We krijgen veel post bij NPR Music, en tussen de 500 pond generieke Circus Peanuts die we willen omsmelten voor thuisisolatie zit een keur aan slimme vragen over hoe muziek in ons leven past – en, deze week, een verzoek om een eensluidende theorie over de lengte van een concert.
Meaghan Agnew schrijft via e-mail: “Hoe lang moet een set zijn voor een band die op tournee is? En moet een band altijd zijn ‘hits’ spelen tijdens een live show? Ik ga naar een behoorlijk aantal shows, en ben de laatste tijd verbaasd over de kortheid van de sets. Ik zag Franz Ferdinand onlangs, en ze waren geweldig, maar hun set begon rond 9 uur en was om 10:30 afgelopen. Ik weet dat het veel energie kost om te rocken, maar het verbaasde me dat ze zo vroeg klaar waren. Ze speelden ook ‘Right Action’ niet, wat vreemd is voor een band om hun single over te slaan. Er is geen vaste regel voor hoe lang iemand moet spelen, maar is er een magische setlengte? Moet je een langere set krijgen als de show duurder is? Ik zal naar liveshows blijven gaan, en zal altijd betalen om een band te zien die ik echt goed vind, maar ik hoop dat kortere sets geen gemeengoed worden.”
We geven The Decemberists 10 minuten met dit publiek. Courtesy of FOX hide caption
toggle caption
Courtesy of FOX
We geven The Decemberists 10 minuten met dit publiek.
Courtesy of FOX
Zoveel krachten duwen en trekken aan hoe lang een concert kan duren: Het aantal nummers dat een band tot zijn beschikking heeft, de tijd die de band heeft voordat de zaallichten aangaan en het geluid wordt uitgeschakeld, het aantal openingsacts, de antipathie van de hoofdact tegen het publiek vanwege de manier waarop de openingsacts werden ontvangen, het bedrag dat fans hebben betaald om binnen te komen, de hoeveelheid alcohol die de leadgitarist kan drinken voordat hij zijn verticale houding verliest. Zelfs de tijd die een act nodig had om van stad naar stad te reizen kan een rol spelen. Als je 19 uur hebt gereden om in de club te komen waar je speelt, dan wil je verdomd graag meer dan een uur besteden aan iets dat mensen dwingt om af en toe te klappen.
Dus is het logisch dat er geen exacte wetenschap is voor de lengte van sets. Sommige bands spelen 35 minuten en dat voelt goed, deels omdat ze maar één album van 32 minuten op hun naam hebben staan en je net zo goed zou willen dat ze zich niet aan “MacArthur Park” wagen om de tijd te vullen. Sommige zangers kunnen een akoestische gitaar bespelen en drie uur lang de aandacht van een publiek vasthouden. Voor mij klinkt 90 minuten voor Franz Ferdinand ongeveer goed; vergeet niet dat, net zoals je betalende fans niet wilt teleurstellen, je ook niet wilt doorzeuren en hun interesse verliezen. Het is absoluut mogelijk voor live-artiesten om mensen minder te laten willen, niet meer.
Iedereen die ooit voor een publiek heeft gewerkt kan je vertellen hoe het is om de interesse van een publiek te verliezen; om een verschuiving te voelen in de fractie van een seconde tussen een moment dat werkt en een moment dat de hele collectieve geest van een publiek tegelijkertijd doet afdwalen. Maar buiten het instinct van de artiest is er niet veel wetenschappelijks aan. Je kunt ieders aandacht misschien drie minuten of drie uur vasthouden, maar als je genoeg voor een publiek oefent, begin je aan te voelen hoe lang je een set kunt volhouden. Ik gok dat Franz Ferdinand de grenzen van de set-lengte in beide richtingen heeft opgezocht, en uiteindelijk is uitgekomen bij een tijd die goed voelde.
Ten slotte varieert de verplichting van een band om de hits te spelen net zo wild van artiest tot artiest, afhankelijk van factoren zoals het aantal hits en de intensiteit van de fans; voor acts met fervente fans zijn minder bekende nummers op een set-list vaak eerder een deugd dan een verplichting. Ik wil niet beweren dat artiesten verplicht zijn hun hits te spelen, maar er komt wel een punt waarop het weglaten ervan op een setlist een daad van vijandigheid wordt tegenover het publiek. In de meeste genres dicteert het sociale contract dat hoort bij een zaal vol betalende klanten over het algemeen een impuls tot crowd-pleasing. Maar het publiek moet ook worden aangemoedigd om bands halverwege tegemoet te komen, en te begrijpen dat waar ze voor betalen de visie van een band is op de beste show die hij op een bepaalde avond kan brengen.