“Wie ben ik in vredesnaam?” Alice vraagt zich af in Lewis Carroll’s Alice’s Adventures in Wonderland. “Ah, dat is het grote raadsel.” Buiten de pagina’s van het fantastische boek uit 1865 is de identiteit van de echte Alice echter veel minder een mysterie.
Hoewel een jong meisje zeker nooit in een konijnenhol is getuimeld naar een grillig land met excentrieke figuren als een Mad Hatter die theeparty’s organiseert, een Witte Konijn die altijd te laat komt of een ondeugend grijnzende Cheshire Cat, was een donkerharige 10-jarige Alice Liddell wel de inspiratiebron voor het iconische sprookje. Carroll (echte naam: Charles Lutwidge Dodgson) verwees zelfs ooit naar Liddell als iemand “zonder wiens kinderlijke steun ik misschien wel nooit zou hebben geschreven.”
Carroll ontmoette Alice toen hij werd ingehuurd om de Liddell familie te fotograferen
Geboren op 4 mei 1852, in Westminster, Engeland, was Liddell de vierde van de 10 kinderen van Henry en Lorina Liddell. Haar vader, de decaan van Christ Church, maakte voor het eerst kennis met Carroll op het college waar de schrijver werkte als wiskundeleraar. Zoals Carroll in zijn dagboek noteerde, was het op 25 april 1856 dat hij de jonge Alice voor het eerst ontmoette.
Als fervent fotograaf werd Carroll door Henry Liddell uitgenodigd om foto’s van zijn gezin te maken (van Alice in het bijzonder) en kreeg hij een hechte band met het gezin. Op 4 juli 1862 namen Carroll en een vriend de toen 10-jarige Alice en haar zusjes Lorina en Edith mee op een boottocht van Oxford naar het nabijgelegen stadje Godstow voor een theekransje aan de oever van de rivier. Het was op deze dag dat het nu beroemde verhaal werd geboren.
Tijdens de excursie vermaakte Carroll de meisjes met het verzinnen van een fantastisch verhaal over een jong meisje dat Alice heette. De echte Alice was zo onder de indruk van het verhaal, dat ze hem smeekte het op te schrijven, zodat ze het steeds weer opnieuw kon lezen.
Alice Liddell, de inspiratiebron voor Lewis Carroll’s fictieve personage Alice in “Alice in Wonderland”
Photo: Lewis Carroll/Hulton Archive/Getty Images
Hun ontmoetingen hielden een paar jaar lang op mysterieuze wijze op
De bijna dagelijkse ontmoetingen met Alice en de andere Liddell-kinderen kwamen de zomer daarop echter op mysterieuze wijze abrupt tot een einde. De reden werd waarschijnlijk uitgelegd in zijn dagboek, maar de pagina met het antwoord werd er na zijn dood in 1898 uitgeknipt.
De Liddells doken eind 1864 eindelijk weer op in zijn dagboek, en als kerstcadeau van dat jaar vervulde hij de wens van Alice, door haar een handgeschreven en geïllustreerd exemplaar te geven van wat hij toen Alice’s Adventures Under Ground had genoemd.
Tussen bleef de auteur het verhaal uitbreiden – bijna verdubbelde de lengte ervan – en publiceerde het jaar daarop een roman met een nieuwe titel, voorgesteld door haar vader: Alice’s Avonturen in Wonderland. Maar toen Alice ouder werd, leek hun vriendschap te verslappen. Toen Alice 12 jaar oud was, schreef hij dat ze “…heel erg veranderd leek, en nauwelijks ten goede…”
Alice Liddell gefotografeerd door Lewis Carrol in de zomer van 1858
Photo: National Media Museum/SSPL/Getty Images
De echte Alice werd bijna een royal
Toen Alice opgroeide – en haar plaats in de Victoriaanse samenleving veroverde – ontmoette ze de jongste zoon van koningin Victoria, prins Leopold, terwijl de royal een bacheloropleiding volgde aan Christ Church. In een verhaal dat heel goed de basis had kunnen zijn voor een ander soort sprookje, werd het paar verliefd, maar de koningin stond erop dat haar zoon zou trouwen met een vrouw van koninklijke afkomst, waardoor het paar gescheiden bleef. Op 28-jarige leeftijd trouwde Alice in 1880 in de Westminster Abbey met de rijke cricketspeler Reginald Hargreaves, ook een student van Christ Church. Pas na haar huwelijk voldeed prins Leopold aan de wens van zijn moeder en trouwde in 1883 met een Duitse prinses.
Net als Carroll in zijn boek deed, gaf prins Leopold de naam van Alice aan zijn dochter. Alice noemde op haar beurt de tweede van haar drie zonen Leopold en vroeg de prins om peetvader van de jongen te worden. Een tragische gebeurtenis was echter dat Alice’s zoon Leopold en zijn oudere broer Alan beiden sneuvelden in de Tweede Wereldoorlog. Alice en Reginald Hargreaves jongste zoon, Caryl, werd hun enige overlevende kind.
Alice verkocht Carroll’s manuscript in 1928
Ogenschijnlijk niet in staat om te herstellen van de schok van het verlies van zijn twee oudste zonen, overleed Reginald in 1926. Alice van haar kant bleef actief in de high society en verkocht in 1928 het geïllustreerde Alice’s Adventures Under Ground manuscript, dat zij als kind van Carroll had gekregen, aan een Amerikaanse handelaar voor 15.400 pond, wat naar huidige maatstaven ruwweg meer dan 20.000 dollar is. (In 1948 werd het handgeschreven werk teruggegeven aan het Verenigd Koninkrijk en bevindt zich nu in het British Museum.
Ter ere van de honderdste geboortedag van Carroll reisde de toen 80-jarige Alice in 1932 met haar zoon en zus naar New York City om een tentoonstelling van Lewis Carroll bij te wonen en een eredoctoraat van Columbia University te ontvangen, omdat ze “met de charme van haar meisjesjaren de ingenieuze fantasie van een wiskundige, die vertrouwd was met denkbeeldige hoeveelheden, wakker had gemaakt en hem had aangezet tot het onthullen van zijn volledige begrip van het hart van een kind.”
Twee jaar later overleed Alice op 82-jarige leeftijd, maar haar nalatenschap leeft voort. Ze kan echter niemand meer een gevoel van verwondering hebben gegeven dan Carroll. Zoals historicus Martin Gardner schreef in The Annotated Alice uit 1960: “Een lange stoet van charmante kleine meisjes (we weten nu dat ze charmant waren van hun foto’s) trok door Carroll’s leven, maar geen enkele nam ooit de plaats in van zijn eerste liefde, Alice Liddell. Ik heb een aantal kindervriendjes gehad sinds jouw tijd,’ schreef hij haar na haar huwelijk, ‘maar die waren heel anders.'”