Waarschuwing: We raden onze lezers niet aan “kalkoenseks” te googelen, tenzij ze bijzonder geïnteresseerd zijn in pornografie uit de Turkse natie. Maar een diepere duik in de paringsrituelen en broedkenmerken van de kalkoen (dier) onthult een aantal vreemde, interessante dingen. De kalkoen is niet zomaar een grote en vreemd uitziende kip: het is een aparte entiteit.
In de eerste plaats moeten we een onderscheid maken tussen de tamme kalkoen en de wilde kalkoen: hoewel de twee technisch gezien dezelfde soort zijn (Meleagris gallopavo), verschillen ze nogal in grootte, gedrag, en in de manier waarop ze paren. De wilde kalkoen is het gemakkelijkst uit te leggen.
Hoe wilde kalkoenen paren
Mannelijke wilde kalkoenen (bekend als “toms”) zijn geslachtsrijp als ze zeven maanden oud zijn; vrouwtjes (hennen) tussen een en twee jaar. Zeer jonge kalkoenen worden kuikens of poults genoemd, en jonge kalkoenen worden, heel schattig, ofwel jakes (mannetjes) of jennies (vrouwtjes) genoemd. Jagers verwijzen meestal naar mannelijke kalkoenen als “gobblers”, wat ik nog steeds vreemd vind.
Het broedseizoen voor wilde kalkoenen vindt meestal plaats in het late voorjaar en de vroege zomer, van ongeveer half maart tot juni. Op dit punt beginnen de mannetjes zich op niets anders te concentreren dan seks. De hele dag zijn ze bezig met hun uiterlijk, wat voor een kalkoen betekent: rechtop staan met uitgespreide staartveren, vleugels die over de grond slepen, hun vlezige halskwabben (op de hals en keel) en snuit (boven de snavel) gezwollen en helderrood – of, zoals we ze in een ander artikel noemden, “gezichtsbonzen” – en het uitstoten van zeer luide kobbel-knobbelgeluiden.
Domesticeerde kalkoenen zijn gefokt om hun borsten zo groot te maken dat paren onverstandig is: ze zouden de hen verpletteren.
(Leuk verhaaltje terzijde: Onze fotografe Aliza Eliazarov had het moeilijk om erfgoedkalkoenen te fotograferen voor onze coverstory Winter 2016, omdat het tijdens hun paartijd was. “Boeren bleven ons vertellen dat de kalkoenen niet konden worden gefotografeerd – ze waren in ruwe vorm omdat ze aan het paren waren en de veren waren gebroken,” deelde ze op onze Instagram-pagina).
Kalkoenen zijn kuddedieren, wat een hoop gedragsdynamiek met zich meebrengt; het vroege deel van het broedseizoen is eigenlijk vooral voor de mannetjes om naar elkaar te paraderen, af en toe vechtend, om het dominante mannetje in een bepaalde kudde te bepalen. Op dit punt begint de kudde uiteen te vallen, omdat ze zich verspreidt in kleinere groepen en de vrouwtjes beginnen te nestelen. (Kalkoennesten zijn inkepingen in zachte aarde.)
De eigenlijke daad zelf is vrij kort. Een mannetjeskalkoen paradeert rond – het dominante mannetje heeft de eerste keus – en als een vrouwtje geïnteresseerd is, doet het paar een dansje waarbij ze om elkaar heen draaien.
Eindelijk staat het mannetje letterlijk bovenop het vrouwtje voordat de coïtus begint, die minder dan een minuut duurt, hoewel het paar soms meerdere keren paart.
Talkoenen zijn polygaam, en één mannetje kan wel 10 hennen bevruchten. Dat komt goed van pas als we het over tamme kalkoenen hebben.
Domesticated Turkeys
Ah ha, tamme kalkoenen. Tamme kalkoenen zijn er dus in verschillende “rassen”, die verwijzen naar hun grootte en temperament en algemene uiterlijk. Maar bijna zonder uitzondering zijn tamme kalkoenen gefokt om hun borstomvang te vergroten tot een belachelijke omvang, veel groter dan welke wilde kalkoen dan ook. Dit maakt het in principe onmogelijk voor een tamme kalkoen om te rennen of te vliegen, en maakt ook paren onverstandig: de toegenomen omvang is genoeg om de veel kleinere hen te verpletteren.
In tamme situaties zullen de meeste fokkers in plaats daarvan kunstmatige inseminatie gebruiken, waarvan de praktijk in 1939 door de USDA werd geperfectioneerd en verspreid. Dit is een zeer efficiënte manier om kalkoenen te fokken; fokkers kunnen het sperma van een mannetje over veel dieren verdelen, zonder het risico te lopen dat een gemuteerde reuzenkalkoen hun hennen verplettert.
Hier nog een video van parende kalkoenen.