Guinguette Marais Poitevin

Etnolinguïstische meerderheidsgroep per district in Pakistan volgens de Pakistaanse volkstelling van 1998

Etnische groepenEdit

De diversiteit van Pakistan is meer zichtbaar langs culturele verschillen, linguïstische en genetische lijnen.

Bijna alle Pakistaanse etnische groepen behoren tot de Indo-Iraanse taalgroep van de Indo-Europese tak.

De ruwe schattingen van Pakistan lopen uiteen, maar de consensus is dat de Punjabis de grootste etnische groep vormen en bijna de helft van de nationale bevolking uitmaken. Pashtuns vormen de op een na grootste etnische groep en Sindhi zijn de op twee na grootste etnische groep. De Saraikis (een overgangsgroep tussen Punjabis en Sindhi) spreken 10,53% van de totale bevolking, terwijl de overige grote groepen de Muhajir-bevolking en de Baloch-bevolking zijn, die respectievelijk 7,57% en 3,57% van de totale bevolking uitmaken. Tot slot zijn er kleinere groepen, zoals de Hindkowanen en de Brahui, en de verschillende volkeren van Gilgit-Baltistan, die samen ongeveer 4,66% van de totale bevolking uitmaken.

De Pashtun en Baloch vertegenwoordigen twee van de enige etnische groepen die een Iraanse taal spreken (Pashto en Balochi), terwijl de meerderheid van de Punjabi-, Hindkowan-, Sindhi- en Saraiki-bevolking taalkundig Indo-Arisch is.

Afstammelingen van zwarte Afrikanen die in de 15e tot de 19e eeuw als slaven werden meegenomen, staan bekend als Sheedis. De Sheedis zijn moslims en spreken Balochi, Sindhi en Urdu.

In 1850 begonnen de Britten Karachi te ontwikkelen als een belangrijke haven voor handel en commercie, wat leidde tot de komst van een groot aantal immigranten uit Rajasthan, Gujarat en Goa. De katholieken uit Goa vormen de meerderheid van de christenen in de stad.

Na de Pakistaans-Indiase oorlog in 1971 arriveerden duizenden Biharis en Bengalis uit Bangladesh in Karachi, gevolgd door islamitische Rohingya-vluchtelingen uit Birma en Aziaten uit Oeganda.

Omstreeks 1,4 miljoen Afghaanse burgers (de meesten zijn inheemse Pashtuns) verblijven tijdelijk in Pakistan. Velen van hen zijn in de afgelopen 30 jaar in Pakistan geboren en getogen. De meerderheid van deze groep bestaat uit etnische Pasjtuns uit het zuidoosten van Afghanistan.

In het buitenland geboren bevolking in PakistanEdit

Na de onafhankelijkheid van Pakistan in 1947 zijn veel moslims uit India naar Pakistan gemigreerd en zij vormen de grootste groep in het buitenland geboren inwoners. Deze groep neemt af vanwege haar leeftijd. De op een na grootste groep in het buitenland geboren inwoners bestaat uit vluchtelingen uit Afghanistan die Pakistan naar verwachting eind 2018 zullen verlaten. Daarnaast zijn er kleinere groepen moslimimmigranten uit landen als onder meer Birma, Bangladesh, Irak, Somalië, Iran, Tadzjikistan en Oezbekistan.

Voornamelijk degenen die voor 1947 zijn geboren

Bronnen:

TalenEdit

• Saraiki werd in de volkstellingen van 1951 en 1961 samen met Punjabi opgenomen.

Er zijn zo’n 75 tot 80 bekende Pakistaanse talen, maar in de praktijk zijn er hoofdzakelijk zes grote talen in Pakistan die door 95% van de bevolking worden gesproken: Punjabi, Pashto, Sindhi, Saraiki, Urdu en Balochi. De officiële taal is het Engels en de nationale taal is het Urdu. Uit de volkstelling blijkt dat ongeveer 8% van de bevolking het Urdu als eerste taal spreekt. Door de snelle verstedelijking en modernisering neemt het gebruik van het Urdu als eerste taal echter toe, vooral onder de groeiende verstedelijkte middenklasse van Pakistan. De meeste Pakistani spreken of begrijpen minstens twee tot drie talen en bijna alle Pakistani spreken of begrijpen de nationale taal, Urdu.

