AntykEdit
Wiele tradycji, takich jak dower, posag i cena panny młodej, ma długie tradycje w starożytności. Wymiana jakichkolwiek przedmiotów lub wartości sięga najstarszych źródeł, a obrączka ślubna również zawsze była używana jako symbol podtrzymywania wiary w daną osobę.
Kultury zachodnieEdit
Stan historycznyEdit
W starożytnym Rzymie cesarz August wprowadził ustawodawstwo dotyczące małżeństwa, Lex Papia Poppaea, które nagradzało małżeństwo i rodzenie dzieci. Przepisy te nakładały również kary na młodych ludzi, którzy nie zawarli małżeństwa oraz na tych, którzy popełnili cudzołóstwo. W związku z tym małżeństwo i rodzenie dzieci stawało się prawem w wieku od dwudziestu pięciu do sześćdziesięciu lat dla mężczyzn i od dwudziestu do pięćdziesięciu lat dla kobiet. Kobiety, które były dziewicami westalek, wybierano między 6 a 10 rokiem życia, aby służyły jako kapłanki w świątyni bogini Westy na Forum Romanum przez 30 lat, po czym mogły wyjść za mąż. Szlachetne kobiety były znane z tego, że wychodziły za mąż już w wieku 12 lat, podczas gdy kobiety z niższych klas społecznych częściej wychodziły za mąż nieco później, w wieku nastoletnim. Starożytne prawo rzymskie wymagało, aby panny młode miały co najmniej 12 lat, standard ten został przejęty przez rzymskokatolickie prawo kanoniczne. W starożytnym prawie rzymskim pierwsze małżeństwa z pannami młodymi w wieku 12-25 lat wymagały zgody panny młodej i jej ojca, ale w późnym okresie antycznym prawo rzymskie zezwalało kobietom powyżej 25 roku życia na zawieranie małżeństw bez zgody rodziców. Ojciec miał prawo i obowiązek szukać dobrej i użytecznej pary dla swoich dzieci i mógł zaaranżować zaręczyny dziecka na długo przed osiągnięciem przez nie pełnoletności. Córki elit wychodziły za mąż za szanowane rodziny, aby wspierać interesy swoich rodzin. Jeśli córka potrafiła udowodnić, że proponowany mąż ma zły charakter, mogła zgodnie z prawem odmówić. Wiek uprawniający do zawarcia małżeństwa wynosił 12 lat dla panien i 14 dla młodzieńców. W późnym antyku większość rzymskich kobiet wychodziła za mąż w wieku od kilkunastu do dwudziestu lat, ale szlachcianki wychodziły za mąż wcześniej niż kobiety z niższych sfer, a od arystokratycznej panny oczekiwano dziewictwa aż do pierwszego małżeństwa. W późnym antyku, zgodnie z prawem rzymskim, córki dziedziczyły po swoich rodzicach na równi, jeśli nie został sporządzony testament. Ponadto, prawo rzymskie uznawało własność żon jako prawnie oddzieloną od własności mężów, podobnie jak niektóre systemy prawne w części Europy i kolonialnej Ameryce Łacińskiej.
Kultury chrześcijańskie twierdzą, że kierują się Nowym Testamentem w odniesieniu do ich poglądów na pozycję żony w społeczeństwie, jak również jej małżeństwa. Nowy Testament potępia rozwody zarówno mężczyzn, jak i kobiet (1 Kor 7, 10-11) i zakłada monogamię ze strony męża: żona ma mieć „swojego” męża, a mąż „swoją” żonę (1 Kor 7, 2). W okresie średniowiecza rozumiano to w ten sposób, że żona nie powinna dzielić męża z innymi żonami. W rezultacie rozwody były stosunkowo rzadkie na przednowoczesnym Zachodzie, zwłaszcza w okresie średniowiecznym i wczesnonowożytnym, a mężowie w okresie rzymskim, późniejszym średniowiecznym i wczesnonowożytnym nie brali publicznie więcej niż jedną żonę.
