Een blik op de verschillende soorten Tall Sailing Ships
11 juni 2015
Tijdens de 1800’s, beleefden grote schepen hun gouden eeuw. Geen twee grote schepen waren hetzelfde, elk schip was ontworpen voor een specifiek doel. Sommige schepen waren speciaal ontworpen om zo snel mogelijk lange afstanden te varen, terwijl andere schepen juist werden ontworpen om langs de kust te varen.
Deze week bekijken we de acht verschillende soorten tall ships en in welke categorie de Star Clipper vloot valt. De namen van de scheepscategorieën zijn in de loop der tijd veranderd, maar de categorieën in deze blog zijn de meest voorkomende.
Klipperschip
Klipperschepen werden allemaal gebouwd met drie masten en elke mast voerde vierkante zeilen. De oorspronkelijke klipperschepen schalden de wereld rond om producten als goud uit Californië en thee uit China naar de kusten van Groot-Brittannië te brengen.
Ze werden gebouwd met een vooruitstekende steven en de lengte van elk schip was altijd minstens vijf keer zo groot als de breedte. De diepgang was ongeveer de helft van de breedte. Tussen de jaren 1840 en 50 – werden deze schepen van hout gebouwd, maar in de jaren 1860 werd vaak ijzer gebruikt voor de spanten.
Schooner
De meest voorkomende schoenerschepen hebben twee of drie masten, hoewel sommige er meer hebben. Elk van de masten is even hoog en elke mast draagt gaffelzeilen. Gaffelzeilen zijn efficiënter bij tegenwind, en werden daarom meestal gebruikt in kustwateren met wisselende windrichtingen. Veel 19e-eeuwse pleziervaartuigen werden als schoeners getuigd.
Brigantijn
Brigantijnschepen bestonden uit twee masten, met vierkante zeilen op de voorste mast en gaffelzeilen op de tweede (hoofdmast). Gaffelzeilen waren gemakkelijker te hanteren dan vierkante zeilen en vereisten dus een kleinere bemanning dan die van een brik. Deze schepen werden zowel in kustwateren als op volle zee gebruikt. Dit was mogelijk door de toevoeging van vierkante zeilen, waardoor ze beter dan traditionele schoeners geschikt waren om te zeilen bij volgwind.
Brig
Zoals eerder gezegd, lijken brigs en brigantijnen erg op elkaar, met als belangrijkste verschil dat beide masten vierkante zeilen dragen. Deze schepen werden meestal gebruikt voor het vervoer van vracht over grote watermassa’s, waar meewind kon worden verwacht. Een brikschip kon gemakkelijk onder zeil worden gemanoeuvreerd in beperkte ruimten en het was zeer geschikt voor afvaarten naar kleine havens waar geen sleepboten waren. Door de toevoeging van vierkante zeilen hadden brikken echter een grotere bemanning nodig.
Barquentijn
Barquentijnschepen bestonden uit drie of meer masten, met vierkante zeilen op de voorste mast en gaffelzeilen op de andere. Deze middelgrote schepen voeren vaak in Noord-Europese wateren met veranderlijke wind. Zij werden vaak gebruikt voor de houthandel van Scandinavië naar Duitsland en Engeland over de Oostzee en de Noordzee. Barquentijnschepen hadden een eenvoudiger tuig en een kleinere bemanning nodig dan een bark, maar zeilden niet zo goed bij rugwind. Zowel Star Flyer als Star Clipper zijn viermast barkentines.
Volledig getuigd schip
Deze schepen bestonden uit drie, vier, of zelfs vijf masten en elk van de masten voerde vierkante zeilen. De vol tuigage betekende dat deze schepen een grote bemanning nodig hadden, maar aan het eind van de 19e eeuw maakten de volgetuigde schepen een sterke ontwikkeling door om het aantal mensen aan boord te verminderen.
De rompen, masten en ra’s werden allemaal van ijzer of staal gemaakt en het zeil werd eenvoudiger te hanteren. Dit betekende dat het zeiloppervlak gemakkelijk kon worden aangepast aan verschillende windkrachten en het meest geschikt was voor volgwinden. Ze werden meestal gebruikt voor intercontinentale reizen in passaatwinden en moessons.
Viermastbark
De op één na grootste grote zeilschepen bestonden uit vier masten, waarvan de vierde mast (de jiggermast) een gaffelzeil voerde en de overige masten vierkante zeilen voerden. Het waren de meest voorkomende zeilschepen in de transoceanische handel tussen 1900 en het begin van de Tweede Wereldoorlog en konden een grote hoeveelheid vracht vervoeren.
Innovaties zoals door stoom aangedreven lieren maakten het mogelijk de bemanningen aan boord te verkleinen. Veel voorkomende ladingen waren graan uit Australië naar Europa en nitraat en Guano van de Zuid-Amerikaanse westkust.
Vijfmast full rigger
Een vijfmast full rigger is een specifiek gedefinieerd schip als hebbend vijf masten, met vierkante zeilen op alle masten. In 1902 werd de Preussen, de enige vijfmaster met vol tuig, te water gelaten om de nitraathandel van Chili naar Duitsland te dienen. Zij was het grootste tall ship ooit gebouwd en door het grote zeiloppervlak (6.800 vierkante meter) kon zij dezelfde snelheid halen als de snelste klipperschepen.
Op gracieuze wijze bevoer Preussen acht jaar lang de zeeën. Helaas werd het schip per ongeluk geramd in het Engelse Kanaal voordat het op drift raakte en nabij Dover verging. Preussen was 90 jaar lang de enige full-rigger met vijf masten die werd gebouwd, totdat de Royal Clipper in 2000 voor Star Clippers werd gebouwd.
Als u de geschiedenis en elegantie van grote zeilschepen zelf wilt begrijpen, kunt u dat met Star Clippers zelf ervaren. Met cruises naar prachtige locaties in het Caribisch gebied, de Middellandse Zee en, vanaf 2016, Azië; de beste manier om de oceanen van de wereld te ervaren is aan boord van een cruise met Star Clippers.