De meest voorkomende inheemse talen staan hieronder vetgedrukt, met het percentage van de bevolking dat deze talen als eerste taal spreekt, afgerond op het dichtstbijzijnde procentpunt:

Engels

Engels is de mede-officiële taal en wordt veel gebruikt binnen de regering, door de ambtenarij en de officiersrangen van het leger. De grondwet en de wetten van Pakistan zijn in het Engels geschreven. Veel scholen, hogescholen en de meeste universiteiten gebruiken Engels als onderwijsmedium. In de hoger opgeleide sociale kringen van Pakistan wordt Engels gezien als de taal van de opwaartse mobiliteit en wordt het steeds meer gebruikt in de hogere sociale kringen, vaak gesproken naast de inheemse Pakistaanse talen. Van de landen die Engels als officiële taal gebruiken, is Pakistan het op twee na dichtstbevolkte land ter wereld.

UrduEdit

Lashkari Zabān titel in Naskh schrift

Urdu, of Lashkari (لشکری), is de nationale taal van Pakistan, de lingua franca die is gekozen om de communicatie tussen de diverse taalkundige bevolkingsgroepen van het land te vergemakkelijken. Hoewel slechts ongeveer 7,5% van de Pakistanen het als eerste taal spreekt, wordt het door bijna alle Pakistani als tweede en vaak als derde taal gesproken.

Bij de annexatie van Sindh (1843) en Punjab (1849) moedigde de Britse Raj het gebruik van het Perzisch als lingua franca aan en verbood vervolgens het gebruik van het Perzisch, dat eeuwen daarvoor de lingua franca van de regio was geweest. Het Perzisch was ingevoerd door Centraal-Aziatische Turkse indringers die naar Zuid-Azië waren getrokken, en werd gesteund door het Turks-Afghaanse sultanaat van Delhi. Deze taalverandering was bedoeld om een universele taal in te voeren in het toenmalige Britse Raj in Zuid-Azië en om de invloed van Perzië, het Ottomaanse Rijk en Afghanistan op deze overgangsregio te minimaliseren.

Urdu is een relatief nieuwe taal, maar heeft aanzienlijke wijzigingen en ontwikkelingen ondergaan, met veel ontleningen aan oudere talen zoals Perzisch, Arabisch, Chagatai en andere Zuid-Aziatische talen. Het is een gestandaardiseerd register van Hindoestaans en in zijn gesproken vorm. Het wordt op grote schaal gebruikt, zowel formeel als informeel, zowel voor persoonlijke brieven als voor openbare literatuur, in de literaire sfeer en in de populaire media. Het is een verplicht vak op alle lagere en middelbare scholen. Het is de eerste taal van de meeste Muhajirs – moslimvluchtelingen die na de onafhankelijkheid van Pakistan in 1947 uit verschillende delen van India zijn aangekomen en bijna 8% van de Pakistaanse bevolking uitmaken – en het is een verworven taal door bijna alle inheemse etnische groepen van Pakistan. Het Urdu wordt door bijna 92% van de bevolking gesproken, waardoor Pakistan een uniek land is wat de keuze van een nationale taal betreft. De laatste jaren is het in Pakistan gesproken Urdu verder geëvolueerd en heeft het een bijzonder “Pakistaans tintje” gekregen, waarbij vaak plaatselijke terminologie is overgenomen en het qua intonatie en woordenschat sterk leunt op Punjabi, Sindhi en Pashto. Het is een moderne taal die voortdurend in ontwikkeling is ten opzichte van haar oorspronkelijke vorm. Het wordt geschreven in een gewijzigde vorm van het Perzo-Arabische schrift, Nastaliq, en de op het Hindi gebaseerde basiswoordenschat is verrijkt met woorden uit het Perzisch, Arabisch, Turks en Engels. Het Urdu heeft zich laten inspireren door de Perzische literatuur en heeft nu een enorme voorraad woorden uit die taal.

De eerste poëzie in het Urdu was van de dichter Amir Khusro (1253-1325) en het eerste Urdu-boek Woh Majlis werd geschreven in 1728; de eerste keer dat het woord “Urdu” werd gebruikt was door Sirajuddin Ali Khan Arzoo in 1741. De Mughal keizer Aurangzeb Alamgir (1658-1707) sprak wat de lokale bevolking Lashkari Zaban noemde of wat de Mughals Zaban-i-Ordu noemden (beide betekenen “taal van de Horde”; destijds algemeen bekend als Hindoestaans) vloeiend, net als zijn nakomelingen, terwijl zijn voorouders voornamelijk Perzisch spraken en een taal die verwant was aan het Turks.

