Dear Readers,
Sucralose, beter bekend als Splenda®, is alomtegenwoordig geworden in coffeeshops, eetgelegenheden en supermarktschappen. De inhoud van die kleine gele pakjes is te vinden in alles van dieetdrankjes tot proteïnerepen tot pakjes sap. Geloof het of niet, maar sucralose bestaat al meer dan vijftien jaar!
Dus, is het veilig? Sucralose is in 1998 door de Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) goedgekeurd voor gebruik als zoetstof in vijftien specifieke levensmiddelencategorieën, en is vervolgens in 1999 goedgekeurd als zoetstof voor algemeen gebruik. De FDA stelt strenge eisen aan de tests, en kunstmatige zoetstoffen moeten veilig zijn in hoeveelheden die enkele honderden malen groter zijn dan de verwachte menselijke consumptie. Omdat de FDA geen verhoogde risico’s vond in verschillende categorieën – waaronder het risico op kanker, genotoxiciteit en vruchtbaarheidsstudies – keurde ze het gebruik ervan goed voor alle personen, inclusief zwangere/borstvoedende moeders, mensen met diabetes en kinderen.
Hoe zorgt sucralose dan voor die zoete smaak zonder de koolhydraten of calorieën? Sucralose is een modificatie van sucrose, de disacharide in gewone tafelsuiker. Het wordt gemaakt door drie van de waterstof-zuurstofgroepen in sucrose te vervangen door drie chlooratomen (ja echt, chloor). Hoewel meestal gedacht wordt aan het spul dat je ogen rood maakt in zwembaden, is chloor ook een essentieel bestanddeel van veel van onze voedingsmiddelen (inclusief zout – ook bekend als natriumchloride), dus je hoeft je geen zorgen te maken over de aanwezigheid ervan. Eenmaal in het lichaam, passeert sucralose het spijsverteringsstelsel zonder te worden gemetaboliseerd, en daarom levert het geen calorieën of energie. De meeste sucralose passeert ongeschonden het spijsverteringsstelsel van mond tot anus, terwijl de kleine hoeveelheid die wel wordt opgenomen via de urine naar buiten komt (daarover later meer!)
Door de modificaties smaakt sucralose zelf ongeveer zeshonderd keer zoeter dan suiker. Denk je eens in: in plaats van een pakje of twee extra toe te voegen aan koffie om deze zoeter te maken, maakt één pakje sucralose de koffie in feite veel zoeter. Dus als sucralose eigenlijk heel anders is dan suiker, waarom lijkt Splenda® dan zo’n gemakkelijke vervanger voor suiker in recepten? Splenda® dankt zijn vermogen om te worden gemeten en bij hoge temperaturen te worden gebakken op een vergelijkbare manier als suiker aan zijn samenstelling van zowel sucralose als maltodextrine. Uit sommige studies blijkt dat de consumptie van sucralose een ander effect heeft op de bloedsuikerspiegel en de insulinerespons dan suiker, wat aanleiding heeft gegeven tot enige bezorgdheid over een mogelijk verhoogd risico op diabetes. Op dit moment lijkt er echter nog niet genoeg bewijs te zijn dat onomstotelijk in de ene of de andere richting wijst.
Zoals bij alle kunstmatige zoetstoffen, is matiging de sleutel. Enkele van de nadelen van het gebruik van sucralose zijn:
- Suikervrij betekent niet calorie- of vetvrij. Suikervrije producten kunnen een calorievrije zoetstof gebruiken, maar vet of calorieën van andere ingrediënten kunnen nog steeds voorkomen in je favoriete koolhydraatarme traktatie.
- Sucralose en andere kunstmatige zoetstoffen zijn berucht om hun laxerende effecten – opgeblazen gevoel, diarree, winderigheid – bij sommige snackers. Dit kan komen doordat de bacteriën in onze darmen bepaalde bestanddelen van Splenda® metaboliseren en een leuk bijproduct produceren: stikstofgas. Ook zorgt de overmaat aan “spul” in de darm ervoor dat osmose op gang komt, waardoor water in de dikke darm komt, wat mogelijk onaangename diarree veroorzaakt.
- Sucralose kost aanzienlijk meer dan suiker, dus producten gemaakt met sucralose kunnen ook een hoger prijskaartje hebben.
- Een andere overweging is de impact van sucralose op het milieu. Weet u nog dat sucralose tijdens het spijsverteringsproces intact blijft en via de urine of vaste afvalstoffen het lichaam verlaat? Huidige studies onderzoeken de toename van sucralose in afvalwater en de daaropvolgende toename van sucralose in gezuiverd water waarvan het zuiveringsproces de sucralose niet heeft verwijderd.
Zoals bij elk voedingsmiddel is het het beste om op de hoogte te blijven als er de komende jaren meer onderzoek en gegevens worden gepubliceerd. Voor nu is een goede vuistregel om alle voedingsmiddelen met mate te eten. En onthoud, als je trek hebt in iets zoets maar het gezond wilt houden, kan een beetje vers fruit net genoeg zijn om je zoetekauw te bevredigen!