Aseksuele Voortplanting
Aseksuele voortplanting betreft een enkele ouder. Het resulteert in nakomelingen die genetisch identiek zijn aan elkaar en aan de ouder. Alle prokaryoten en sommige eukaryoten planten zich op deze manier voort. Er zijn verschillende methoden van ongeslachtelijke voortplanting. Zij omvatten binaire splijting, fragmentatie en knopvorming.
- Binaire splijting treedt op wanneer een oudercel zich splitst in twee identieke dochtercellen van dezelfde grootte.
- Fragmentatie treedt op wanneer een ouderorganisme in fragmenten, of stukken, uiteenvalt en elk fragment zich tot een nieuw organisme ontwikkelt. Zeesterren, zoals de zeester in onderstaande figuur, planten zich op deze manier voort. Een nieuwe zeester kan zich ontwikkelen uit een enkele straal, of arm. Zeesterren kunnen zich echter ook geslachtelijk voortplanten.
- Er is sprake van knopvorming wanneer een moedercel een belvormige knop vormt. De knop blijft aan de moedercel vastzitten terwijl deze groeit en zich ontwikkelt. Wanneer de knop volledig ontwikkeld is, breekt hij af van de moedercel en vormt een nieuw organisme. De knopvorming bij gist is weergegeven in onderstaande figuur.
Binaire splitsing bij diverse eencelligen (links). Celdeling is een relatief eenvoudig proces in veel eencellige organismen. Uiteindelijk zal de moedercel uit elkaar knijpen en twee identieke dochtercellen vormen. Bij meervoudige splijting (rechts) kan een meercellige cel zich delen en meer dan één dochtercel vormen. Meervoudige splijting wordt vaker waargenomen bij protisten.
Stervissen planten zich voort door fragmentatie en gisten planten zich voort door knopvorming. Beide zijn vormen van ongeslachtelijke voortplanting.
Ongeslachtelijke voortplanting kan heel snel gaan. Dit is een voordeel voor veel organismen. Het stelt ze in staat andere organismen te verdringen die zich langzamer voortplanten. Bacteriën, bijvoorbeeld, kunnen zich meerdere keren per uur delen. Onder ideale omstandigheden kunnen 100 bacteriën zich delen om miljoenen bacteriecellen te produceren in slechts een paar uur! De meeste bacteriën leven echter niet onder ideale omstandigheden. Als ze dat wel deden, zou de hele oppervlakte van de planeet er spoedig mee bedekt zijn. In plaats daarvan wordt hun voortplanting in toom gehouden door beperkte hulpbronnen, roofdieren en hun eigen afval. Dit geldt ook voor de meeste andere organismen.