Punjabi

Punjabi is een provinciale taal die vooral in Punjab wordt gesproken, evenals door een groot aantal mensen in Karachi. Punjabi heeft geen officiële status in Pakistan. Het exacte aantal sprekers van het Punjabi in Pakistan is moeilijk vast te stellen omdat de grenzen met het nauw verwante Hindko, Potohari en Saraiki niet altijd even duidelijk zijn. De standaard Punjabi variëteit komt uit Lahore, Sialkot, Gujranwala en Sheikhupura districten van de Pakistaanse Punjab, en is tegenwoordig ook de taal van de Punjabi literatuur, film en muziek, zoals Lollywood.

PashtoEdit

Pashto is een provinciale taal die door ongeveer 15% van de Pakistanen als eerste taal wordt gesproken, voornamelijk in de Khyber Pakhtunkhwa en in Balochistan, en door immigranten in de oostelijke provincies. Er zijn twee grote dialectpatronen waarbinnen de verschillende individuele dialecten kunnen worden ingedeeld; dit zijn het Pakhto, de noordelijke (Peshawar) variëteit en het zachtere Pashto dat in de zuidelijke gebieden wordt gesproken. Er zijn ook veel Pakistani uit de aangrenzende regio’s Punjab, Sindh en Balochistan die het Pashto beheersen en het als hun tweede taal beschouwen. Zij zijn niet in het totale percentage opgenomen.

De Pashtuns (oorspronkelijk uit Khyber Pakhtunkhwa, FATA en het noorden van Balochistan, zijn nu de op een na grootste etnische groep in Karachi na de Muhajirs. Met volgens sommige schattingen wel 7 miljoen inwoners heeft de stad Karachi in Pakistan de grootste concentratie van stedelijke Pashtun-bevolking ter wereld, waaronder 50.000 geregistreerde Afghaanse vluchtelingen in de stad. Karachi is de grootste Pashto-sprekende stad ter wereld, hoewel de Pashtosprekers slechts ongeveer 25% van de bevolking van Karachi uitmaken.

SindhiEdit

Sindhi is een provinciale taal die door 16% van de Pakistani als eerste taal wordt gesproken, voornamelijk in Sindh. Het heeft een rijke literatuur en wordt op scholen gebruikt. Het is een Indo-Arische (Indo-Europese) taal. Sindhi wordt door meer dan 36 miljoen mensen in Pakistan gesproken en is de officiële taal van de provincie Sindh. Het wordt op grote schaal gesproken in het district Lasbela van Balochistan (waar de Lasi-stam een dialect van het Sindhi spreekt), in veel gebieden van de districten Naseerabad en Jafarabad van Balochistan, en door de Sindhi diaspora in het buitenland. De Sindhi taal kent zes grote dialecten: Sireli, Vicholi, Lari, Thari, Lasi en Kachhi. Het wordt geschreven in het Arabische schrift met verschillende extra letters om speciale klanken te kunnen weergeven. De grootste Sindhi-sprekende steden zijn Karachi, Hyderabad, Sukkur, Shikarpur, Dadu, Jacobabad, Larkana, Mirpur Khas, Thatta, Badin en Nawabshah. De Sindhi literatuur is ook spiritueel van aard. Shah Abdul Latif Bhita’i (1689-1752) is een van de grootste dichters. Hij schreef Sassi Punnun en Umar Marvi, volksverhalen, in zijn beroemde boek Shah Jo Risalo.

Sindhi dialecten:

• Sindhi Saraiki – voornamelijk gesproken in Opper-Sindh
• Vicholi – in Vicholo, d.w.z. Centraal-Sindh
• Lari – in Laru, d.w.z. Lagere Sindh
• Lasi – in Lasa B’elo, een deel van Kohistan in Baluchistan aan de westkant van Sindh
• Thari of Thareli – in Tharu, het woestijngebied aan de zuidoostelijke grens van Sindh en een deel van het Jaisalmer district in Rajasthan
• Kachhi – in de Kutch regio en in een deel van Kathiawar in Gujarat, aan de zuidelijke kant van Sindh

Vicholi wordt door alle Sindhi sprekers als het standaard dialect beschouwd.

