Respiratory Distress Syndrome (RDS) is een ernstige aandoening die meestal voorkomt bij premature baby’s, hoewel ook andere baby’s deze aandoening kunnen krijgen. Deze baby’s zijn niet in staat om goed te ademen zonder zuurstof en andere medische interventies. Het syndroom kan dodelijk zijn, maar met de juiste behandeling overleven baby’s vaak en gedijen ze goed. Wanneer RDS niet kan worden voorkomen, kunnen geavanceerde medische behandelingen de zuigeling vaak redden.
Ook volwassenen kunnen aan deze gevaarlijke aandoening lijden, Acute Respiratory Distress Syndrome (ARDS), dat meestal voorkomt bij patiënten met andere onderliggende aandoeningen. Zowel RDS als ARDS vereisen onmiddellijke, deskundige behandeling om fatale afloop te voorkomen.
RDS OORZAKEN
Baby’s ontwikkelen RDS wanneer hun longen niet genoeg surfactant produceren, een vloeistof die door de longen wordt geproduceerd en die de luchtwegen, of alveoli, openhoudt, waardoor de baby’s kunnen ademen. Wanneer de longen te weinig surfactant hebben, klappen de longblaasjes in na elke ademhaling van de baby. De baby’s moeten dan moeite doen om te ademen en kunnen te uitgeput raken om het te blijven proberen. Bovendien kan dit gebrek aan zuurstof acidose veroorzaken, een opeenhoping van zuur in het bloed, waardoor andere lichaamsorganen beschadigd kunnen raken. Een RDS-baby heeft hulp nodig om te overleven.
De foetus begint rond de 26 weken surfactant te produceren, dus baby’s die voor de 28 weken worden geboren, zijn bijzonder vatbaar voor RDS.
Volwassenen ontwikkelen ARDS meestal door een onderliggende aandoening, zoals een hartaandoening, hoofd- en borsttrauma en sepsis. Kleine bloedvaatjes in de longen lekken vocht in de longblaasjes, waardoor het ademen extreem wordt bemoeilijkt.
RDS SYMPTOMEN
Baby’s met RDS vertonen meestal verschillende symptomen, waaronder een blauwe huidskleur, snelle ademhaling, borst retracties en flakkerende neusgaten. Artsen nemen verschillende factoren in overweging voordat ze deze diagnose stellen. Naast het uiterlijk en de ademhalingsmoeilijkheden van de baby, zullen ze röntgenfoto’s van de borstkas, bloedgastesten en een echografie van het hart bekijken voordat ze een officiële vaststelling doen.
Volwassenen met ARDS kunnen extreme kortademigheid, lage bloeddruk, verwardheid, vermoeidheid en een snelle, onrustige ademhaling ervaren.
RDS BEHANDELINGEN
Dokters kunnen bij RDS-baby’s een beademingsbuis inbrengen, een beademingsapparaat bevestigen om voor de zuigeling te ademen of een continue positieve luchtwegdrukmachine (CPAP) gebruiken. Deze kleine patiënten kunnen ook een surfactantvervangingstherapie krijgen, waarbij gebruik wordt gemaakt van een kunstmatige surfactant. Deze stof is een poeder dat met steriel water wordt gemengd en via een beademingsbuis aan de baby wordt toegediend. Het is het meest effectief als er binnen zes uur na de geboorte mee wordt begonnen. Artsen kunnen ook kunstmatige surfactant geven als preventieve behandeling aan hoog-risico zuigelingen. Zelfs met deze behandelingen wordt de aandoening in de eerste 48-72 uur na de geboorte vaak ernstiger voordat verbetering optreedt.
Bij volwassenen bestaat de behandeling onder meer uit het toedienen van zuurstof, hetzij via een masker of via een beademingsapparaat. Hun vocht wordt zorgvuldig beheerd om extra belasting van de longen en andere vitale organen te voorkomen. Ze kunnen ook medicijnen krijgen om mogelijke bijwerkingen van ARDS te behandelen.
RDS COMPLICATIES
Sommige baby’s ontwikkelen ernstige complicaties van RDS, waarbij het meestal gaat om luchtlekkage uit de longen. Er kan lucht lekken in de borstwand en de buitenste weefsels van de longen, in de zak rond het hart, in de ruimte achter het borstbeen en tussen de longblaasjes. Soms kan de patiënt een chronische longaandoening ontwikkelen.
Volwassenen kunnen ook een chronische longaandoening ontwikkelen, evenals bloedstolsels, infecties en littekenvorming in de longen, allemaal potentieel levensbedreigende aandoeningen.
RDS kan fataal zijn voor zuigelingen, maar zuurstofbehandelingen en vervanging van surfactant kunnen veel lijders helpen dit probleem te overwinnen en volledig te herstellen. Aangezien vroeggeboorte de belangrijkste oorzaak van RDS is, is het verminderen van het aantal vroeggeboorten de beste preventie. In sommige gevallen kunnen artsen vrouwen die een vroeggeboorte meemaken of het risico daarop lopen, een corticosteroïdeninjectie geven om de ontwikkeling van de longen van de baby te versnellen. Deze geavanceerde behandelingen verbeteren de kansen voor een RDS-baby aanzienlijk.
RDS blijkt vaak fataal voor volwassenen, deels omdat veel van de getroffenen al een ernstige ziekte of letsel hebben. De behandelingen zijn echter verbeterd, waardoor meer ARDS-patiënten kunnen overleven.