Historisch gezien is een van de hoofddoelen van de vrijmetselarij de vernietiging van de katholieke kerk geweest; dit geldt in het bijzonder voor de vrijmetselarij zoals die in bepaalde Europese landen heeft bestaan. In de Verenigde Staten is de vrijmetselarij vaak niet veel meer dan een sociale club, maar zij huldigt nog steeds een naturalistische godsdienst die in strijd is met het orthodoxe christendom. (Wie lid wil worden van een mannenclub kan in plaats daarvan de Ridders van Columbus overwegen.)
De Kerk heeft katholieken die vrijmetselaar worden de sanctie van excommunicatie opgelegd. De straf van excommunicatie voor het toetreden tot de vrijmetselaarsloge was expliciet in het wetboek van kerkelijk recht van 1917 (canon 2335), en is impliciet in het wetboek van 1983 (canon 1374).
Omdat het herziene wetboek van kerkelijk recht niet expliciet is op dit punt, trokken sommigen de onjuiste conclusie dat het kerkelijk verbod op de vrijmetselarij was opgeheven. Als gevolg van deze verwarring heeft de Heilige Congregatie voor de Geloofsleer kort voor de afkondiging van het wetboek van 1983 een verklaring afgelegd waarin werd aangegeven dat de straf nog steeds van kracht was. Deze verklaring was gedateerd 26 november 1983 en is te vinden in Origins 13/27 (15 nov. 1983), 450.