Ringworm is een veel voorkomende huidaandoening, ook wel bekend als tinea, die de huid op het lichaam (tinea corporis), de hoofdhuid (tinea capitis), de voeten (tinea pedis, of voetschimmel), of de liezen (tinea cruris, of “jock itch”) kan aantasten. Ringworm wordt niet, zoals de naam doet vermoeden, veroorzaakt door een worm. Het wordt veroorzaakt door een schimmelinfectie van de huid, en de schimmels die verantwoordelijk zijn voor de infectie staan bekend als dermatofyten.
De schimmels die ringworm veroorzaken hebben de neiging om te groeien in warme, vochtige gebieden van het lichaam, zoals gebieden waar vaak gezweet wordt. Meestal leidt ringworm tot een jeukende, schilferige en rode huid en kale plekken op de hoofdhuid of in de baardstreek. De infectie is zeer besmettelijk en wordt van mens op mens doorgegeven via direct huidcontact of via contact met besmette voorwerpen zoals toiletartikelen, kleding en zelfs door besmette douche- of zwembadoppervlakken.
Dieren kunnen ook worden aangetast door ringworm en kunnen de aandoening overdragen op mensen. In dit geval is ringworm een voorbeeld van een zoönose, of een ziekte die van dieren op mensen wordt overgedragen. Hoewel katten meer last hebben van ringworm dan honden, worden honden er ook vaak door aangetast. Bij dieren veroorzaakt ringworm verheven, ronde plekken die vaak korstvormig zijn en gepaard gaan met haaruitval. Sommige besmette katten kunnen echter ook drager zijn van de schimmel zonder symptomen te vertonen. Besmette honden daarentegen vertonen bijna altijd de typische huidsymptomen van ringworm.
Uit onderzoek is gebleken dat tot 13% van de menselijke ringworminfecties (tinea capitis) wordt veroorzaakt door een organisme dat ook bij katten ringworm veroorzaakt. Andere studies hebben aangetoond dat in 30%-70% van de huishoudens waarin een kat ringworm ontwikkelt, ten minste één persoon de aandoening zal ontwikkelen. Jonge kinderen, ouderen en mensen bij wie de immuunfunctie om welke reden dan ook is aangetast, zijn het meest vatbaar voor de infectie.
Andere dieren die ringworm kunnen ontwikkelen (en de infectie kunnen overdragen op mensen) zijn honden, koeien, geiten, varkens, cavia’s en paarden. Net als bij de overdracht op mensen is direct contact of contact met voorwerpen die het besmette dier heeft aangeraakt (zoals strooisel, verzorgingsartikelen, zadels, meubilair, vloerbedekking, etc.) verantwoordelijk voor de verspreiding van de infectie.
Ringworm is een behandelbare aandoening bij zowel dieren als mensen. Plaatselijke (op het aangetaste gebied aangebrachte) medicatie is de gebruikelijke behandeling voor ringworm. Bij ernstige of resistente (niet goed op lokale medicatie reagerende) infecties kunnen orale antischimmelmedicijnen (via de mond ingenomen) worden voorgeschreven. Als een huisdier besmet is met ringworm, is het belangrijk om het huis grondig te ontsmetten om de omgeving te ontdoen van alle resterende schimmelsporen na de behandeling.