Uw arts kan een maagzweer vermoeden op basis van uw symptomen en of u risicofactoren heeft. De belangrijkste oorzaken van maagzweren zijn infectie met een bacteriesoort genaamd Helicobacter pylori (H. pylori) en regelmatig gebruik van niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID’s), waaronder ibuprofen en aspirine.
Om een diagnose te kunnen stellen, zal uw arts een lichamelijk onderzoek doen en onderzoeken organiseren om te kijken of er tekenen zijn van een maagzweer of dat er complicaties zijn opgetreden.
Uw huisarts kan u doorverwijzen naar een gastro-enteroloog (specialist in aandoeningen van het spijsverteringsstelsel) voor onderzoek en behandeling. Welke onderzoeken uw arts u aanraadt, hangt af van uw leeftijd en de aard van uw klachten. Sommige onderzoeken zijn invasiever dan andere, maar kunnen meer informatie geven.
Gastroscopie
Een gastroscopie kan worden gedaan om de diagnose maagzweer te bevestigen. Een gastroscopie wordt echter vaak alleen aangeraden bij mensen van 55 jaar en ouder en bij mensen met zorgwekkende symptomen of symptomen die op complicaties kunnen wijzen.
Een gastroscopie (ook wel endoscopie van het bovenste deel van het maag-darmkanaal genoemd) omvat het gebruik van een dunne, flexibele verlichte buis met een camera, een endoscoop genoemd. Het wordt meestal gedaan onder lichte sedatie omdat de endoscoop door uw mond en keel moet worden gebracht om uw maag en twaalfvingerige darm te bereiken.
Tijdens de procedure bekijkt uw arts de bekleding van de maag en twaalfvingerige darm en maakt er foto’s van. Als hij een maagzweer aantreft, kan hij weefselmonsters (biopsies) nemen. De biopsiemonsters kunnen worden getest op de aanwezigheid van Helicobacter pylori (H. pylori) – de oorzaak van veel maagzweren.
Niet-invasieve Helicobacter pylori-tests
Er zijn ook verschillende niet-invasieve tests waarmee een infectie met H. pylori kan worden opgespoord. Niet-invasieve Helicobacter pylori-tests worden vaak aanbevolen voor mensen jonger dan 55 jaar die typische maagzweer-symptomen hebben.
Als de tests bevestigen dat u een H. pylori-infectie hebt, zal uw arts een behandeling voorschrijven om de infectie uit te roeien. Als uw symptomen niet verbeteren met behandeling, kan een gastroscopie worden aanbevolen.
H. pylori-ademtest
De H. pylori-ademtest (ook wel ureumademtest genoemd) is een nauwkeurige test die kan vaststellen of u H. pylori in uw maag of twaalfvingerige darm hebt. De ademtest kan ook als vervolgtest worden gedaan om na te gaan of de H. pylori-infectie met succes is behandeld.
De ureum-ademtest maakt gebruik van het feit dat H. pylori-bacteriën een enzym maken dat urease wordt genoemd. Dit enzym (dat een stof genaamd ureum afbreekt) wordt normaal gesproken niet in de maag of twaalfvingerige darm aangetroffen – het is alleen aanwezig bij mensen met een H. pylori-infectie. (Dankzij het urease kan H. pylori overleven in het zure milieu van de maag en twaalfvingerige darm.)
Wat gebeurt er bij een ureumtest?
Bij de test wordt eerst een speciale oplossing of capsule met radioactief gelabeld (14C) ureum ingeslikt. Als er sprake is van een H. pylori-infectie, zal het urease van de bacterie het ureum afbreken, en de afbraakproducten (waaronder kooldioxide) zullen ook radioactief gelabeld zijn.
Het tweede deel van de test bestaat uit het uitademen in een speciale zak, die wordt verzegeld en naar een laboratorium gestuurd om te worden getest op radioactief gelabeld kooldioxide. Radioactief gelabeld kooldioxide is alleen aanwezig als er sprake is van een H. pylori-infectie.
De hoeveelheid radioactiviteit waaraan u tijdens een ademtest wordt blootgesteld is zeer gering – ongeveer evenveel als de hoeveelheid waaraan wij in ons dagelijks leven van nature worden blootgesteld. Er bestaat echter een niet-radioactieve (13C) ademtest die kan worden gebruikt bij vrouwen in de vruchtbare leeftijd en bij kinderen.
Andere H. pylori-testen
H. pylori kan ook worden opgespoord in een ontlastingmonster (poepmonster). Uw arts zal u een speciaal potje geven om thuis een monster te verzamelen, dat vervolgens naar een laboratorium wordt gestuurd. De H. pylori ontlasting antigeentest kan worden gedaan om infectie vast te stellen en om een succesvolle behandeling van de infectie te bevestigen.
Er kan ook een bloedtest op H. pylori worden gedaan. De test spoort antilichamen tegen de bacterie op, die kunnen wijzen op een huidige of vroegere infectie met H. pylori. De bloedtest is over het algemeen minder nauwkeurig dan de ademtest en de ontlastingstest.
Andere tests
Uw arts kan bloedonderzoek aanraden om te controleren op mogelijke complicaties van een maagzweer, zoals bloedingen. Een volledig bloedbeeld (FBC) kan worden gebruikt om te testen op bloedarmoede, wat een teken is van mogelijk bloedverlies.
Bloedonderzoek naar de nierfunctie kan ook worden aanbevolen als u een maagzweer hebt die is veroorzaakt door NSAID-gebruik. Dat komt omdat veelvuldig, langdurig gebruik van NSAID’s niet alleen maagzweren kan veroorzaken, maar ook de nieren kan beschadigen.
Voorheen werden speciale röntgenfoto’s van de maag en twaalfvingerige darm gebruikt om maagzweren te diagnosticeren. Bij deze tests werd een krijtachtige bariumhoudende vloeistof gedronken om het bovenste deel van het spijsverteringskanaal zichtbaar te maken op de röntgenfoto. Tegenwoordig worden barium röntgenfoto’s niet routinematig aanbevolen.