Burżuazja – porządek społeczny zdominowany przez tak zwaną klasę średnią. W teorii społecznej i politycznej, pojęcie burżuazji było w dużej mierze konstrukcją Karola Marksa (1818-83) i tych, którzy byli pod jego wpływem. W mowie potocznej termin ten kojarzy się z filisterstwem, materializmem i dążeniem do „szacunku”, które to cechy zostały wyśmiane przez Moliera (1622-73) i skrytykowane przez pisarzy awangardowych od czasów Henryka Ibsena (1828-1906).
Z Karl Marx’s Oekonomische Lehren, przez Karl Kautsky, 1887
Termin mieszczaństwo wywodzi się ze średniowiecznej Francji, gdzie oznaczał mieszkańca otoczonego murami miasta. Jego wydźwięk stał się ważny w XVIII wieku, kiedy klasa średnia złożona z profesjonalistów, producentów i ich literackich i politycznych sojuszników zaczęła domagać się wpływu na politykę zgodnego z ich statusem ekonomicznym. Marks był jednym z wielu myślicieli, którzy traktowali rewolucję francuską jako rewolucję burżuazji.
W teorii marksistowskiej burżuazja odgrywa heroiczną rolę, rewolucjonizując przemysł i modernizując społeczeństwo. Jednakże stara się ona również zmonopolizować korzyści płynące z tej modernizacji poprzez wyzysk pozbawionego własności proletariatu, tworząc w ten sposób rewolucyjne napięcia. Ostatecznym rezultatem, według Marksa, będzie ostateczna rewolucja, w której własność burżuazji zostanie wywłaszczona, a konflikt klasowy, wyzysk i państwo zostaną zniesione. Jednak już za życia Marksa było jasne, że burżuazja nie jest ani jednorodna, ani szczególnie skłonna do odgrywania roli, którą on jej przypisał.
W większości zachodnich dyskursów termin burżuazja prawie zniknął ze słownictwa pisarzy politycznych i polityków w połowie XX wieku. Niemniej jednak nadal stosowano koncepcję, że większość konfliktów politycznych wynika z rywalizacji interesów ekonomicznych i dlatego dotyczy własności – spostrzeżenie, które po raz pierwszy przedstawił Arystoteles (384-322 p.n.e.).