In een notendop: de Borgia’s

Wie waren ze?

Advertentie

De Borgia’s waren een machtige familie in het Italië van de Renaissance. Ondanks het feit dat ze twee pausen hebben voortgebracht, is hun naam geassocieerd geraakt met allerlei duistere daden.

Hoe kwamen de Borgia’s voor het eerst op de voorgrond?

Het was oorspronkelijk een adellijke Spaanse dynastie, die naar Italië verhuisde toen Alfonso di Borgia (1378-1458) in 1444 tot kardinaal werd benoemd. Elf jaar later werd hij tot paus benoemd – onder de naam Callixtus III – en gaf hij zijn neef Rodrigo Borgia een duwtje in de rug. In 1492 zette Rodrigo de familietraditie voort en volgde ook het pausdom op. Als de zeer controversiële Paus Alexander VI begon hij een enorme hoeveelheid land en macht te vergaren voor zichzelf en zijn buitenechtelijke kinderen.

Kan een Paus kinderen krijgen?

Als priester werd Rodrigo geacht celibatair te leven, maar dit weerhield hem er niet van een aantal minnaressen te hebben en verschillende kinderen te verwekken – zelfs toen hij Paus was. Hij was niet de enige priester die kinderen had, maar de manier waarop hij velen van hen openlijk erkende en hun carrières trachtte te bevorderen, was ongebruikelijk.

Paus Alexander VI gebruikte zijn positie om fortuin en macht op te bouwen © Getty Images
Paus Alexander VI gebruikte zijn positie om fortuin en macht op te bouwen © Getty Images

Welke van zijn kinderen waren de meest opmerkelijke?

Spoedig nadat hij paus was geworden, benoemde Rodrigo zijn zoon Cesare tot kardinaal. Cesare was echter niet geschikt voor het religieuze leven en werd in plaats daarvan militair commandant, waar hij een aantal veldtochten voerde in de hoop een Borgia vorstendom in Italië te stichten dat de dood van zijn vader zou overleven. Hij werd gedwongen deze droom te laten varen toen zijn vader in 1503 stierf en als paus werd vervangen door Julius II, die onmiddellijk vijandig stond tegenover de Borgia-familie. Cesare verliet uiteindelijk Italië en stierf in Spanje tijdens een schermutseling.

Een ander opmerkelijk kind van Rodrigo was Lucrezia, die door haar vader als diplomatieke pion werd gebruikt. Drie huwelijken, die politiek gunstig waren voor de Borgia’s, werden voor haar gearrangeerd. Haar eerste huwelijk werd nietig verklaard wegens vermeende niet-consumptie, terwijl haar tweede echtgenoot werd vermoord door Cesare’s dienaren. Uiteindelijk was Lucrezia’s derde en laatste huwelijk, met de Hertog van Ferrara, veel gelukkiger en slaagde zij erin een comfortabel leven aan het hof te leiden, waar zij een beschermvrouwe van de kunsten werd.

Lucrezia Borgia was drie keer getrouwd terwijl de Borgia's hun macht uitbreidden © Getty Images
Lucrezia Borgia was drie keer getrouwd terwijl de Borgia’s hun macht uitbreidden © Getty Images

Waarom hebben de Borgia’s zo’n slechte reputatie?

De Borgia’s werden beschuldigd van een waslijst aan zonden, waaronder moord, incest, vergiftiging en betovering. Ze worden ook schandelijk geassocieerd met allerlei vormen van seksuele verdorvenheid. Het meest beruchte en smerige verhaal was het ‘Banket van Kastanjes’ in 1501 – een massale orgie die Cesare in Rome zou hebben gehouden, met 50 naakte prostituees die de avond doorbrachten met het vermaken van hoogwaardigheidsbekleders en de heilige familie.

De reden voor deze zwarte reputatie is deels dat Rodrigo en Cesare meedogenloze en zeer ambitieuze mannen waren, die bereid waren geweld en trucs te gebruiken om hun macht te vergroten. Cesare was niet voor niets een grote inspiratiebron voor de schrijver Niccolo Machiavelli. Toch houden veel van de extreme beschuldigingen aan het adres van de Borgia’s geen stand en lijken ze te zijn gefabriceerd door hun vijanden, waarvan er velen waren.

De Borgia’s, afkomstig uit Spanje, werden in Italië altijd als buitenstaanders beschouwd. De populariteit die zij verwierven, werd bovendien aangetast door hun voortdurende pogingen land en macht te veroveren ten koste van anderen. Hun dynastie was van korte duur – na de dood van Rodrigo vervaagden ze even snel als ze waren opgekomen, en er bleven maar weinig vrienden over die hun nagedachtenis konden verdedigen tegen de geruchten die onmiddellijk rond hen begonnen te gonzen.

Dus is de geschiedenis oneerlijk geweest tegenover de Borgia’s?

Advertentie

Dat is vrijwel zeker het geval geweest. De Borgia’s worden herinnerd als seksuele devianten en moordenaars, maar als de meer onwaarschijnlijke beschuldigingen worden weggestreept, was hun gedrag niet noodzakelijkerwijs slechter dan dat van veel andere machtige Italiaanse families in de Renaissance. Ze waren verre van heiligen, maar verdienen het niet om herinnerd te worden als het toppunt van schurkenstreken.

Dit artikel werd voor het eerst gepubliceerd in het oktober 2015 nummer van History Revealed.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *