De term “energievampier” wordt ook metaforisch gebruikt om te verwijzen naar mensen die door hun invloed een persoon uitgeput, ongeconcentreerd en depressief laten voelen, zonder dat het verschijnsel wordt toegeschreven aan psychische inmenging.
Dion Fortune schreef al in 1930 over psychisch parasitisme in relatie tot vampirisme in haar boek, Psychic Self-Defense. Fortune beschouwde psychisch vampirisme als een combinatie van psychische en psychologische pathologie, en maakte onderscheid tussen wat zij beschouwde als echt psychisch vampirisme en psychische aandoeningen die soortgelijke symptomen veroorzaken. Voor de laatste noemde ze folie à deux en soortgelijke verschijnselen.
De term “psychische vampier” werd in de jaren zestig populair gemaakt door Anton LaVey en zijn Kerk van Satan. LaVey schreef over het onderwerp in zijn boek, The Satanic Bible, en beweerde de term te hebben bedacht. LaVey gebruikte psychische vampier om een geestelijk of emotioneel zwak persoon aan te duiden die vitale energie van andere mensen aftapt. Adam Parfrey schreef de term eveneens toe aan LaVey in een inleiding op The Devil’s Notebook.
De Engelse singer-songwriter Peter Hammill geeft zijn voormalige collega van de Van der Graaf Generator, violist Graham Smith, de schuld voor het bedenken van de term “energy vampires” in de zeventiger jaren, om opdringerige, overijverige fans te beschrijven. Hammill nam een gelijknamig nummer op op zijn album The Future Now uit 1978.
De termen “energy vampire” en “psychic vampire” worden in Rusland sinds de val van de Sovjet-Unie als synoniemen gebruikt als onderdeel van een occulte opleving.
In de Amerikaanse komedie-horror televisieserie What We Do in the Shadows uit 2019 komt een personage voor, Colin Robinson, die een “energievampier” is.
VampiersubcultuurEdit
Sociologen zoals Mark Benecke en A. Asbjorn Jon. hebben een subcultuur geïdentificeerd van mensen die zich als vampier presenteren. Jon heeft opgemerkt dat liefhebbers van de vampiersubcultuur de traditionele psychische vampiers evenaren in die zin dat zij “azen op levenskracht of ‘pranische’ energie” beschrijven. Prominente figuren in de subcultuur zijn onder meer Michelle Belanger, een zelfbenoemde paranormale vampier, die een boek schreef met de titel The Psychic Vampire Codex: A Manual of Magick and Energy Work, in 2004 gepubliceerd door de New Age uitgeverij Weiser Books. Belanger beschrijft een vampirische benadering van energiewerk, waarvan zij gelooft dat helderziende vampiers het kunnen gebruiken om anderen te genezen, in een poging om de psychische vampiersubcultuur te distantiëren van negatieve connotaties van vampirisme.