W czasach przednowoczesnych nietypowe było małżeństwo tylko z miłości, chociaż stało się ono ideałem w literaturze wczesnego okresu nowożytnego. W XII wieku Kościół rzymskokatolicki drastycznie zmienił normy prawne dotyczące zgody małżeńskiej, zezwalając córkom powyżej 12 lat i synom powyżej 14 lat na zawieranie małżeństw bez zgody rodziców, nawet jeśli ich małżeństwo było zawierane potajemnie. Badania parafialne potwierdziły, że późnośredniowieczne kobiety czasami wychodziły za mąż wbrew zgodzie rodziców. Polityka Kościoła rzymskokatolickiego, który uznawał za ważne małżeństwa potajemne i zawarte bez zgody rodziców, była kontrowersyjna, a w XVI wieku zarówno monarchia francuska, jak i Kościół luterański starały się położyć kres tym praktykom, jednak z ograniczonym powodzeniem.
Nowy Testament nie zawierał żadnych wypowiedzi na temat praw majątkowych żon, które w praktyce były kształtowane bardziej przez prawo świeckie niż religijne. Najbardziej wpływowe na przednowoczesnym Zachodzie było prawo cywilne, z wyjątkiem krajów anglojęzycznych, gdzie angielskie common law pojawiło się w Wysokim Średniowieczu. Ponadto lokalne prawo zwyczajowe wpływało na prawa majątkowe żon; w rezultacie prawa majątkowe żon na przednowoczesnym Zachodzie różniły się znacznie w poszczególnych regionach. Ponieważ prawa majątkowe żon i prawa dziedziczenia córek różniły się w zależności od regionu ze względu na różne systemy prawne, ilość majątku, jaki mogła posiadać żona, była bardzo zróżnicowana. W angielskim systemie common law, którego początki sięgają późnego średniowiecza, córki i młodsi synowie byli zazwyczaj wyłączeni z własności ziemskiej, jeśli nie został sporządzony testament. Zgodnie z angielskim prawem zwyczajowym, istniał system, w którym żona z żyjącym mężem („feme couvert”) mogła posiadać niewielki majątek we własnym imieniu. Nie mogąc łatwo utrzymać się samodzielnie, małżeństwo było bardzo ważne dla statusu ekonomicznego większości kobiet. Problem ten był szeroko poruszany w literaturze, gdzie za najważniejszą przyczynę ograniczenia władzy kobiet uznawano odmowę równego wykształcenia i równych praw majątkowych dla kobiet. Sytuację tę tak ocenił angielski konserwatywny moralista Sir William Blackstone: „Mąż i żona są jednością, a mąż jest tym jedynym”. Prawa majątkowe zamężnych kobiet w świecie anglojęzycznym uległy poprawie dzięki ustawie Married Women’s Property Act z 1882 r. i podobnym zmianom prawnym, które umożliwiły żonom mającym żyjących mężów posiadanie majątku na własne nazwisko. Do końca XX wieku kobiety mogły w niektórych regionach i czasach pozwać mężczyznę o pieniądze za wieniec, jeśli ten przyjął jej dziewictwo, nie biorąc jej za żonę.
Jeśli kobieta nie chciała wyjść za mąż, inną opcją było wstąpienie do klasztoru jako zakonnica. aby stać się „oblubienicą Chrystusa”, stanem, w którym jej czystość i ekonomiczne przetrwanie byłyby chronione. Zarówno żona, jak i mniszka nosiły chrześcijańskie nakrycie głowy, które głosiło ich stan ochrony przez prawa małżeństwa. O wiele bardziej znacząca niż możliwość zostania zakonnicą, była na Zachodzie opcja niereligijnego życia w stanie wolnym. Kobieta niezamężna, feme sole, miała prawo do posiadania własności i zawierania umów we własnym imieniu. Jak po raz pierwszy wykazał ilościowo John Hajnal, w XIX i na początku XX wieku odsetek niezamężnych kobiet Zachodu, które nie były duchownymi, wynosił zazwyczaj 10-15%, co stanowiło odsetek kobiet żyjących w celibacie, jakiego nie udokumentowano jeszcze w żadnej innej znaczącej tradycyjnej cywilizacji. Ponadto, wczesnonowożytne kobiety Zachodu wychodziły za mąż w dość wysokim wieku (zazwyczaj od połowy do końca lat 20.) w porównaniu z innymi głównymi kulturami tradycyjnymi. Wysoki wiek pierwszego małżeństwa dla zachodnich kobiet został wykazany przez wiele badań rekonstrukcji parafii jako tradycyjny zachodni wzór małżeństwa, który sięga co najmniej połowy XVI wieku.
