Guinguette Marais Poitevin

Ik heb twee nieuwe berichten op Macmillan Dictionary Blog. The wacky world of ‘wack’ and ‘whack’ kijkt kort naar deze vergelijkbare (en soms overlappende) woorden met vele betekenissen in informeel gebruik:

Whack betekent ‘slaan’, als zelfstandig naamwoord en werkwoord, is eeuwenoud maar blijft informeel in vergelijking met synoniemen als slaan, blazen en kloppen. Het kan van onomatopeeërlei oorsprong zijn, en daarom wordt het gebruikt als geluidseffect in stripboeken en in de oude TV-show Batman. Het heeft ook de verwante betekenis ‘doden’, bijvoorbeeld in crimineel jargon.

Wack is meer recent ontstaan als een back-formation van wacky. Aanvankelijk was het een zelfstandig naamwoord dat werd gebruikt om te verwijzen naar een gek of excentriek persoon – He’s a real wack – met wacko en whacko opkomend als slangy uitlopers. Dit werd gevolgd door het bijvoeglijk naamwoord wack dat slecht, onmodieus, dom of van lage kwaliteit betekent, zoals in de anti-drugs slogan Crack is wack.

Ik ga verder met het beschrijven van enkele van de manieren waarop de twee woorden worden gebruikt, en de mogelijke grenzen van hun inwisselbaarheid.

*

Enthousiast over de vrijheid van gebruik beschouwt (en verdedigt) de veel verguisde back-formation enthuse:

Veel woorden en gebruiken worden bekritiseerd of als ‘onjuist’ beschouwd terwijl ze eigenlijk gewoon spreektaal zijn, relatief nieuw, of ongeschikt voor formeel gebruik. Zoals Michael Rundell onlangs schreef, “wat ongepast is in een zeer formele omgeving kan perfect aanvaardbaar zijn in een gesprek tussen vrienden”. .

Wat de ene generatie onwetend of belachelijk vindt, kan de volgende generatie zonder omhaal overnemen. Enthousiasme behoudt een schijn van ongepastheid, en wordt nog steeds afgekeurd door conservatieve schrijvers en lezers. Anderen, waaronder ikzelf, hebben er misschien niets op tegen, maar geven de voorkeur aan perifrastische alternatieven als ‘enthousiasme tonen’ of ‘enthousiast zijn’.