SaraikiEdit

Saraiki, soms gespeld als Seraiki en Siraiki, wordt als eerste taal gesproken door ongeveer 20 miljoen mensen, voornamelijk in de zuidelijke districten van Punjab: Multan, Lodhran, Bahawalpur, Layyah, Dera Ghazi Khan, Muzaffargarh en Rahim Yar Khan. Het wordt ook gesproken door de meerderheid van de bevolking van het district Dera Ismail Khan in de provincie Khyber Pakhtunkhwa, de Kachi vlakte van Balochistan, noordelijke delen van Sindh, en steden Hyderabad en Karachi.

BalochiEdit

Balochi is een provinciale taal die door ongeveer 3,5% van de Pakistani als eerste taal wordt gesproken, voornamelijk in Balochistan. Sindh en het zuiden van Punjab. De naam Balochi of Baluchi komt niet voor vóór de 10e eeuw. Volgens de Baloch-folklore zou de taal in een reeks migraties vanuit Aleppo, Syrië, naar de huidige locatie zijn gebracht. Etnologen en linguïsten stellen echter dat de oorspronkelijke Balochi-taal uit het gebied rond de Kaspische Zee kwam, misschien uit Balasagan. Rakshani is de belangrijkste dialectgroep wat aantal betreft. Sarhaddi, is een sub-dialect van Rakshani. Andere subdialecten zijn Qalati, Chagai Kharani, en Makrani. Het Oostelijke Balochi van de Heuvel of het Noordelijke Balochi zijn afzonderlijke dialecten. De taal Kethran in Noordoost-Balochistan is ook een variant van het Balochi. Het is een van de 9 voorname talen van Pakistan. Aangezien het Balochi een poëtische en rijke taal is en in zekere mate verwantschap vertoont met het Urdu, zijn Balochi dichters vaak ook zeer goede dichters in het Urdu. Atta Shad, Gul Khan Nasir en Noon Meem Danish zijn hier uitstekende voorbeelden van.

BrahuiEdit

Brahui is een regionale taal van onzekere oorsprong, ondanks het feit dat het grootste deel van de taal lexicale overeenkomsten vertoont met zowel het Balochi als het Sindhi. In de koloniale tijd probeerden veel Britse taalkundigen een mogelijke Dravidische oorsprong te claimen, maar dit is nog niet onomstotelijk bewezen ondanks dat er al een eeuw lang onderzoek naar de taal wordt gedaan. De taal, die in het zuiden van Pakistan wordt gesproken, is mogelijk geëvolueerd uit de oorspronkelijke talen van de Indus-vallei beschavingen in Mehrgarh. Het is echter sterk beïnvloed door Balochi en Pashto. Het wordt gesproken in centraal en oostelijk Centraal Balochistan. De Mengals zijn een bekende Brahvi stam. Ongeveer 1-1,5% van de Pakistaanse bevolking heeft Brahui als eerste taal. Het is een van de negen voorname talen van Pakistan. De Brahui-bevolking van Balochistan is door sommigen beschouwd als het taalkundige equivalent van een relictbevolking, wat er misschien op wijst dat Dravidische talen vroeger veel wijder verbreid waren en werden verdrongen door de inkomende Indo-Aryan talen. Nu is echter aangetoond dat de Brahui pas na 1000 n.C. vanuit centraal India naar Balochistan konden zijn gemigreerd. De afwezigheid van leenwoorden uit het Avestaans, een oudere Iraanse taal, in het Brahui ondersteunt deze hypothese. De belangrijkste Iraanse bijdrage aan de Brahui woordenschat, het Balochi, is een westerse Iraanse taal zoals het Koerdisch, en is pas rond 1000 na Chr. vanuit het westen naar het gebied getrokken.

HazaragiEdit

Hazaragi is een oostelijke variëteit van het Perzisch dat door de Hazara’s in Pakistan wordt gesproken, en lijkt op het Dari. Het wordt gesproken in delen van het Quetta district van Karachi, Islamabad, en in delen van Ziarat. Er zijn naar schatting 900.000 tot 1.000.000 Hazaragi-sprekers.

