Zenker’s Diverticulum
Wat is een Zenker’s divertikel?
De slokdarm, de gespierde buis die de keel met de maag verbindt, heeft aan de bovenkant een gespierde sluitspier die de doorgang van voedsel naar de maag regelt. Deze bovenste slokdarmsfincter (UES) – ook wel de cricopharyngeus genoemd – is een halfronde spier die zich in de hals bevindt, ongeveer drie centimeter onder de adamsappel. Om te voorkomen dat voedsel uit de slokdarm in de keel terugstroomt, blijft de cricopharyngeus meestal samengetrokken en gespannen. Wanneer een persoon slikt, ontspant de spier zich echter en laat het voedsel door. Als de spier niet ontspant en het voedsel niet in de slokdarm kan passeren (een aandoening die cricopharyngeale dysfunctie wordt genoemd), kan het voedsel met voldoende druk op de spier drukken om deze uit te rekken en een zakje te creëren dat een divertikel wordt genoemd. Wanneer een patiënt slikt, komt het voedsel in die zak vast te zitten.
Wat zijn de symptomen van een divertikel van Zenker?
Patiënten met een divertikel van Zenker hebben moeite met slikken, en beschrijven het vastplakken van voedsel en een gevoel van volheid in de hals. Soms hebben ze geen problemen met het doorslikken van vloeistoffen, maar vaak wel met het doorslikken van vast voedsel. Vaak hoesten ze 20 tot 30 minuten na een slikpoging onverteerd voedsel uit.
Hoe wordt de diagnose divertikel van Zenker gesteld?
De arts stelt de diagnose divertikel van Zenker met behulp van een bariumsliktest. Bij dit onderzoek wordt de patiënt gevraagd verschillende stoffen in te slikken die bedekt zijn met barium, een witachtige pasta die oplicht bij een röntgenfoto, zodat de radioloog kan bepalen hoe goed deze stoffen zich door de mond, keelholte en slokdarm bewegen. Het onderzoek toont aan of de bovenste slokdarmsfincter zich niet ontspant of dat voedsel of vloeistoffen geblokkeerd worden bij het passeren van de slokdarm. Als er een divertikel van Zenker aanwezig is, kan de arts de omtrek van de zak zien.
Hoe wordt het divertikel van Zenker behandeld?
De arts behandelt het divertikel van Zenker als het de kwaliteit van leven van de patiënt aanzienlijk beïnvloedt, of als het complicaties veroorzaakt zoals aspiratiepneumonie. Het divertikel kan op twee manieren chirurgisch worden behandeld. Artsen kunnen de procedure uitvoeren via een incisie aan de buitenkant van de hals (transcervicaal), waarna de zak volledig wordt verwijderd. Meer recentelijk is een minimaal invasieve transorale benadering de voorkeursbehandeling geworden. Dit is een endoscopische procedure waarbij een arts de wand doorsnijdt die de zak scheidt van de slokdarm. Voedsel dat in de zak terechtkomt, stroomt dan rechtstreeks in de slokdarm. Patiënten die met deze nieuwere aanpak worden behandeld, hebben minder ongemak en een sneller herstel, maar kunnen een iets grotere kans hebben op een recidief.
Wat zijn de vooruitzichten voor mensen met een divertikel van Zenker
Patiënten die voor een divertikel van Zenker worden behandeld, hebben een uitstekende prognose, en de meeste patiënten worden vrij van slikproblemen. Een klein aantal patiënten (ongeveer 20%) blijft enige slikproblemen ondervinden, maar dit heeft geen invloed op hun welzijn. Een veel kleiner aantal patiënten (3% tot 7%) heeft een recidief van de symptomen en hun divertikel en zal waarschijnlijk opnieuw moeten worden behandeld.