De wettelijke normen voor “eieren van hennen met vrije uitloop” kunnen per land verschillen of zelfs ontbreken. Diverse waakhondenorganisaties, overheidsinstanties en industriegroepen hanteren uiteenlopende criteria voor de status van “scharreleieren” en “kooivrije eieren”.
Verenigde Staten
Het Amerikaanse ministerie van Landbouw (USDA) eist dat eierproducenten kunnen aantonen dat legkippen met vrije uitloop toegang hebben tot de buitenlucht, hoewel de overheid geen toezicht houdt op de kwaliteit van de buitenomgeving of de tijd dat de kip toegang heeft tot de buitenomgeving. Veel producenten etiketteren hun eieren als “kooivrij”, naast of in plaats van “vrije uitloop”. Onlangs is op Amerikaanse eieretiketten ook de term “scharreleieren” verschenen, om nauwkeuriger aan te geven waar de eieren vandaan komen die zijn gelegd door kippen die niet vrij kunnen scharrelen, maar zijn opgesloten in een schuur in plaats van in een meer restrictieve kooi.
DebatEdit
Kooivrije eieren zijn in de VS een belangrijk punt van discussie geweest. In 2015 werd in Massachusetts een initiatief voorgesteld dat de verkoop in de staat zou verbieden van vlees of eieren “afkomstig van gekooide dieren die overal in het land zijn gefokt”. Deze verschuiving van kooi- naar kooivrije eieren baart de eierindustrie zorgen, omdat zij denkt dat de prijs van eieren hierdoor zodanig zal stijgen dat consumenten het zich niet meer kunnen veroorloven om ze te kopen, waardoor de eierindustrie in het algemeen achteruit zal gaan. Voorstanders van dierenwelzijn beweren dat de kosten niet zo drastisch zullen veranderen als de industrie verwacht en dat de prijs van eieren vrijwel gelijk zal blijven omdat de huisvesting van de dieren geen groot verschil maakt in de kosten. Groepen uit de eierindustrie doen hun best om “wetgevers, kiezers en consumenten voor te lichten over de voordelen en de kosteneffectiviteit van het gebruik van kooien”. Lokale boeren en producenten zeggen dat de verschuiving zal plaatsvinden als dat is wat de consument wil, zij zullen zich aanpassen aan het hebben van vogels in of uit kooien. Niet alleen wordt er gediscussieerd tussen de eierindustrie en voorstanders van dierenwelzijn, maar er wordt ook gediscussieerd over de vraag of deze kwestie door de federale overheid of door de industrie moet worden aangepakt.
Europese UnieEdit
In de EU omvat kooivrije eierproductie schuren, vrije uitloop, biologische systemen (in het Verenigd Koninkrijk moeten de systemen vrije uitloop zijn als ze als biologisch geëtiketteerd willen worden) en volièresystemen. Systemen zonder kooien kunnen uit één of meer lagen bestaan (tot vier niveaus), met of zonder toegang tot de openlucht. In het VK zijn systemen met vrije uitloop het populairst van de alternatieven zonder kooi: in 2013 was ongeveer 44% van alle eieren afkomstig van vrije uitloop, terwijl scharreleieren en biologische eieren samen 5% uitmaakten.
In systemen met vrije uitloop worden de kippen gehuisvest volgens dezelfde normen als in de schuur of volière.
De Richtlijn 1999/74/EG van de Raad van de Europese Unie bepaalt dat vanaf 1 januari 2007 (1 januari 2012 voor nieuw gebouwde of verbouwde systemen) systemen zonder kooi het volgende moeten bieden:
- Een maximale bezettingsdichtheid van 9 kippen/m2 “bruikbare” ruimte (eenheden die op of vóór 3 augustus 1999 in productie waren, mochten tot 31 december 2011 doorgaan met een bezettingsdichtheid tot 12 kippen/m2)
- Indien meer dan één niveau wordt gebruikt, een hoogte van ten minste 45 cm tussen de niveaus
- Een nest per zeven hennen (of 1 m2 nestruimte per 120 hennen indien groepsnesten worden gebruikt)
- Bedekking met strooisel (bijv.b.v. houtkrullen) dat ten minste een derde van het vloeroppervlak beslaat, zodat er ten minste 250 cm2 nestruimte per kip beschikbaar is
- 15 cm roestruimte per kip.