Stan współczesnyEdit
W XX wieku rola żony w zachodnim małżeństwie zmieniła się na dwa główne sposoby; pierwszym z nich był przełom od „instytucji do małżeństwa towarzyszącego”; po raz pierwszy od średniowiecza żony stały się odrębnymi podmiotami prawnymi, pozwolono im na posiadanie własnego majątku i pozwolono na pozywanie. Do tego czasu partnerzy stanowili jedną osobę prawną, ale tylko mąż mógł korzystać z tego prawa, zwanego koverture. Drugą zmianą była drastyczna modyfikacja życia rodzinnego klasy średniej i wyższej, kiedy to w latach 60. żony zaczęły pracować poza domem, a wraz ze społeczną akceptacją rozwodów pojawiła się rodzina niepełna i rodzina zastępcza lub „rodzina mieszana” jako bardziej „zindywidualizowane małżeństwo”.
Dzisiaj niektóre kobiety mogą nosić obrączkę ślubną, aby pokazać swój status żony.
W krajach zachodnich dzisiaj, zamężne kobiety zazwyczaj mają wykształcenie, zawód i one (lub ich mężowie) mogą wziąć czas wolny od pracy w prawnie zapewnionym systemie opieki przedporodowej, ustawowego urlopu macierzyńskiego, i mogą otrzymać wynagrodzenie macierzyńskie lub zasiłek macierzyński. Status małżeństwa, w przeciwieństwie do niezamężnych kobiet w ciąży, pozwala małżonkowi być odpowiedzialnym za dziecko i mówić w imieniu żony; partner jest również odpowiedzialny za dziecko żony w państwach, w których automatycznie przyjmuje się, że jest biologicznym rodzicem prawnym. I odwrotnie, żona ma więcej władzy prawnej w niektórych przypadkach, gdy mówi w imieniu małżonka, niż miałaby, gdyby nie byli małżeństwem, np. gdy jej małżonek jest w śpiączce po wypadku, żona może mieć prawo do adwokata. Jeśli się rozwiodą, może również otrzymać – lub zapłacić – alimenty (zobacz Prawo i rozwody na świecie).
Kultury AzjiEdit
HinduizmEdit
W językach indoaryjskich żona jest znana jako Patni, co oznacza kobietę, która dzieli wszystko na tym świecie ze swoim mężem, a on robi to samo, w tym ich tożsamość. Decyzje podejmowane są najlepiej za obopólną zgodą. Żona zazwyczaj zajmuje się wszystkim, co znajduje się w jej gospodarstwie domowym, w tym zdrowiem rodziny, edukacją dzieci, potrzebami rodziców.
Większość hinduskich małżeństw w wiejskich i tradycyjnych Indiach to małżeństwa aranżowane. Po znalezieniu odpowiedniej rodziny (rodzina z tej samej kasty, kultury i statusu finansowego), chłopak i dziewczyna widzą się i rozmawiają ze sobą, aby zdecydować o ostatecznym wyniku. W ostatnich czasach jednak kultura zachodnia miała znaczący wpływ i nowe pokolenia są bardziej otwarte na ideę małżeństwa z miłości.
Indyjskie prawo uznało gwałt, seksualne, emocjonalne lub werbalne znęcanie się nad kobietą przez jej męża za przestępstwa. W hinduizmie, żona jest znana jako Patni lub Ardhangini (podobne do „lepszej połowy”), co oznacza część męża lub jego rodziny. W hinduizmie, kobieta lub mężczyzna mogą się ożenić, ale tylko jeden mąż lub żona odpowiednio.
W Indiach, kobiety mogą nosić proszek vermillion na czole, ornament zwany Mangalsutra (Hindi: मंगलसूत्र), który jest formą naszyjnika, lub pierścienie na palcach (które nie są noszone przez samotne kobiety), aby pokazać ich status jako mężatki.
Buddyzm i chińskie religie ludoweEdit
Chińskie prawo rodzinne zostało zmienione przez rewolucję komunistyczną; i w 1950 roku Chińska Republika Ludowa uchwaliła kompleksowe prawo małżeńskie zawierające przepisy dające małżonkom równe prawa w odniesieniu do własności i zarządzania majątkiem małżeńskim.
JaponiaEdit
W Japonii, przed uchwaleniem Kodeksu Cywilnego Meiji z 1898 r., cała własność kobiety, taka jak ziemia czy pieniądze, przechodziła na jej męża, z wyjątkiem osobistych ubrań i stojaka na lustro. Zobacz Kobiety w Japonii, Prawo Japonii