Guinguette Marais Poitevin

Organische landbouw is een reeks landbouwpraktijken die zich richten op het verbouwen van voedsel door middel van natuurlijk ecosysteembeheer in plaats van synthetische externe inputs.

Hoewel het vaak wordt aangeduid als “alternatieve landbouw”, is biologische landbouw eigenlijk een meer traditionele vorm van landbouw dan veel van de hedendaagse landbouw. Lees meer over de definiërende kenmerken van biologische landbouw, hoe het wordt beoefend, en wat het betekent om “gecertificeerd biologisch te zijn.”

Wat is biologische landbouw?

Er is geen algemeen aanvaarde definitie van biologische landbouw, maar de meeste grote landbouworganisaties beschouwen het als een specifiek productiesysteem dat gericht is op het vermijden van het gebruik van synthetische en schadelijke pesticiden, meststoffen, groeiregulatoren en toevoegingen in veevoer. De richtlijnen van het Amerikaanse ministerie van Landbouw (USDA) stellen dat boeren landbouwmethoden gebruiken die het milieu beschermen en synthetische landbouw- en landbouwmaterialen vermijden.

Hoe biologische landbouw werkt

Bijna alle biologische landbouwsystemen maken gebruik van wat sommigen alternatieve landbouwmethoden noemen, zoals vruchtwisseling, mechanische teelt, dierlijke mest, groenbemesting en geïntegreerde bestrijding van schadelijke organismen om de bodem gezond te houden, gezonde planten te telen en schadelijke organismen en onkruid te bestrijden.

Opvallend genoeg zijn deze “alternatieve” landbouwmethoden historisch gezien ouder dan de nieuwere landbouwmethoden, waarbij pesticiden en andere synthetische landbouwtoepassingen worden gebruikt om de groeiomstandigheden te beheersen. Deze moderne methoden zijn grotendeels gebouwd om het moderne landbouwsysteem te ondersteunen, dat vaak wordt bekritiseerd als zijnde ontworpen om zo snel mogelijk grote hoeveelheden voedsel te produceren.

Hoe word ik biologisch gecertificeerd?

Een boer hoeft niet officieel gecertificeerd te zijn door de USDA om biologisch voedsel te verbouwen of biologische landbouwpraktijken toe te passen. Maar als ze hun producten als “biologisch” willen etiketteren en op de markt brengen, hebben ze in de meeste gevallen wel een officiële USDA-certificering nodig.

Boeren kunnen hun landbouwproducten biologisch laten certificeren door het USDA. Dit houdt in dat een aanvraag en de vereiste vergoedingen moeten worden ingediend bij een door het USDA geaccrediteerde certificeringsinstantie en dat de producten ter plaatse moeten worden geïnspecteerd. Op het land dat voor de teelt van deze producten wordt gebruikt, mogen gedurende ten minste drie jaar geen verboden stoffen zijn gebruikt. De National Resources Conservation Service biedt boeren die voor certificering in aanmerking willen komen, hulp bij de beoordeling van hun huidige activiteiten en de ontwikkeling van een conserveringsplan.

De website van de USDA bevat een lijst van verschillende soorten biologische etiketten die op levensmiddelen mogen worden gebruikt. Als zout en water niet worden meegerekend, moet 95% van de ingrediënten van een product biologisch zijn om als “biologisch” te worden geëtiketteerd. Als 100% van de ingrediënten biologisch is, kan een product worden geëtiketteerd als “100% biologisch”. Etiketten kunnen ook aangeven dat een product “gemaakt met biologisch” is als ten minste 70% van de ingrediënten biologisch is.