HindkoEdit

Hindko wordt gesproken in gebieden van Khyber Pakhtunkhwa (inclusief Hazara), de stad Peshawar, Punjab en Azad Kashmir, door naar schatting 4,65 miljoen mensen. Het vertoont nauwe verwantschap met het Punjabi en de Lahnda-subgroep van de Indo-Arische talen en kan worden onderverdeeld in een noordelijk en een zuidelijk dialect. Er is een literaire traditie gebaseerd op Peshawari, de stedelijke variant van Peshawar in het noordwesten, en een andere gebaseerd op de taal van Abbottabad in het noordoosten. Hindko is wederzijds verstaanbaar met Punjabi en Saraiki, en heeft meer affiniteiten met de laatste dan met de eerste. Verschillen met andere Punjabi variëteiten zijn meer uitgesproken in de morfologie en fonologie dan in de syntaxis. Een spreker van Hindko kan worden aangeduid als Hindkowan (Hindkuwan).

KashmiriEdit

Kashmiri is een Dardische taal die gesproken wordt in de provincies Azad Kashmir, Gilgit-Baltistan en Punjab van Pakistan. Kasjmir wordt voornamelijk gesproken op het grondgebied van Azad Kasjmir, waar de sprekers vooral geconcentreerd zijn in de valleien van Neelam en Leepa en in het district Haveli. Er zijn meer dan 100.000 sprekers van het Kashmiri in Pakistan.

ShinaEdit

Shina is een taal van de Dardische subgroep van de Indo-Arische familie, gesproken door het Shina-volk, een pluraliteit van het volk in Gilgit-Baltistan en Chitral (Arandu, Damel, Biol, Asuret en aangrenzende gebieden) van Pakistan. Dialecten van de Shina taal zijn Gilgiti (het prestigieuze dialect), Astori, Chilasi, Kohistani, Drasi, Gurezi, Jalkoti, Kolai, Palasi en in Chitrali (Dameli, Dangariki, Arandui enz). Verwante talen gesproken door etnische Shina zijn Brokskat, Palula, Savi, en Ushojo.

WakhiEdit

Wakhi is een Indo-Europese taal in de Oost-Iraanse tak van de taalfamilie die tegenwoordig gesproken wordt in het Wakhan District, Noord Afghanistan en ook in Tadzjikistan, Noord Pakistan en China. Wakhi is een van de talen die behoren tot de areale Pamir-taalgroep. De verwantschap met de andere Iraanse talen is niet duidelijk; in bepaalde kenmerken vertoont het Wakhi verwantschap met de uitgestorven Saka-taal in het bijzonder. Het Wakhi volk wordt soms Pamiri’s en Guhjali’s genoemd. Het wordt gesproken door de inwoners van de Wakhan Corridor van Afghanistan, delen van Gilgit-Baltistan van Pakistan, de Gorno-Badakhshan regio van Tadzjikistan, en Xinjiang in het westen van China.

KhowarEdit

Khowar is een Indo-Arische taal van de Dardische groep die gesproken wordt in de Chitral en Gilgit regio van Pakistan. Khowar wordt gesproken door het Kho-volk in heel Chitral, maar ook in de districten Gupis-Yasin en Ghizer in Gilgit, en in delen van Opper-Swat (Mateltan-dorp).

Andere Pakistaanse talenEdit

Er worden nog tal van andere talen gesproken door relatief kleine aantallen mensen, vooral in sommige van de meer afgelegen en geïsoleerde plaatsen in bijvoorbeeld de Noordelijke Gebieden van Pakistan. Andere talen zijn Balti, Kalami, Marwari, Memoni, Kutchi, Gujari, Potohari en Burushaski, een geïsoleerd taalgebied.

Er zijn enkele talen die door minder dan duizend mensen worden gesproken, zoals Aer.

ClassificatieEdit

Indo-EuropeesEdit

De meeste Pakistaanse talen zijn Indo-Europese talen en binnen de kleinere Indo-Iraanse subtak.

