De gangbare wijsheid en de wetenschap beschouwden een mijl van minder dan vier minuten als een onoverkomelijke hindernis, totdat Sir Roger Bannister in 1954 een wereldrecordtijd van 3min 59,4sec vestigde. Sindsdien is er 18 keer een nieuw wereldrecord gevestigd, het huidige record van 3:43.13 werd in 1999 geklokt. In de afgelopen 100 jaar zijn er meer dan 30 seconden van de snelste mijl af gegaan en de menselijke grenzen worden voortdurend verlegd door topatleten.
Dus is het mogelijk voor een mens om ooit een mijl onder de drie minuten te lopen? Om de grenzen van deze race te begrijpen, moeten we eerst kijken naar de fysiologie die een rol speelt bij het lopen van deze afstand.
De afstand bevindt zich in een “noch hier, noch daar” categorie. Hij is te lang voor een sprint, maar te kort om als een afstandsrace te worden gelopen. Waar 400m en 800m lopers zichzelf tot aan de anaerobe drempel kunnen pushen, moeten milers hun zuurstofopname in de gaten houden om er zeker van te zijn dat ze nog genoeg over hebben voor de laatste paar honderd meter. Aan de andere kant zijn 5000 en 10.000 m lopers in staat om zich in een “groove” te nestelen waar ze energie in nauwkeurig afgestemde doses kunnen uitdelen; milers pushen zich te hard om zich in een groove te bevinden.
Lees meer: De marathon van twee uur is mogelijk
Milopers hebben aan het eind van een wedstrijd meestal grote reserves aan ruwe energie over, maar staan op het punt flauw te vallen door zuurstofgebrek. Deze vermoeidheid wordt veroorzaakt door een hoog anaëroob metabolisme, dat optreedt wanneer je te snel loopt om je hart voldoende zuurstof te laten leveren aan je spieren. Het overschrijden van je anaerobe stofwisseling veroorzaakt een aantal problemen, waaronder de remming van de afgifte van calcium, dat spiercontractie in gang zet, en de ophoping van andere metabolieten in de spieren, wat resulteert in een afname van de krachtproductie en loopsnelheid.
Zelfs met het begrijpen van de vreemde aard van de race, zal een mijl van drie minuten ooit worden bereikt, toch?
Een mijl is te lang voor een all-out sprint, maar te kort om te worden gelopen als een afstandsrace
Voorspellende wetenschap vertelt ons iets anders. Francois Péronnet en Guy Thibault van de Universiteit van Montreal in Quebec, Canada, hebben een aantal factoren bekeken die gebaseerd zijn op metabole energieopwekkende processen en hebben vergelijkingen ontwikkeld waarmee de gemiddelde vermogensafgifte voor een aantal atletiekwedstrijden kan worden voorspeld. Toen hun model werd getoetst aan werkelijke prestaties, bedroeg het gemiddelde verschil tussen de werkelijke prestatie en de voorspelde prestatie minder dan één procent. Door hun model toe te passen op de ontwikkeling van wereldrecords, voorspelden zij een “bovengrens” van wat een mens zou kunnen lopen op de marathon.
Toen we hetzelfde model toepasten op mijllopers, berekenden we dat het wereldrecord zou moeten dalen tot 3:33,29 in 2028 en tot 3:29,84 in 2040. Extrapolerend naar een onbekende tijd in de toekomst en binnen het huidige stadium van de menselijke evolutie, vonden we dat de absolute limiet op de mijl 3:18.87 is. Dit is eerder een “bovengrens” dan een voorspelling; de absoluut snelste tijd die iemand in de huidige staat van onze soort mogelijk zou kunnen lopen.
Zal de tijd van 3:18,87 mijl ooit echt gebeuren? We kunnen er niet zeker van zijn. Maar een mijl onder de drie minuten? Dat is wetenschappelijk en fysiologisch onmogelijk.
Mijlrecords onder de vier minuten in de geschiedenis
Roger Bannister – 3:59.4Roger Bannister trainde speciaal om in 1954 de barrière van vier minuten te doorbreken en gebruikte Chris Chataway en Chris Brasher als gangmakers.
Steve Ovett – 3:48.4Toen Steve Ovett en Sebastian Coe op het toppunt van hun middellangeafstandsdominantie waren, wisselden zij in augustus 1981 driemaal van wereldrecord op de mijl.
Sebastian Coe – 3:47.33Coe, die in 1979 al de eerste man was die tegelijkertijd het 800m, 1500m en mijlrecord in handen had, liep zijn beste tijd in 1981, een record dat vier jaar later sneuvelde voor Steve Cram.
Hicham El Guerrouj – 3:43.13De Marokkaan Hicham El Guerrouj, die algemeen wordt beschouwd als de grootste middellangeafstandsloper aller tijden, is wereldrecordhouder op de 1500m, de mijl en de 2.000m buiten.