C-sharp minor (Polski)

Zobacz także: Lista symfonii cis-moll

W XVIII wieku znane są tylko dwie symfonie napisane w tej tonacji. Autorem jednej z nich jest Joseph Martin Kraus, ale wydaje się, że tonacja ta była dla niego trudna, gdyż później przerobił ją na c-moll. Także w następnych dwóch stuleciach symfonie cis-moll należały do rzadkości. Godne uwagi są: druga, adagio część VII Symfonii Brucknera, pierwsza część V Symfonii Mahlera i VII Symfonia Prokofiewa.

Od XVIII wieku tonacja ta częściej pojawia się w literaturze fortepianowej. Domenico Scarlatti napisał tylko dwie sonaty klawiszowe w cis-moll, K. 246 i K. 247. Jednak po 14 Sonacie fortepianowej Beethovena (Sonata księżycowa) tonacja ta stała się częstsza w repertuarze fortepianowym. Sam Beethoven użył go ponownie w skrajnych częściach Kwartetu smyczkowego nr 14 (op. 131, 1826). Mimo to Johannes Brahms czuł potrzebę przeredagowania swojego Kwartetu fortepianowego cis-moll, który ukazał się jako III Kwartet fortepianowy c-moll op. 60.

Alkan skomponował drugą część (Adagio) do Koncertu na fortepian solo cis-moll.

Frédéric Chopin często pisał w tej tonacji: przykładem są Fantazja-Impromptu, Etiudy op. 10, nr 4 i op. 25, nr 7, Scherzo nr 3 (op. 39), Walc op. 64, nr 2, Polonez op. 26 nr 1 oraz Nokturny nr 7 (op. 27, nr 1) i nr 20 (Lento con gran espressione). Wśród przykładów utworów cis-moll można wymienić Preludium cis-moll (op. 3, nr 2) Rachmaninowa, Etiudę cis-moll op. 2, nr 1 (Skriabina), Rapsodię węgierską nr 2 Franciszka Liszta oraz Sonatę fortepianową cis-moll Czajkowskiego.

Koncerty fortepianowe napisane w tonacji cis-moll to m.in. Koncert fortepianowy na lewą rękę op. 17 Ericha Wolfganga Korngolda, Koncert fortepianowy Mikołaja Rimskiego-Korsakowa i inne Ferdinanda Riesa, Xavera Scharwenki, Amy Beach, Miriam Hyde i Issaya Dobrowena. II Koncert skrzypcowy Dymitra Szostakowicza jest cis-moll.

Jules Van Nuffel napisał swój psalm In convertendo Dominus na chór i organy w cis-moll.

Dodaj komentarz

Twój adres email nie zostanie opublikowany. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem *