Guinguette Marais Poitevin

Op een lenteavond in 1989, hing een groep van ongeveer 30 tieners rond in Central Park, New York.

Sommigen van hen veroorzaakten ernstige problemen – waaronder het ernstig verwonden van anderen in het park en het lastigvallen van daklozen.

Dezelfde avond was een 28-jarige blanke vrouw, Trisha Meili, aan het joggen in het park.

Ze werd geslagen en verkracht aangetroffen en lag 12 dagen in coma – en in die tijd zou de zaak van de Central Park Jogger New York City in zijn greep houden.

Vijf jonge zwarte en Latijns-Amerikaanse mannen, tussen de 14 en 16 jaar oud, zouden schuldig worden bevonden en de gevangenis in gaan voor het misdrijf.

Ze werden bekend als de Central Park Five.

Maar ze hebben de misdaad nooit gepleegd.

De Central Park Five waren Kevin Richardson, 14, Raymond Santana, 14, Antron McCray, 15, Yusef Salaam, 15, en de 16-jarige Korey Wise.

Richardson en Santana waren de eersten die door de politie werden opgepakt, op aangifte van intimiderend gedrag en berovingen.

McCray, Salaam en Wise werden de volgende dag opgepakt – Wise werd op dat moment niet als verdachte beschouwd, maar wilde Salaam morele steun bieden.

De aandacht verschoof al snel naar de jogger Trisha Meili, en de vijf jongens werden minstens zeven uur ondervraagd zonder hun ouders, voordat vier op video opgenomen bekentenissen aflegden aan rechercheurs.

Alle gaven toe dat ze Meili hadden aangeraakt of vastgebonden, terwijl een of meer van de anderen haar hadden mishandeld.

Omdat het DNA-bewijs van het sperma dat op de plaats delict werd gevonden niet overeenkwam met een van de vijf jongens, vertrouwden de aanklagers alleen op de eerste ondervragingen.

Maar de Vijf namen die verklaringen terug – zeggende dat ze door de politie tot valse bekentenissen waren gedwongen.

In een interview uit 2016 met de Guardian, zei Salaam: “Ik hoorde ze Korey Wise in de kamer ernaast in elkaar slaan.

“Ze kwamen naar me toe en keken me aan en zeiden: ‘Je realiseert je dat je de volgende bent’.

“De angst gaf me echt het gevoel dat ik het niet ging redden”.

Na twee rechtszaken werden de vijf tieners schuldig bevonden aan misdrijven, waaronder poging tot moord, verkrachting, mishandeling en beroving, en werden ze veroordeeld tot zes tot 13 jaar gevangenisstraf.

De rol van Donald Trump

New York was in de jaren tachtig en negentig veel gevaarlijker dan nu.

Rassenverhoudingen waren gespannen – vooral als het om de politie ging.

Tussen leek Donald Trump – destijds een vastgoedmagnaat in New York – ervan overtuigd dat de tieners schuldig waren.

Hij gaf naar verluidt 85.000 dollar uit aan vier paginagrote advertenties in New Yorkse kranten met de titel: “Breng de doodstraf terug, breng onze politie terug!”.

Hij schreef: “Ik wil deze moordenaars haten en dat zal ik altijd blijven doen. Ik wil ze niet psychoanalyseren of begrijpen, ik wil ze straffen.”

In een interview met CNN zei hij destijds: “Misschien hebben we haat nodig om iets voor elkaar te krijgen.”

Het leek te passen in de sfeer van hoge misdaadcijfers en slechte rassenverhoudingen in de stad in die tijd.

Tesprekend over de advertenties, vertelde Salaam later aan de Guardian: “We waren allemaal bang. Onze families waren bang. Onze dierbaren waren bang. Voor ons om rond te lopen alsof we een doelwit op onze rug hadden.

“Als dit de jaren vijftig waren geweest, dat zieke type gerechtigheid dat ze wilden – iemand uit die donkere plek van de samenleving zou zeer zeker naar onze huizen zijn gekomen, ons uit onze bedden hebben gesleept en ons hebben opgehangen aan bomen in Central Park.”

De echte crimineel

Matias Reyes was veroordeeld voor een reeks verkrachtingen en een moord en zat in de gevangenis.

Hij was een van de Central Park Five, Korey Wise, tijdens zijn gevangenschap twee keer tegengekomen.

