We zijn allemaal super-enthousiast voor de nieuwe versie van Disney’s Assepoester en we hebben goede hoop dat een aantal van de gedateerde stereotypen in de klassieke versie van het sprookje (waar we nog steeds een beetje van houden voor de goede oude tijd) zal worden bijgewerkt voor een nieuwe generatie.
Maar laten we in de tussentijd even teruggaan naar de drie originele versies van Assepoester-Charles Perrault’s, The Brothers Grimm’s en Disney’s. We hebben altijd gedacht dat Assepoester het slecht had, maar de echte slachtoffers in dit klassieke verhaal zijn Drizella en Anastasia Tremaine – de zogenaamde “lelijke” en “slechte” stiefzussen. Natuurlijk, ze commanderen Assepoester veel te veel en reageren vijandig als ze beseffen dat ze hun spullen heeft gestolen. Maar dat hebben we te danken aan drie dingen: een vrij normale rivaliteit tussen broers en zussen, een waardeloze moeder die de zussen tegen hun stiefzus opzette, en een stel muizen die hun spullen inderdaad gestolen hebben. En dat is nog maar het begin van het hele stiefzusjesmisverstand.
In alle variaties van dit sprookje blijven een paar dingen constant: de “boze/lelijke” stiefzusjes-dynamiek en een heel ingewikkeld paar schoenen. Schoenen kunnen lastig zijn, maar hebben we ooit stilgestaan bij het echte verhaal achter de Tremaine zusjes?
Het eerste wat we weten over de stiefzusjes is dat ze geloven, zoals zoveel kinderen doen, dat wat hun gekke, veeleisende moeder hen vertelt waar is, en dat is in feite: je zult alleen gelukkig zijn als je de liefde van een man wint. Hoe gestoord is dat?! Ze leven duidelijk in een disfunctioneel huishouden, geleid door een vrouw die mannelijke acceptatie boven alles stelt.
Ten tweede, in de versie van Perrault worden de zussen niet beschreven als “lelijk”, maar eerder als “trots en hooghartig.” Hoogmoedig is niet geweldig, maar wat is er zo verkeerd aan een trotse vrouw te zijn? En hoe vertaalde zich dat in onaantrekkelijk? Oké, time out. Dus omdat de zussen niet van nature timide zijn, maakt dat ze “lelijk”? Je breekt onze harten hier.
Tot voor kort (pre-Mulan en Frozen), in veel Disney sprookjes werd schoonheid gelijkgesteld aan een zachte, verlegen houding. De klassieke schoonheid was het soort stille personage dat meer gemeen had met kleine vogels en muizen, dan met mensen. Denk aan Sneeuwwitje, of ja, onze geliefde Assepoester. Trots was niet iets wat bij vrouwen als wenselijk werd beschouwd, evenmin als fysieke kenmerken die als uniek konden worden opgevat en die niet voldeden aan de strenge schoonheidsnormen.
In de Disney-film worden de stiefzusters visueel in schril contrast met Assepoester afgebeeld. Hun lippen zijn dunner, hun neuzen prominenter, hun ogen ronder. Hoewel geen van deze kenmerken in het echte leven onaantrekkelijk zijn, zijn ze in de film getekend om komische wreedheid weer te geven. De conclusie: als je er anders uitziet dan de voorgeschreven noties van conventionele schoonheid (aka Assepoester), is er iets mis met jou en je donkere, duistere ziel.
Als de zussen “trots” zijn, worden de kijkers geacht te genieten van hun uiteindelijke afwijzing door de prins. Ze worden als het ware van hun paard getrapt, als het glazen muiltje in de buurt komt. Maar in werkelijkheid is hun afwijzing door de prins behoorlijk triest, en niet om voor de hand liggende redenen.
In Grimm’s versie van het sprookje doen de stiefzussen drastische pogingen om in het muiltje te passen. Een van de stiefzussen snijdt haar tenen af om in het schoentje te passen, en de ander snijdt haar eigen hiel af.
Wat als de zussen niet probeerden de prins te bedriegen, maar gewoon weg wilden van hun vreselijke moeder die hun uiterlijk controleerde en hen onder druk zette om een echtgenoot te vinden? In Grimm’s versie zou de interpretatie kunnen zijn dat ze aan zelfverminking deden om te ontsnappen aan hun ellendige, onderdrukkende thuisleven. Misschien kunnen hun daden niet tippen aan trots, maar ze weerspiegelen wel een zekere tragiek, een oprechte schreeuw om hulp.
In het sprookje dat wij herschrijven, nemen we deze zusjes onder onze hoede en vertellen we ze dat het cool is, dat je jezelf kunt zijn, en dat je je niet langer hoeft te schikken naar een moeder die zoveel waarde hecht aan de mening van mannen. (De prins was toch waardeloos, de man kon zich niet eens herinneren hoe zijn droomvrouw eruit zag.) En dan vertellen we ze dat ze mooi zijn, precies zoals ze zijn.
In sprookjes lopen zogenaamde “lelijke stiefzussen” natuurlijk niet altijd goed af. Aan het eind van Perraults versie smeken de stiefzusters Assepoesters vergiffenis en zij heeft medelijden met hen en staat hen toe aan haar hof te blijven en met mindere heren te trouwen (jeetje, bedankt). In de klassieke Disney-versie, lijken ze niet eens een uitnodiging voor de bruiloft te krijgen. In Grimm’s versie?
Misschien dat deze nieuwe Disney-versie, die in maart uitkomt, een minder gruwelijke, meer opbeurende uitkomst zal bieden voor Drizella en Anastasia.
Alle onderwerpen in Entertainment
Word lid van onze nieuwsbrief!
Word dagelijks op de hoogte gehouden van je favoriete celebs, stijl en modetrends plus advies over relaties, seks en meer!