Scylla

In de Griekse mythologie is Scylla (uitgesproken als “Sill-ah” of “Skee-lah”, afhankelijk van in welk land je woont) een zeemonster dat leeft op de rotsen van een smal waterkanaal tegenover de draaikolk (en oorspronkelijk ook een zeemonster) Charybdis. Schepen die gevangen zitten tussen Scylla en Charybdis worden vaak door Scylla of Charybdis tot zinken gebracht.

In Boek XII van Homeros’ De Odyssee waarschuwt Circe (de godin van de magie) Odysseus om dichter bij Scylla dan Charybdis te varen en het schip op topsnelheid te laten varen. Scylla wordt echter afgeleid door Charybdis en kan zes zeelieden aan boord van Odysseus’ schip grijpen en verslinden. Apollonius van Rhodos schrijft in De Argonautica: “Aan de ene kant kwam de steile rots van Skylla (Scylla) in zicht; aan de andere kant zinderde en bulderde Kharybdis (Charybdis) onophoudelijk, terwijl daarachter grote zeeën bulderden op de Wandelende Rotsen” (4. 921 e.v.). Er wordt gezegd dat de Rots van Scilla in Calabrië (een kustplaats bij de zeestraat van Messina) Scylla’s thuis is.

Scylla’s ouders verschillen, afhankelijk van welke legende je leest. Meerdere auteurs, waaronder Homerus en Ovidius, beweren dat Scylla’s moeder Keto (ook bekend als Crataeis) is, godin van de gevaren van de zee. Sommige verhalen vertellen dat Keto paart met haar broer Phorcys, met wie ze Scylla, Ekhidna (een draak), de Graeae (drie zusters – Deino, Enyo, en Pemphredo – die allen één oog deelden), Ladon (een slang met honderd koppen), en de Gorgonen (Stheno de Machtige, Euryale de Verre Springer, en Medusa, koningin van de Gorgonen) kreeg. Er is enige verwarring tussen geleerden over het feit dat Hecate de moeder van Scylla is. Apollonius van Rhodos beweert dat Crataeis een andere naam is voor Hecate.

In De Odyssee beschrijft Homerus Scylla als een nogal angstaanjagend zeedier met een krabachtige schaal, zes lange nekken, drie rijen tanden op elk hoofd, en twaalf voeten die aan haar monsterlijke lichaam bungelen. Haar stem, zo schrijft Homerus, klinkt als het gegil van honden. In feite is Scylla’s naam afgeleid van Griekse woorden die de dieren beschrijven waar ze op lijkt. Skyllaros is Grieks voor “heremietkreeft.” Skylax betekent ruwweg “hond” of “hondshaai”, en skyllô betekent “verscheuren”, wat betekent “iets in stukken scheuren.”

Zoals de hellenistische Griekse tragische dichter Lycophron schrijft in De Alexandra (ook wel De Cassandra genoemd), doodt Herakles (ook bekend als Hercules of Mekisteus) Scylla, maar haar vader, Phorcys, brengt haar weer tot leven.

Ovid, in zijn epische gedicht Metamorfosen, schildert Scylla af als hebbende een lief, meisjesachtig gezicht en was eigenlijk ooit een lief meisje. Ovidius schrijft dat Scylla, als een mooie maagd, veel vrijers had die in haar geïnteresseerd waren. Scylla beantwoordde echter geen van hun genegenheden en ging in plaats daarvan naar de Zeenimfen, die Scylla aanbaden en zelfs beminden, en vertelde hen dat zij al haar vrijers had afgewezen en aan hen was ontkomen. Daarna ging Scylla wandelen langs de rotsen bij het water, waar zij werd benaderd door de zeegod Glaucus. Hij was getroffen door haar schoonheid en achtervolgde haar, hoewel ze doodsbang voor hem was.

In dit verhaal roept Glaucus de hulp in van Circe, die smoorverliefd op hem is. Woedend besluit Circe haar kennis van schadelijke drankjes en kruiden te gebruiken om een medicijn te bereiden dat Scylla in een zeemonster verandert. Het is Scylla’s woede, volgens Ovidius, die ervoor zorgt dat ze verschillende mannen van Odysseus opslokt.

Door de eeuwen heen is Scylla het onderwerp geweest van vele verhalen en kunstwerken. Ze duikt voor het eerst op in de Griekse kunst rond 450 v. Chr. Tijdens de Renaissance (die duurde van de 14e tot en met de 17e eeuw na Christus) en iets daarna, is Scylla een populair onderwerp, dat opduikt in werken van Agostino Carracci, Salvator Rosa, Peter Paul Rubens, en in schilderijen van twee van de populairste prerafaëlitische schilders in de 19e eeuw, John William Waterhouse en John Melhuish Strudwick.

Even vandaag de dag, kunnen hedendaagse afbeeldingen door kunstenaars over de hele wereld worden gevonden door simpelweg de pagina’s van websites als DeviantArt af te struinen. Fervente gamers zullen Scylla misschien ook herkennen als een van de speelbare goden uit de free-to-play online videogame SMITE.

Link/citeer deze pagina

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *