Pytanie
Gramps,
Zastanawiałam się ile lat miała Maria kiedy urodziła Jezusa. Wiem, że była młodą kobietą, ale mój tata i ja chcielibyśmy wiedzieć, czy gdziekolwiek jest napisane, ile miała lat.
Teleah
Odpowiedź
Droga Teleah,
Maryja miała prawdopodobnie gdzieś pomiędzy 12 a 14 lat, kiedy urodziła Jezusa.
Nasze pisma milczą na temat jej wieku, ale inne źródła opowiadają historie dzieciństwa Marii i zaręczyn z Józefem. Jedno z nich, Ewangelia Pseudo-Mateusza (zwana również Ewangelią Narodzenia Marii), dziś nie istnieje. To, co mamy, to łaciński przekład (przypisywany Jerome’owi (347-420 n.e.)) tekstu hebrajskiego (przypisywanego Mateuszowi). Trop jest chwiejny, więc hojni uczeni uznają, że jest to dzieło z IV wieku. Tekst ten stwierdza, że Maria została zaręczona z Józefem, gdy była w „czternastym roku życia”, co stawia ją w wieku 13 lat (porównaj Pierwszą Wizję Józefa Smitha w jego „piętnastym roku życia”, gdzie ma 14 lat), chociaż widziałem, że niektóre tłumaczenia podają, że miała 14 lat.
Wcześniejszym źródłem, które podaje wiek, jest Protoewangelia Jakuba (zwana również Ewangelią Jakuba dla niemowląt). Najwcześniejszy manuskrypt pochodzi z III w., ale analiza tekstowa pozwoliła ustalić pochodzenie z połowy lub końca II w. n.e. (dla porównania, kanonizowane Ewangelie Dzieciństwa pochodzą z lat 80-130 n.e. (Łukasza) i 80-100 n.e. (Mateusza)). Tekst ten stwierdza, że Maria miała 12 lat, gdy została zaręczona. Podobnie jak w przypadku Pseudo-Mateusza, umieszcza ją w świątyni, poświęconej Panu, żyjącą tam w stylu Samuela. Musi wyjść za mąż, ponieważ kapłani obawiają się, „aby miejsce święte Pana, Boga naszego, nie zostało zbezczeszczone” (8,3) wraz z początkiem dojrzewania (przypomnijmy, że Prawo Świętości wymagało oczyszczenia po porodzie (Kpł 12,6 i Łk 2,22) i przy menstruacji (Kpł 15,19-30)).
Ta narracja o wieku pasuje do tego, co wiemy o kulturze tego okresu. Takie zaręczyny zazwyczaj miały miejsce, gdy kobieta była w wieku kilkunastu lat (zob. Jesus Christ and the World of the New Testament, Holzapfel, Huntsman and Wayment, s. 137; oraz The Life and Teachings of Jesus Christ, Richard Holzapfel, ed., s. 108). Geike odmalowuje dla nas dwie odmiany ceremonii zaręczyn, które Józef i Maria mogliby przeprowadzić.
„Zaręczyny były formalnie dokonywane z radością w domu panny młodej pod namiotem lub lekkim baldachimem wzniesionym w tym celu. Nazywano to 'uświęceniem', ponieważ panna młoda była odtąd święta dla swego męża w najściślejszym tego słowa znaczeniu. Aby uczynić to prawnym, pan młody dawał swej oblubienicy kawałek pieniędzy, lub ich wartość, przed świadkami, ze słowami: 'Oto jesteś mi oblubienicą', lub przez formalne pismo, w którym podobne słowa i imię panny były podane, i to w ten sam sposób było jej wręczone przed świadkami” (Życie i Słowa Chrystusa, t. 1, str. 99). 1, str. 99).
Edersheim dodaje jeszcze błogosławieństwo kończące i status oblubienicy:
„Całość być może zakończyła się błogosławieństwem nad ustawowym kielichem wina, którego kolejno skosztowały oblubienice. Od tego momentu Maryja była oblubienicą Józefa; ich związek był tak święty, jakby byli już małżeństwem. Jakiekolwiek jego naruszenie byłoby traktowane jako cudzołóstwo; ani też związek ten nie mógłby być rozwiązany inaczej, jak tylko przez regularny rozwód, tak jak po ślubie” (Życie i czasy Jezusa Mesjasza, t. 2, str. 106).
Możemy więc zrozumieć szok, gdy Józef odkrywa, że jego prawie-żona jest w ciąży! Relacja kanoniczna informuje nas, że boska manifestacja zapewniła Józefa, że te wydarzenia zostały usankcjonowane przez Boga (Mt 1:19-23). Wspomniane wcześniej apokryfy również opisują skutki skandalu, jaki powstaje, gdy zaręczona para nagle okazuje się, że jest w ciąży, zanim małżeństwo zostało publicznie zatwierdzone. Maryja i Józef powracają do świątyni, aby stawić czoła oskarżeniu o potajemne ucieczki (i ewentualne cudzołóstwo ze strony Maryi). Uczestnicząc w rytualnym procesie przepisanym przez Boga (Księga Liczb 5, 11-31), zarówno Józef, jak i Maryja zostają uznani za niewinnych (Protoewangelia 16). Podobnie jak sami Józef i Maria, również wspólnota, przed którą zostali zaręczeni, otrzymała boskie świadectwo, że Pan nie dopatrzył się żadnej winy w tej parze.
Józef następnie przystąpił do formalnego poślubienia Marii jako swojej młodej żony (albo przed, albo po narodzinach Chrystusa, w zależności od tego, czy wolisz Mt 1:24-25 czy Łk 2:5). Okres zaręczyn nie trwał zazwyczaj dłużej niż rok dla panien (Edersheim, t. 3, str. 245), więc Maria miała prawdopodobnie nie więcej niż 15 lat w tym momencie. Po raz kolejny zwracamy się do Edersheima, aby namalować scenę.
„W wieczór właściwego ślubu, panna młoda była prowadzona ze swego ojcowskiego domu do domu swego męża. