Wat zeg je als je de telefoon opneemt?
Je zegt “hallo,” natuurlijk.
Wat zeg je als iemand een vriend voorstelt, een familielid, wie dan ook?
Je zegt “hallo.”
Hallo moet toch de standaard Engelse begroeting zijn geweest sinds Engelsen begroetingen begonnen te maken?
Hier is een verrassing van Ammon Shea, auteur van The First Telephone Book: Hello is een nieuw woord.
The Oxford English Dictionary says the first published use of “hello” goes back only to 1827. En het was toen niet hoofdzakelijk een begroeting. Ammon zegt dat mensen in de jaren 1830 “hello” zeiden om aandacht te trekken (“Hello, what do you think you’re doing?”), of om verbazing uit te drukken (“Hello, what have we here?”). Hallo werd pas “hoi” toen de telefoon kwam.
Het woordenboek zegt dat het Thomas Edison was die hallo in het algemeen gebruik bracht. Hij drong er bij de mensen die zijn telefoon gebruikten op aan om “hallo” te zeggen als ze opnamen. Zijn rivaal, Alexander Graham Bell, vond “ahoy” een beter woord.
Ahoy?
“Ahoy” blijkt al langer te bestaan – minstens 100 jaar langer – dan “hallo”. Het was ook een begroeting, zij het een nautische, afgeleid van het Nederlandse “hoi”, dat “hallo” betekent. Bell was zo enthousiast over “ahoy” dat hij het de rest van zijn leven bleef gebruiken.
En dat doet trouwens ook de geheel fictieve “Monty” Burns, de kwaadaardige eigenaar van de Springfield Nuclear Power Plant in The Simpsons. Als je naar het programma kijkt, is het je misschien opgevallen dat Mr Burns regelmatig zijn telefoon opneemt met “Ahoy-hoy”, een uitdrukking die volgens het Urban Dictionary correct wordt gebruikt om “een klein sloep-getuigd kustvaartuig te begroeten of de aandacht te trekken”. Mr Burns, blijkbaar, werd niet verteld.
Waarom is “hello” gelukt? Aamon wijst naar het telefoonboek. De eerste telefoonboeken bevatten op hun eerste pagina’s gezaghebbende How To-hoofdstukken en “hello” was vaak de officieel goedgekeurde begroeting.
Het eerste telefoonboek dat ooit werd gepubliceerd, door de District Telephone Company van New Haven, Connecticut, in 1878 (met 50 abonnees in de lijst) vertelde gebruikers hun gesprekken te beginnen met “een stevig en vrolijk ‘hulloa’.” (Ik gok dat de extra “a” stil is.)
tk
Wat de reden ook was, hallo ging aan ahoy voorbij en keek nooit meer om. Hetzelfde kan niet gezegd worden van de in het telefoonboek aanbevolen manier om een telefoongesprek te beëindigen. Het telefoonboek adviseerde: “Dat is alles.”
Zegt Ammon Shea:
Dit lijkt me bij uitstek een eerlijker en openhartiger manier om een telefoongesprek te beëindigen dan “tot ziens.” “Vaarwel’, ‘bye-bye’ en alle andere varianten zijn uiteindelijk samentrekkingen van de uitdrukking ‘God zij met u’ (of ‘met u’). Ik weet niet hoe het met jou zit, maar ik bedoel dat niet echt te zeggen als ik een gesprek beëindig. Ik veronderstel dat ik “ciao” zou kunnen zeggen – wat wel een zekere etymologische achtergrond heeft van het Italiaanse schiavo, wat “Ik ben uw slaaf,” betekent, en ook dat wil ik niet graag zeggen…
Hoe meer Ammon erover nadacht, hoe meer hij “Dat is alles.”
…Tientallen jaren lang beëindigde de grote nieuwslezer Walter Cronkite zijn uitzendingen met “En zo is het nu eenmaal”, een mooie zin die bijna net zoveel kracht en waarheid uitstraalt als “Dat is alles.” Omroepjournaliste Linda Ellerbee had een soortgelijke methode om haar nieuwssegmenten te beëindigen, met het scherpzinnige “En zo gaat het.” Dit zijn perfect bruikbare zinnen, maar zelfs zij hebben niet de duidelijkheid en het nut van “Dat is alles.” Ik zou graag zien dat “Dat is alles” een comeback maakt in de omgangstaal, en ik heb me voorgenomen te proberen het over te nemen in de weinige telefoongesprekken die ik voer.
Wel, dit was waarschijnlijk niet eerlijk of zelfs maar aardig, maar ik besloot Ammon Shea te bellen om te zien of hij in de praktijk bracht wat hij predikte. Hij nam zijn telefoon op met een heel standaard “hallo” en toen, nadat ik toestemming had gekregen om uit zijn boek te citeren, het tijd was om ons gesprek te beëindigen, gaf ik hem geen hint, geen aanmoediging, ik wachtte gewoon om te zien hoe het zou gaan… in de hoop hem zijn “Dat is alles.” te horen doen. Maar nee…
Hij zei: “Dag.”
Alle illustraties door Adam Cole /NPR
Ammon Shea’s nieuwe boek (Perigee/Penguin 2010) heet The Phone Book: The Curious History of the Book That Everybody Uses But No One Reads.
Onze illustraties komen uit de magische pen van Adam Cole, stagiair bij NPR’s Science Desk, en mocht iemand willen bellen naar “Monty” Burns in Springfield, wees dan voorbereid. Zo zal hij de telefoon opnemen.