Hoewel het in deze tijd lijkt alsof elke man en zijn hond een paar Nikes bezit, was het imago van Nike nog niet zo lang geleden synoniem aan sweatshops en onethische productie. Dus hoe scoort dit merk vandaag de dag als het gaat om de behandeling van mensen, de planeet en dieren? Hoe ethisch is Nike?
De sweatshops van Nike
Nike wordt er al sinds de jaren zeventig van beschuldigd sweatshops te gebruiken voor de productie van zijn sneakers en activewear, maar pas in 1991, toen activist Jeff Ballinger een rapport publiceerde over de lage lonen en slechte arbeidsomstandigheden in de Indonesische fabrieken van Nike, kwam het sportkledingmerk onder vuur te liggen. Kort daarna werd het merk het onderwerp van een agressieve en aanhoudende campagne van United Students Against Sweatshops. Nike reageerde aanvankelijk traag, maar onder toenemende druk voerde het uiteindelijk een aantal veranderingen door: het toezicht werd verbeterd, de minimumleeftijd van werknemers werd verhoogd en er werden meer fabriekscontroles uitgevoerd.
Het merk heeft sindsdien veel lof geoogst voor zijn inspanningen. Een paar jaar geleden meldde Business of Fashion dat Nike zijn aangetaste imago had weten om te vormen tot een “erkende leider op het gebied van duurzaamheid”. Morgan Stanley noemde Nike “het meest duurzame kleding- en schoenenbedrijf in Noord-Amerika wat betreft milieu- en sociale prestaties, waaronder de staat van dienst op het gebied van arbeid.”
Maar is dit ook echt het geval?
Een stap terug
Hoewel Nike zijn reputatie met succes heeft verbeterd en het best verkopende activewear-merk ter wereld is geworden, zijn veel van zijn praktijken nog steeds problematisch.
In 2017 zette Nike een grote stap terug, toen het International Labor Rights Forum meldde dat het bedrijf zijn toezegging aan het Worker Rights Consortium (WRC) de rug had toegekeerd, dat arbeidsrechtenexperts effectief blokkeert voor onafhankelijk toezicht op Nike’s toeleveringsfabrieken. Maar dit jaar kreeg Nike een score van 51-60% in de Fashion Transparency Index (in dezelfde scoringsrange als het jaar daarvoor), waaruit blijkt dat het weer de goede kant op begint te gaan. Het is als een op-en-top middelbare schoolrelatie die smeekt om wat stabiliteit!
Milieu-impact
Hoewel Nike een paar positieve veranderingen heeft doorgevoerd in zijn milieupraktijken en lid is van de Sustainable Apparel Coalition, heeft het nog een weg te gaan voordat het echt een ‘duurzaam’ merk genoemd kan worden, en daarom is de milieu-rating ‘It’s a Start’. Nike gebruikt een aantal milieuvriendelijke materialen, waaronder biologische en gerecyclede katoen en polyester, en heeft een aantal water reductie initiatieven in de toeleveringsketen.
Hoewel het merk een wetenschappelijk onderbouwd doel heeft gesteld om de uitstoot van broeikasgassen, gegenereerd door haar eigen activiteiten en toeleveringsketen, te verminderen, is er geen bewijs dat het op schema ligt om dit doel te halen. Er is ook geen bewijs dat Nike een beleid heeft om ontbossing in haar toeleveringsketen te voorkomen. De impact van de mode op de bossen is voornamelijk afkomstig van de productie van textiel, aangezien veel stoffen zijn afgeleid van plantenpulp of van planten zelf. De drang om onze bossen te beschermen is dringend, en niet alleen voor bedreigde diersoorten zoals orang-oetans. Bossen spelen een grote rol in de complexere ecosystemen van onze planeet, en de balans van de gassen in onze atmosfeer.
Arbeidsomstandigheden
Nike’s arbeidsbeoordeling is ook ‘It’s a Start’. Hoewel het merk zich in hun recente reclamecampagnes heeft gericht op vrouwelijke empowerment en inclusiviteit, worden de vrouwen die voor Nike werken (of dat nu in de fabrieken of op het hoofdkantoor is) schijnbaar buiten dit plaatje gelaten. In 2018 werd Nike zelfs aangeklaagd door twee voormalige vrouwelijke werknemers die de sneakergigant beschuldigden van het creëren van een cultuur van genderdiscriminatie en seksuele intimidatie.
Op een positieve noot, het bedrijf is Fair Labor Association (FLA) Workplace Code of Conduct gecertificeerd, en kreeg een score van 51-60% in de Fashion Transparency Index. Nike publiceert waarschijnlijk gedetailleerde informatie over zijn leveranciersbeleid, audits en herstelprocessen. Het bedrijf publiceert ook een gedetailleerde lijst van leveranciers in de eindfase van de productie, en enige informatie over de bevindingen van leveranciersaudits. Hoewel er enige openbare informatie is over dwangarbeid, gelijkheid van mannen en vrouwen of vrijheid van vereniging, en over beleidsmaatregelen om leveranciers in haar toeleveringsketen te beschermen tegen de gevolgen van COVID-19, zijn de werknemers helaas buiten beschouwing gelaten. Erger nog, er is geen bewijs dat Nike een leefbaar loon garandeert in het grootste deel van zijn toeleveringsketen.
Het Foul Play-rapport van de Schone Kleren Campagne en Collectif Ethique sur l’Etiquette laat zien hoe ver Nike nog moet gaan als het gaat om leefbare lonen. Het belicht het verschil tussen het steeds hogere bedrag dat wordt betaald aan sponsoring van sportsterren en andere marketinguitgaven, en de verlaging van het deel van de uiteindelijke prijs van je sportkleding dat wordt betaald aan werknemers in de toeleveringsketen. In het rapport worden zowel Nike als Adidas opgeroepen om zich ertoe te verbinden tegen een bepaalde datum leefbare lonen te betalen in hun hele toeleveringsketen en andere ondersteunende maatregelen te nemen. Lees hier meer over leefbare lonen voor kledingarbeiders.
Dierenwelzijn
Nike gebruikt geen bont, angora of ander exotisch dierenhaar of -huid in zijn producten, wat zeker een stap in de goede richting is. Het gebruikt echter wel leer, wol en donsveren zonder de herkomst te specificeren, wat problematisch is omdat het welzijn van dieren en arbeiders onbekend is! Daarom hebben we het merk een beoordeling gegeven van ‘Niet Goed Genoeg’ voor dierenwelzijn en hopen we op meer transparantie in de toekomst.
Algehele beoordeling: It’s A Start
Wij beoordelen Nike als ‘It’s A Start’ op basis van informatie uit ons eigen onderzoek. Good On You ratings houden rekening met honderden punten en het is niet mogelijk om elk relevant punt te vermelden in een samenvatting van de prestaties van het merk. Zie voor meer informatie onze pagina Hoe beoordelen we en onze FAQ’s. Hoewel Nike een paar veelbelovende milieumaatregelen heeft genomen, is het duidelijk dat het bedrijf niet zo veel doet als het zou moeten, en op de meeste gebieden serieuze veranderingen moet doorvoeren. Met een jaarlijkse omzet van meer dan $37 miljard, kunnen ze zich dat zeker veroorloven!
Zie de beoordeling.
Goede Wissels
Ethische alternatieven voor Nike