Atlanta-Pharmaceuten die dagelijks recepten uitschrijven voor medicijnen om het HDL-cholesterol (High-Density Lipoprotein) te verhogen, zouden wel eens verrast kunnen zijn door de resultaten van een nieuwe studie die onlangs werd gepresenteerd op de conferentie van de European Society Cardiology (ESC) in München, Duitsland.
Onderzoekers van de Emory University School of Medicine meldden tijdens de bijeenkomst dat een zeer hoog HDL-cholesterolgehalte lijkt samen te hangen met een verhoogd risico op een hartaanval en overlijden.
“Het is misschien tijd om de manier waarop we naar HDL-cholesterol kijken te veranderen,” legde presentator Marc Allard-Ratick, MD, uit. “Traditioneel hebben artsen hun patiënten verteld dat hoe hoger je ‘goede’ cholesterol, hoe beter. De resultaten van dit onderzoek en andere studies suggereren echter dat dit niet langer het geval is.”
Omdat het HDL-molecuul betrokken is bij het helpen van cholesterol om zich te verwijderen van het bloed en de bloedvatwanden, worden hoge niveaus beschouwd als beschermend tegen verstopte slagaders en atherosclerose. Het is echter onbekend hoe hoog te hoog is.
Deze studie, uitgevoerd als onderdeel van de Emory Cardiovascular Biobank, probeerde die vraag te beantwoorden door het verband te analyseren tussen verhoogde HDL cholesterolwaarden en het risico op een hartaanval en overlijden bij 5.965 deelnemers, van wie de meesten hartziekten hadden.
De deelnemers, die een gemiddelde leeftijd hadden van 63 jaar en voor 65% man waren, werden verdeeld in vijf groepen op basis van hun HDL-cholesterolgehalte:
– Minder dan 30 mg/dl (0,78 mmol/L)
– 31-40 mg/dl (0,8-1 mmol/L)
– 41-50 mg/dl (1,1-1,3 mmol/L)
– 51-60 mg/dl (1,3-1,5 mmol/L)
– Meer dan 60 mg/dl (1,5 mmol/L)
Over de mediane follow-up van 3,9 jaar (interkwartiel range 1.6 tot 6,6 jaar), overleden 769 deelnemers aan een cardiovasculaire aandoening of hadden een niet-fataal myocardinfarct.
Onderzoekers stelden vast dat de proefpersonen met de laagste en hoogste HDL cholesterol niveaus het grootste verhoogde risico hadden. Zij rapporteerden dat de hazard ratio 1,62 (95% CI: 1,16-2,26, P = .005) was voor degenen met de laagste niveaus en 1,44 (95% CI: 1,01-2,06, P = .04) voor degenen met de hoogste niveaus, na correctie voor een aantal factoren, waaronder het gebruik van angiotensine-converting enzyme inhibitors of angiotensine-II receptor blockers, beta blockers, statines, of aspirine.
Deelnemers met een HDL-cholesterol van 41 tot 60 mg/dl (1,1-1,5 mmol/L) hadden het laagste risico op een hartaanval of hart- en vaatdood, schrijft het onderzoeksteam.
“Verhoogde HDL-C niveaus zijn paradoxaal genoeg geassocieerd met een verhoogd risico op ongunstige CV-gebeurtenissen in een risicopopulatie, wat wijst op disfunctioneel HDL en verminderde atheroprotectie,” concluderen de auteurs van de studie.
Allard-Ratick merkte op dat de resultaten, hoewel verrassend, in lijn zijn met recent onderzoek, en voegde eraan toe: “Onze resultaten zijn belangrijk omdat ze bijdragen aan een gestaag groeiende hoeveelheid bewijs dat zeer hoge HDL cholesterol niveaus mogelijk niet beschermend zijn, en omdat in tegenstelling tot veel van de andere gegevens die op dit moment beschikbaar zijn, deze studie voornamelijk werd uitgevoerd bij patiënten met een bestaande hartziekte.”
Hoewel hij benadrukte dat de mechanismen niet volledig zijn begrepen, poneerde hij in een persbericht van de ESC: “Een mogelijke verklaring is dat extreem verhoogd HDL-cholesterol ‘disfunctioneel HDL’ kan vertegenwoordigen, dat mogelijk hart- en vaatziekten bevordert in plaats van ertegen beschermt.”
Allard-Ratick concludeerde: “Eén ding is zeker: de mantra van HDL-cholesterol als het ‘goede’ cholesterol is misschien niet langer voor iedereen waar.”