De voordelen en uitdagingen van biologische landbouw

Voordelen toegelicht

• Bevordert de bodemvitaliteit en voorkomt erosie: Centraal in de biologische landbouw staan praktijken om de bodemontwikkeling te stimuleren, waaronder bedekte gewassen, vruchtwisseling en minimale bewerking. Deze methoden versterken de natuurlijke vitaliteit van de bodem en helpen hem compacter te blijven, waardoor erosie wordt geminimaliseerd.
• Vermindert watervervuiling: Synthetische meststoffen en pesticiden dragen in belangrijke mate bij aan de vervuiling van het grondwater. Deze producten zijn verboden in de biologische landbouw.
• Beperkt de klimaatverandering: De productie van agrochemische producten is sterk afhankelijk van fossiele brandstoffen, en het vermijden daarvan door de biologische landbouw vermindert het verbruik van fossiele brandstoffen. Biologische praktijken helpen ook de uitstoot van broeikasgassen te verminderen door koolstof in de bodem te houden.
• Bevordert een grotere biodiversiteit: Biologische landbouw helpt de diversiteit van biologische flora en fauna, bestuivers en roofdieren in stand te houden.
• Beperkt het gebruik van GGO’s: Er is nog veel te leren over de gevolgen van het gebruik van genetisch gemodificeerde ingrediënten. Biologische landbouw vermijdt deze uit voorzorg totdat meer informatie kan worden verzameld.

Uitdagingen toegelicht

• Hoge implementatiekosten: Hoewel biologische boeren de kosten van externe inputs vermijden, is het proces van biologische landbouw arbeidsintensief en omvat het veel andere implementatiekosten die voor een boer moeilijk te dragen kunnen zijn.
• Educatie-intensief: Veel biologische landbouwpraktijken zijn onbekend voor moderne boeren, waardoor uitgebreide educatie nodig is om de juiste methoden en beste praktijken te leren.
• Inconsistente opbrengsten: Omdat biologische landbouw gebaseerd is op vruchtwisseling, leveren niet alle gewassen dezelfde opbrengst op voor de boeren. Het gangbare systeem stimuleert de afhankelijkheid van één of enkele gewassen.
• Kwetsbaarheid voor grote verliezen: Zonder afhankelijkheid van kunstmest en bestrijdingsmiddelen lopen boeren het risico een aanzienlijk deel van hun opbrengst te verliezen. Onderwijs en ondersteuning zijn essentieel om een duurzaam systeem op te bouwen dat voldoende opbrengsten oplevert voor de boeren.
• Lange overgang voor certificering: Gewassen moeten drie jaar op biologisch bewerkte grond worden geteeld voordat ze als biologisch kunnen worden bestempeld en dienovereenkomstig kunnen worden geprijsd. Dit betekent dat de boeren de kosten van de overgang gedurende die drie jaar dragen, zonder dat ze een evenredige prijs kunnen vragen.

Duurzaamheid en biologische landbouw

Duurzaamheid is een term die vaak wordt geassocieerd met biologische landbouw, maar het is een apart concept. Het National Organic Program (NOP), onderdeel van de USDA, ontwikkelt normen voor de biologische landbouw, maar deze normen bestrijken niet de maximale reikwijdte van duurzame landbouwpraktijken. Er is geen consensus over de vraag of duurzame praktijken al dan niet een noodzakelijk onderdeel zijn van de biologische landbouw, wat verder bijdraagt aan het ontbreken van een universele definitie.

Op de website van de USDA staat dat duurzame landbouw een term is die zich niet laat definiëren, terwijl ook wordt opgemerkt dat het heeft geleid tot “innovatief denken” binnen de industrie. De 1990 Farm Bill, zoals gerapporteerd door de USDA, stelt dat duurzaamheid een langetermijndoelstelling moet hebben van:

• Voldoen aan alle menselijke behoeften aan voedsel en vezels
• Verbetering van het milieu en versterking van de natuurlijke hulpbronnen die de basis vormen van onze landbouweconomie
• Efficiënt gebruik van niet-hernieuwbare hulpbronnen en landbouwhulpbronnen met waar mogelijk integratie van natuurlijke biologische cycli en beheersingsmechanismen
• Steun en behoud van de economische levensvatbaarheid van landbouwbedrijven
• Verbetering van de kwaliteit van leven voor boeren, hun gezinnen en de samenleving

Er zijn in de V.S.Amerikaanse staten, regio’s en lokale boeren hebben aanvullende biologische landbouwnormen die verder gaan dan de basis NOP normen. Bovendien hebben andere landen normen voor biologische landbouw vastgesteld die afwijken van de Amerikaanse normen.