Guinguette Marais Poitevin

Gegevens, informatie, kennis en wijsheid zijn nauw verwante begrippen, maar elk heeft zijn eigen rol ten opzichte van de andere, en elk begrip heeft zijn eigen betekenis. Volgens een gangbare opvatting worden gegevens verzameld en geanalyseerd; gegevens worden pas informatie die geschikt is om beslissingen te nemen wanneer zij op de een of andere manier zijn geanalyseerd. Men kan zeggen dat de mate waarin een reeks gegevens informatief is voor iemand, afhangt van de mate waarin zij onverwacht is voor die persoon. De hoeveelheid informatie in een gegevensstroom kan worden gekarakteriseerd door zijn Shannon-entropie.

Kennis is het inzicht dat gebaseerd is op uitgebreide ervaring met het omgaan met informatie over een onderwerp. Zo wordt bijvoorbeeld de hoogte van de Mount Everest in het algemeen als een gegeven beschouwd. De hoogte kan nauwkeurig worden gemeten met een hoogtemeter en worden ingevoerd in een database. Deze gegevens kunnen samen met andere gegevens over de Mount Everest in een boek worden opgenomen om de berg te beschrijven op een manier die nuttig is voor degenen die een beslissing willen nemen over de beste methode om de berg te beklimmen. Een inzicht dat gebaseerd is op ervaring met het beklimmen van bergen en dat personen zou kunnen adviseren over de manier om de top van de Mount Everest te bereiken, kan als “kennis” worden beschouwd. De praktische beklimming van de top van de Mount Everest op basis van deze kennis kan worden gezien als “wijsheid”. Met andere woorden, wijsheid verwijst naar de praktische toepassing van iemands kennis in die omstandigheden waar het goede uit kan voortvloeien. Zo vult wijsheid de reeks “gegevens”, “informatie” en “kennis” van steeds abstracter wordende begrippen aan en vervolledigt ze.

Vaak wordt aangenomen dat gegevens het minst abstracte begrip zijn, informatie het op één na minst en kennis het meest abstract. In deze opvatting worden gegevens informatie door interpretatie; zo wordt de hoogte van de Mount Everest in het algemeen beschouwd als “gegevens”, een boek over de geologische kenmerken van de Mount Everest kan worden beschouwd als “informatie”, en een gids voor klimmers met praktische informatie over de beste manier om de top van de Mount Everest te bereiken kan worden beschouwd als “kennis”. “Informatie” kent een verscheidenheid aan betekenissen, variërend van alledaags gebruik tot technisch gebruik. Er is echter ook beweerd dat deze opvatting de manier waarop gegevens uit informatie voortkomen, en informatie uit kennis, omkeert. In het algemeen is het begrip informatie nauw verwant met begrippen als beperking, communicatie, controle, gegevens, vorm, instructie, kennis, betekenis, mentale prikkel, patroon, perceptie en representatie. Beynon-Davies gebruikt het begrip teken om onderscheid te maken tussen gegevens en informatie; gegevens zijn een reeks symbolen, terwijl informatie ontstaat wanneer de symbolen worden gebruikt om naar iets te verwijzen.

Vóór de ontwikkeling van computerapparatuur en -machines moesten mensen handmatig gegevens verzamelen en er patronen in aanbrengen. Sinds de ontwikkeling van computerapparatuur en -machines kunnen deze apparaten ook gegevens verzamelen. In de jaren 2010 worden computers op vele gebieden gebruikt om gegevens te verzamelen en deze te sorteren of te verwerken, in disciplines variërend van marketing, analyse van het gebruik van sociale diensten door burgers tot wetenschappelijk onderzoek. Deze patronen in gegevens worden gezien als informatie die kan worden gebruikt om kennis te vergroten. Deze patronen kunnen worden geïnterpreteerd als “waarheid” (hoewel “waarheid” een subjectief begrip kan zijn), en kunnen in sommige disciplines of culturen worden geautoriseerd als esthetische en ethische criteria. Gebeurtenissen die waarneembare fysieke of virtuele overblijfselen achterlaten, kunnen door middel van gegevens worden opgespoord. Merktekens worden niet langer als gegevens beschouwd zodra de band tussen het merkteken en de waarneming is verbroken.

Mechanische computerapparatuur wordt ingedeeld naar de wijze waarop zij gegevens weergeeft. Een analoge computer geeft een gegeven weer in de vorm van spanning, afstand, positie of een andere fysische grootheid. Een digitale computer geeft een gegeven weer als een opeenvolging van symbolen uit een vast alfabet. De meest gebruikte digitale computers gebruiken een binair alfabet, d.w.z. een alfabet van twee tekens, meestal aangeduid met “0” en “1”. Meer bekende representaties, zoals cijfers of letters, worden dan geconstrueerd uit het binaire alfabet. Er worden enkele speciale vormen van gegevens onderscheiden. Een computerprogramma is een verzameling gegevens, die als instructies kunnen worden geïnterpreteerd. De meeste computertalen maken een onderscheid tussen programma’s en de andere gegevens waarop programma’s werken, maar in sommige talen, met name Lisp en soortgelijke talen, zijn programma’s in wezen niet te onderscheiden van andere gegevens. Het is ook nuttig om metadata te onderscheiden, d.w.z. een beschrijving van andere gegevens. Een soortgelijke maar eerdere term voor metadata is “aanvullende gegevens”. Het prototypische voorbeeld van metadata is de bibliotheekcatalogus, die een beschrijving is van de inhoud van boeken.