Schildpadden en schildpadden van verschillende soorten hebben een schild dat varieert in grootte, kleur en vorm, maar ze hebben allemaal één ding gemeen – hun schild is hard en beschermend. Soms kunnen omgevingsfactoren, voeding, ziektes of trauma het uiterlijk en de effectiviteit van deze schilden veranderen en als je er meer over weet, kan dat je helpen bepalen of je schildpad of schildpad gezond is of niet.
Normale schilden
Schildpadden en landschildpadden hebben een carapax (het bovenste of rugschild) en een plastron (het onderste of buikschild), die beide altijd hard moeten zijn (tenzij het om een uit het ei gekomen schildpad gaat of een waterschildpaddensoort die altijd een zacht schild heeft). Beide delen van het schild zijn aan de zijkant met elkaar verbonden om de organen en het grootste deel van het lichaam van de schildpad te beschermen.
Het schild van de schildpad bestaat uit zichtbare delen, die scutes worden genoemd. Scutes zijn gemaakt van keratine, vergelijkbaar met vingernagels. De scutes bedekken een laag epitheel die over het benige schild ligt. Naarmate de schildpad groeit, scheidt het epitheel nieuwere en grotere scutes af onder de buitenste scutes. De buitenste laag scutes is de oudste. Bij sommige soorten waterschildpadden zullen de schildpadden hun schild afwerpen naarmate ze groeien en hun huid afschilferen, maar het bot onder de schildpadden mag nooit bloot komen te liggen. Land- en waterschildpadden vervellen niet, maar bij soorten die holen graven zijn de buitenste lagen vaak afgesleten. De ruggengraat en de ribben van de schildpad zitten vast aan de beenderen van het schild.
Pyramiding
Omdat schildpaddenschilden van soort tot soort kunnen verschillen in uiterlijk, hebben sommige schildpadden van nature pieken in hun schild (zoals de Indische Sterschildpad), maar de meeste soorten hebben dat niet.
yramidevorming verwijst naar de abnormale vorm die de afzonderlijke delen (scutes) aannemen in de vorm van een piramide of een verhoogde piek. Het is meestal een houderijkwestie en komt voor bij chronische ondervoeding of onjuiste verlichting. Schildpadden in het wild krijgen dit probleem niet, tenzij een soort trauma ervoor zorgt dat het schild piramidaal lijkt te worden.
Te veel van een specifieke voedingsbehoefte, zoals eiwit, een gebrek aan calcium of vitamine D in het dieet, of geen ultraviolet (UVB) licht dat vitamine D-productie mogelijk maakt, kunnen allemaal piramides op het schild van uw schildpad of schildpad veroorzaken. Deze misvormingen kunnen volledig vermeden worden door de juiste voeding, verlichting en omgeving voor uw schildpadden te voorzien. Deze piramides zullen voor het leven van uw schildpad blijven bestaan, zelfs nadat de problemen gecorrigeerd zijn met de juiste voeding en houderij.
Schelpenrot
“Rot” is een term die reptielenliefhebbers gebruiken om te verwijzen naar een infectie ergens op het lichaam. Schelprot verwijst uiteraard naar een infectie van de schelp. Zowel het schild als het plastron kunnen last krijgen van schildrot.
Schildpaddenrot wordt meestal veroorzaakt door bacteriën die groeien in een vuile omgeving, zoals met vuil water (daarom is het belangrijk te weten hoe u het water in uw aquarium voor waterschildpadden schoon houdt) of beschimmeld strooisel. Het treedt op wanneer bacteriën de bloedvaten en het schild van een schildpad infecteren en zal uiteindelijk kleine putjes en spleten veroorzaken of het schild een mottengegeten uiterlijk geven. Er kunnen zich zachte plekken vormen of zelfs bloederige afscheiding. Bij zeer ernstig schildrot vallen hele schildpapieren af, waardoor het bot (en de zenuwen) eronder bloot komen te liggen.
Het behandelen van schildrot vereist agressieve antibiotica en het duurt lang voordat het genezen is. Neem contact op met uw exotische dierenarts als u denkt dat uw schildpad een infectie heeft voordat het pijn veroorzaakt bij uw schildpad.
SCUD
Septicemic cutaneous ulcerative disease (SCUD) is een ernstige ziekte die kan beginnen als een infectie op het schild door een of ander trauma of wond in combinatie met slechte houderij. Het zal uiteindelijk de lever en andere organen aantasten als gevolg van de bacteriën die de bloedbaan binnendringen vanuit de wond op het schild. U moet uw schildpad of schildpad door een exotische dierenarts laten nakijken als hij ooit een wond of trauma heeft gehad.
Afwerpen
Bij veel soorten waterschildpadden zouden de afzonderlijke scutes één of twee keer per jaar op natuurlijke wijze moeten afvallen en alleen nieuwe scutes aan de onderkant blootleggen. Als de scutes afvallen en het crèmekleurige/witte bot blootleggen, is er hoogstwaarschijnlijk sprake van een ernstige infectie of een of ander trauma dat zich aan het schild heeft voorgedaan. Blootliggend bot is pijnlijk voor uw schildpad en is zeer ernstig.
Metabolic Bone Disease
MBD (metabolic bone disease) is een gevolg van het feit dat uw schildpad te weinig calcium, vitamine D en UVB-stralen binnenkrijgt. Het zorgt ervoor dat hun botten hun calcium verliezen en hun schild uiteindelijk zacht wordt of misvormd raakt. Het kan gemakkelijk worden voorkomen met de juiste verzorging en voeding en vaak worden gecorrigeerd met agressieve therapieën.
Houd het in de gaten
Al met al moet het schild van waterschildpadden normaal gesproken vrij zijn van algen, redelijk glad en gelijkmatig zijn, en hard. Er zijn altijd uitzonderingen op de regels, maar als het schild van je waterschildpad of schildpad er ooit vreemd uitziet, laat hem dan nakijken door een dierenarts. Reptielen genezen en groeien zeer langzaam, dus het kan jaren duren voor de gevolgen van schildbeschadiging verdwenen zijn als ze niet behandeld worden.