In 2002, een jaar na zijn tweede ontmoeting, vertelde Reyes de politie dat hij degene was die Meili had aangevallen en seksueel misbruikt toen hij 17 was – en zei dat hij alleen had gehandeld.

Hij kon de politie details over de aanval vertellen die niet algemeen bekend waren en zijn DNA kwam overeen met dat op de plaats van het misdrijf.

Eén van de misdrijven waaraan hij schuldig werd bevonden was een andere verkrachting, twee dagen voor het incident met Meili – maar hij is nooit verdachte geweest in de Central Park Jogger-zaak.

Reyes zei later:

“Ik weet dat het voor mensen moeilijk te begrijpen is dat iemand na 12 jaar de verantwoordelijkheid voor een misdaad op zich neemt.

“In het begin was ik bang, maar aan het eind van de dag had ik het gevoel dat het absoluut het juiste was om te doen.”

Eindelijk werden de vijf mannen vrijgesproken van alle aanklachten nadat ze bijna hun volledige straf hadden uitgezeten.

Reyes werd nooit vervolgd voor de misdaden waarvan de vijf werden beschuldigd, omdat de verjaringstermijn was verstreken.

Hij blijft in de gevangenis met een levenslange gevangenisstraf, hoewel er een hoorzitting voor voorwaardelijke vrijlating is gepland in 2022.

Bij hun vrijlating, spanden de Vijf een civiele procedure aan tegen New York City en ontvingen 41 miljoen dollar in de schikking (ongeveer 45,5 miljoen pond vandaag de dag).

Korey Wise kreeg het grootste deel van $12 miljoen omdat hij de enige was die als volwassene was veroordeeld en dus het langst in de gevangenis zat.

Tijdens een documentaire uit 2012 over de zaak zei hij: “Je kunt vergeven, maar je zult niet vergeten. Je vergeet niet wat je hebt verloren.

“Geen geld kan die tijd terugbrengen. Geen geld kan het leven dat ontbrak of de tijd die werd weggenomen terugbrengen.”

Wat is er nu gebeurd?

De Vijf zijn nu in de veertig. De meesten van hen zijn uit New York weggetrokken.

Salaam zei: “Ik kijk naar Donald Trump, en ik zie hem als een representatie van een symptoom van Amerika.

“We werden veroordeeld vanwege de kleur van onze huid. Mensen dachten het ergste van ons.

“En dit komt allemaal door prominente New Yorkers – vooral Donald Trump.”

Op het presidentiële campagnepad in 2016, werd de heer Trump door CNN gevraagd naar de advertenties die hij had geplaatst over de Central Park Five.

“Ze gaven toe dat ze schuldig waren. De politie die het oorspronkelijke onderzoek deed, zegt dat ze schuldig waren,” zei hij.

“Het feit dat die zaak werd geschikt met zoveel bewijs tegen hen is schandalig.”

Nu is het verhaal omgetoverd tot een vierdelig Netflix-drama genaamd When They See Us.

Het is geschreven en geregisseerd door Ava DuVernay, die ook Disney’s A Wrinkle In Time regisseerde.

Ze maakte ook films als Selma, gebaseerd op Martin Luther King Jr, en 13th, een documentaire over het gevangenissysteem in de VS.

Wat zijn de reacties?

When They See Us heeft het verhaal van de Central Park Five bij een nieuw publiek geïntroduceerd – maar zelfs voor degenen die er al van op de hoogte waren, is de consensus dat het een moeilijk kijkstuk is.

Het heeft kijkers boos achtergelaten.

En ook al hebben mensen het er moeilijk mee gehad, toch wordt het aangeprezen als een belangrijk verhaal om te weten.

De jogger

De identiteit van de Central Park Jogger werd gedurende het hele proces geheim gehouden.

In 2003, 14 jaar na de aanval, kwam Trisha Meili naar voren en bevestigde dat zij het slachtoffer was in een boek met de titel I Am The Central Park Jogger.

Ze lag 12 dagen in coma na de aanval en toen ze wakker werd, herinnerde ze zich geen details van de aanval.

Snel na de aanval zegde ze haar baan als investeringsbankier op om te gaan werken met overlevenden van seksueel geweld.

Ze heeft nog steeds wat littekens van de aanval en verloor haar reukvermogen.

Trish Meili werkt nu als motiverend spreker en ze loopt nog steeds hard.

Volg Newsbeat op Instagram, Facebook, Twitter en YouTube.

Beluister Newsbeat doordeweeks live om 12:45 en 17:45 uur – of luister het hier terug.