Symptomen en veroorzaker
Difterie wordt veroorzaakt door bacteriën met de naam Corynebacterium diphtheriae. De bacterie scheidt een krachtig toxine af dat schade toebrengt aan lichaamsweefsels.
De eerste symptomen van difterie lijken op die van een gewone verkoudheid. Ze omvatten keelpijn, gebrek aan eetlust en koorts. Naarmate de ziekte vordert, kan het meest opvallende kenmerk van difterie-infectie naar voren komen: een dikke grijze substantie, een pseudomembraan genaamd, kan zich verspreiden over het neusweefsel, de amandelen, het strottenhoofd en/of de keelholte.
Het pseudomembraan wordt gevormd uit afvalproducten en eiwitten die verband houden met het toxine dat door de bacterie wordt afgescheiden. Het pseudomembraan kleeft aan weefsels en kan de ademhaling belemmeren.
Overdracht
Diphtherie wordt overgedragen van persoon op persoon, meestal via ademhalingsdruppeltjes. Een besmette persoon is, tenzij hij met antibiotica wordt behandeld, twee tot drie weken besmettelijk.
Behandeling en verzorging
De behandeling van difterie omvat het gebruik van antibiotica om de difteriebacterie te doden, plus antitoxine om de door de bacterie afgescheiden toxinen te neutraliseren. Difteriepatiënten worden gewoonlijk in isolatie gehouden totdat zij niet meer in staat zijn anderen te besmetten, meestal ongeveer 48 uur na aanvang van de antibioticabehandeling.
Complicaties
Het difterietoxine kan zich verplaatsen naar het hart, de spieren, de nieren en de lever, waar het deze organen tijdelijk of blijvend kan beschadigen. Complicaties van difterie kunnen zijn: myocarditis (beschadiging van de hartspier), neuritis (ontsteking van de zenuwen, die kan bijdragen tot zenuwbeschadiging, verlamming, ademstilstand en longontsteking), obstructie van de luchtwegen en oorontsteking.
Difterie was ooit een belangrijke oorzaak van ziekte en overlijden onder kinderen. In de Verenigde Staten werden in 1921 206.000 gevallen van difterie geregistreerd, met 15.520 sterfgevallen als gevolg (een sterftecijfer van 7,5%). Het sterftecijfer door difterie varieert van ongeveer 20% voor kinderen jonger dan vijf jaar en ouder dan 40 jaar, tot 5-10% voor kinderen van 5-40 jaar. Difterie was in de jaren dertig van de vorige eeuw de derde doodsoorzaak bij kinderen in Engeland en Wales. Difterie is tegenwoordig uiterst zeldzaam in de Verenigde Staten; tussen 2004 en 2011 werden geen gevallen van difterie gemeld bij volksgezondheidsfunctionarissen. In 2012 werd voorlopig één geval gemeld.
Beschikbare vaccins en vaccinatiecampagnes
Immunisatie voor difterie wordt bereikt met een toxoïde (een aangepaste versie van het difterietoxine). Difterietoxoïd wordt niet als een enkele injectie toegediend, maar wordt gecombineerd met tetanustoxoïd en vaak ook met pertussisvaccin in een preparaat dat Tdap, DTaP, Td of DT wordt genoemd.
Sinds de invoering van effectieve immunisatie, beginnend in de jaren twintig, zijn de difteriecijfers dramatisch gedaald in de Verenigde Staten en andere landen die op grote schaal vaccineren. In 1974 werd het bereik van difterie-immunisatie vergroot toen de Wereldgezondheidsorganisatie difterietoxoïde opnam in haar lijst van aanbevolen immunisaties voor haar uitgebreide immunisatieprogramma voor ontwikkelingslanden.
Tussen 2004 en 2008 werden geen gevallen van difterie geregistreerd in de Verenigde Staten. De ziekte blijft echter wereldwijd een rol spelen. In 2007 werden wereldwijd 4.190 gevallen van difterie gemeld, wat waarschijnlijk een onderschatting is van het werkelijke aantal gevallen.
Vaccinatieaanbevelingen voor de VS
Het huidige Amerikaanse vaccinatieschema voor difterie bij kinderen omvat vijf vaccinaties tegen difterietoxoïd voor de leeftijd van zes jaar, plus één boosterdosis voor adolescenten. Alle difterie-vaccinaties voor kinderen worden gegeven in een injectie in combinatie met tetanustoxoïd- en pertussisvaccin (bekend als DTaP).
Volwassenen krijgen difterietoxoïd in combinatie met een tetanustoxoïdbooster, die elke tien jaar wordt aanbevolen. Het product voor volwassenen kan beschermen tegen tetanus en difterie (een vaccin dat bekend staat als Td) of tetanus, difterie en pertussis (een vaccin dat bekend staat als Tdap).
Meer informatie
Voor meer informatie over difterie en de geschiedenis ervan, zie de Tijdlijn difterie.
Bronnen
WHO, Regionaal Kantoor voor het westelijk deel van de Stille Oceaan. Difterie. Geraadpleegd op 01/17/2018.