Naast deze eisen moeten scharrelsystemen ook het volgende bieden:
- Een hectare uitloop in de openlucht per 2.500 hennen (wat overeenkomt met 4 m2 per hen; ten minste 2.Bij rotatie van de uitloop moet steeds ten minste 2,5 m2 per kip beschikbaar zijn)
- Ononderbroken toegang gedurende de dag tot deze uitloop in de open lucht, die “grotendeels begroeid” moet zijn
- Steeds over de hele lengte van het gebouw verspreide uitloopgaten met een opening van ten minste 2 m per 1.000 kippen.
Casestudies van scharrelsystemen voor legkippen in de hele EU, uitgevoerd door Compassion in World Farming, laten zien hoe raskeuze en preventieve managementpraktijken boeren in staat kunnen stellen om met succes gebruik te maken van vogels zonder snavelkap.
AustraliëEdit
In 2012 probeerde de Australian Egg Corporation Limited, de instantie voor de industrie, een scharrelmerk te registreren dat 20.000 kippen per hectare op de scharrel toestond. Dit leidde tot een grote discussie tussen grote producenten, kleine producenten, dierenwelzijnsorganisaties en consumentenrechtenorganisaties. De aanvraag voor het handelsmerk werd ingetrokken nadat de ACCC in zijn eerste beoordeling van de aanvraag had opgemerkt dat de “voorgestelde normen de consument kunnen misleiden over de aard van de eieren die als ‘scharreleieren’ worden beschreven”.
Er bestaat een vrijwillige code, die betrekking heeft op de basisnormen voor het houden van pluimvee met het oog op de fysiologische en gedragsbehoeften, die 1500 leghennen per hectare toestaat. In de code staat echter ook dat “een hogere dierbezetting alleen aanvaardbaar is wanneer de dieren regelmatig naar nieuwe uitloopgebieden worden gebracht”. De vrijwillige code wordt momenteel herzien en zal binnenkort worden geraadpleegd.
De regering van Queensland heeft in juli 2013 een verhoging van de bezettingsdichtheid van legkippen met vrije uitloop goedgekeurd. Het maximum aantal kippen per hectare werd verhoogd van 1.500 naar 10.000.
In maart 2016 stemden Australische ministers in met nieuwe nationale normen voor de definitie van vrije uitloop. De nieuwe normen staan tot 10.000 kippen per hectare toe, zonder de eis dat de kippen daadwerkelijk naar buiten gaan. CHOICE, de grootste non-profit consumentenorganisatie van Australië, is van mening dat de ministers van Consumentenzaken van Australië de beslissing hebben genomen om de belangen van grootschalige Australische eierproducenten boven de behoeften van de consument te stellen.
In april 2017 heeft de Australische regering de wet afgerond en besloten om een maximum van 10.000 kippen per hectare in weidegronden in de open lucht te mandateren, waartoe de kippen “regelmatig en zinvol” toegang moeten hebben. Momenteel zijn de populairste erkenningsregelingen voor vrije uitloop die zwerfruimte op of onder de door de EU vastgestelde norm voor haar leden verplicht stellen, de Free Range Farmers Association (750 hennen per hectare), Humane Choice (1.500 hennen per hectare) en Australian Certified Organic (2.500 hennen per hectare bij weiderotatie). In juli 2017 kreeg Snowdale een recordboete van 1,05 miljoen dollar (inclusief juridische kosten) opgelegd voor het valselijk adverteren dat haar eieren ‘vrije uitloop’ waren. Dit was aanzienlijk groter dan de boetes opgelegd aan Derodi, Holland Farms, Pirovic of Darling Downs Fresh Eggs; vastgesteld op $300.000 of $250.000.