Door Stephen Buchmann, Pollinator Partnership
Wie van ons is niet gebiologeerd door levendige kleurrijke vlinders die over een weide of tuin vliegen? Sinds de oudheid zijn vlinders, samen met libellen en bijen, misschien wel de meest universeel gekoesterde insecten door menselijke culturen over de hele wereld. De oude Griekse term voor vlinder, psyche (Ψυχη), is ook geworteld in de Griekse mythologie. Psyche was de belichaming en vergoddelijking van de menselijke ziel.
Zoals veel jongens, fascineerden rupsen mij. Ik nam eieren en rupsen van koninginnenzwaluwstaarten mee naar huis en voedde ze op tot ze verpopten en als volwassen vlinders uitgroeiden tot een van de meest opvallende vlinders van Noord-Amerika. Metamorfose, de transformatie van een insect door zijn levensstadia; ei, larve (rups), pop of pop tot gevleugelde volwassene is niets minder dan wonderbaarlijk. Entomologen begrijpen nog steeds niet alle details van het proces, vooral niet in de pop wanneer de larvale cellen worden herschikt tot volwassen organen.
Humele “wormen” die voor hun ogen in gevleugelde wezens veranderen, deden ook de ouden versteld staan. Het Griekse woord “psyche” is verweven met het concept van geest of adem, een bezielende levenskracht in mensen en andere dieren. In de Griekse mythologie was Psyche de belichaming en vergoddelijking van de menselijke ziel. Ze wordt vaak afgebeeld in oude beelden en tegelmozaïeken als een mooie jonge vrouw met vlindervleugels.
Oostelijke tijgervleugelstaart vrouwtje (bovenzijde). Foto door Penny Stritch.
De oostelijke tijgerzwaluwstaartvlinder (Papilio glaucus) is een van de algemeenste en mooiste oostelijke vlinders. Men vindt ze overal ten oosten van de Mississippi en een beetje verder naar het westen tot in de Great Plains staten. Er zijn ook populaties in verschillende Mexicaanse staten.
Swallowtails zijn zeer grote insecten. Wanneer ze zich koesteren in de zon, kunnen hun uitgespreide vleugels 8 tot 14 cm (3 tot 5,5 inches) van punt tot punt zijn. Hun kleuren zijn levendig. De brede gele vleugels zijn zwart omrand en hebben vier strepen, als taps toelopende chevrons vanaf de voorvleugelranden naar beneden in de gele vleugels. De onderranden van de achtervleugels zijn bijzonder kleurrijk met blauwachtige schubben en een of meer rode vlekken. Mannelijke tijgervleugels hebben over het algemeen een donkerder zwart en geen van de blauwachtige en rode schubben op hun achtervleugels. Interessant is dat er een zwarte morph is, waar zwart de brede gele vlakken vervangt. De zwarte morphs hebben ook de blauwachtige en rode vleugelschubben op hun achtervleugels.
Hoewel het solitaire wezentjes zijn, die vaak hoog in de boomtoppen vliegen, kun je soms een bijzonder schouwspel waarnemen als een groep zwaluwstaart mannetjes aan het “plassen” is. Mannelijke vlinders komen samen op vochtige plaatsen in de grond en drinken water. Het water bevat natriumionen en verschillende aminozuren, waardoor ze langer schijnen te kunnen leven. Volwassen vlinders van beide geslachten nemen nectar van een grote verscheidenheid aan inheemse en exotische tuinplanten.
De vrouwtjes leggen hun grote groene eieren afzonderlijk op planten uit de magnolia- en rozenfamilie. Veel voorkomende waardplanten zijn tulpenboom (Liriodendron tulipifera), wilde zwarte kers (Prunus serotina) en zoete Magnolia (Magnolia virginiana). De bijna identiek uitziende westelijke zwaluwstaart (Papilio rutulus) voedt zich met o.a. cottonwoods en aspens.
De rupsen van de oostelijke tijgervalstaart zijn verbazingwekkende dieren. Jonge rupsen zijn bruin en wit en lijken op vogelpoep. Kun je raden waarom? Later, als ze volwassen zijn, worden de rupsen heldergroen en hebben ze twee verbazingwekkende zwarte, gele en blauwe valse oogvlekken op het borststuk boven en achter hun echte ogen. De echte kop van de rups is klein, onopvallend, en verborgen onder het lichaam. Als hij gestoord wordt, is de rups een snelle wisselkunstenaar. In plaats van een onschuldige rups, worden wij of een vogel of klein zoogdier nu geconfronteerd met iets heel anders: een slangenkop met verblindende ogen, een neus en een mond! Vermoedelijk worden vogels en andere potentiële roofdieren afgeschrikt door deze indrukwekkende “slang in rupskleren” mimetische vertoning en wordt de zwaluwstaart gespaard. Als ze worden aangeraakt of gepikt door een hagedis, vogel of nieuwsgierige mens, ontsluiten de larven een stel fel oranje klieren (de osmeteria) vanuit de halsstreek. Deze produceren een vies ruikend mengsel van zure afweerstoffen die op het aanvallende dier worden uitgeveegd. Dit niveau van mimicry is verbazingwekkend en is door vele verbaasde naturalisten becommentarieerd. Telkens als ik een reuzenzwaluwstaart (Papilio cresphontes) aantref op een citrustak in mijn tuin, sta ik versteld van de vroege en late mimicry (eerst een vogeldrop, dan een slangenkop) en hoe natuurlijke selectie de ingewikkelde waarschuwingsdisplays heeft geëvolueerd, een visuele schreeuw van “Achteruit!”.
De Eastern Tiger Swallowtail vlinder is de staatsvlinder van Alabama, Delaware, Georgia, en South Carolina. Deze soort wordt algemeen gezien van de lente tot de herfst en produceert twee broedsels in het noorden, en drie levenscycli in de zuidoostelijke staten.