Indo-ArischEdit

Rond 80% van de Pakistaanse bevolking spreekt een of meer van de verschillende Indo-Arische talen. De Indo-Arische talen en hun culturen, die meestal geconcentreerd zijn in de dichtbevolkte gebieden ten oosten van de rivier de Indus, vormen de overheersende culturele groep in het land. Zij ontlenen hun wortels aan het Sanskriet van de Arische indringers en zijn later sterk beïnvloed door de talen van de later gearriveerde moslims (d.w.z. Turks, Perzisch en Arabisch), en worden alle geschreven in een variant van het Arabische of Nastaliq-schrift. Urdu, de nationale taal van het land, is een Indo-Arische taal. Punjabi, Seraiki, Pothwari en Hindko, die onderling verstaanbaar zijn, worden door taalkundigen geclassificeerd als dialecten van een Indo-Arische spraak die Lahnda wordt genoemd, ook wel gespeld als Lehnda. Deze dialecten zijn ook, in mindere mate, onderling verstaanbaar met Urdu. Samen vormen de sprekers van deze onderling verstaanbare talen bijna tweederde van de Pakistaanse bevolking. Sindhi is de gemeenschappelijke taal van de bevolking van Sindh in het zuiden van Pakistan en heeft een rijke literaire geschiedenis, die teruggaat tot het tijdperk van de vroege komst van de Arabieren. De Dardische talen van Gilgit-Baltistan, Azad Kashmir en de noordwestelijke bergen worden door veel taalkundigen tot de Indo-Arische familie gerekend. Andere Indo-Arische talen zijn Gujarati, Kutchi, Memoni en andere.

IranischEdit

Pashto, Yidgha en Wakhi zijn Oost-Iraanse talen die worden gesproken in Khyber-Pakhtunkhwa, Balochistan en de regio Gilgit-Baltistan in Pakistan. Het Balochi dat in Balochistan wordt gesproken, wordt gerekend tot de Noordwest-Iraanse talen. Samen vormen de Iraanse volkeren die Pashto, Balochi, Yidgha en Wakhi spreken ongeveer 18% van de bevolking van Pakistan, en zijn ze geconcentreerd in het noordwesten en westen van Pakistan.

DardischeEdit

De Dardische talen worden gesproken in het noorden van Pakistan. Zij omvatten Shina (gesproken in Gilgit, Chilas en Diamar), Khowar (gesproken in Chitral, Ghizer, Swat), Kalami (Kalam Vallei van hoger Swat), Kalasha (gesproken door de Kalash stam), Kohistani (gesproken in hoger Swat en Kohistan) en Kashmiri voornamelijk door immigranten uit de Kashmir vallei en door enkelen in het Neelum District.

Kashmiri, gesproken in het noordoosten van Azad Kashmir en de aangrenzende Kashmir vallei, (niet te verwarren met Pahari, gesproken in het lager gelegen Azad Kashmir) is een van de Dardische talen die een literaire traditie heeft die ver teruggaat in de geschiedenis, terwijl andere Dardische talen, gesproken in het noorden van Pakistan, geen geschreven literatuur hebben. Het wordt verondersteld het resultaat te zijn van het feit dat de noordelijke gebieden van Pakistan in de bergvalleien eeuwenlang geïsoleerd zijn gebleven van de andere.

DravidischEdit

Brahui is al dan niet een geïsoleerde taal en er zijn vele oorsprongen voor verondersteld, waaronder Iraans en Dravidisch. wordt gesproken in het zuiden van Pakistan, voornamelijk in Kalat in Balochistan. De Brahui bevolking van Balochistan is door sommigen beschouwd als het taalkundige equivalent van een relict bevolking, wat er misschien op wijst dat Dravidische talen vroeger veel wijder verbreid waren en werden verdrongen door de binnenkomende Indo-Aryan talen. Nu is echter aangetoond dat de Brahui pas na 1000 n.C. vanuit centraal India naar Balochistan konden zijn gemigreerd. De afwezigheid van leenwoorden uit het Avestaans, een oudere Iraanse taal, in het Brahui ondersteunt deze hypothese. De belangrijkste Iraanse bijdrage aan de Brahui woordenschat, het Balochi, is een West-Iraanse taal zoals het Koerdisch, en is pas rond 1000 na Chr. vanuit het westen naar het gebied getrokken.

TibetischEdit

Balti is de enige Tibetische taal in Pakistan die wordt gesproken door het Balti-volk in de regio Baltistan in Gilgit-Baltistan. Het verschilt nogal van het Standaard Tibetaans. Veel klanken van het Oud-Tibetaans die in het Standaard-Tibetaans verloren gingen, zijn in de Balti-taal bewaard gebleven. Het heeft ook een eenvoudige toonhoogte accent systeem alleen in multi-syllabische woorden, terwijl Standard Tibetan een complex en duidelijk toonhoogte systeem heeft dat tooncontouren omvat.

BurushaskiEdit

Burushaski is een taal isolaat, gesproken door Burusho mensen die bijna geheel wonen in het Hunza-Nagar District, het noordelijke Gilgit District, de Yasin vallei in het Gupis-Yasin District en de Ishkoman vallei van het noordelijke Ghizer District.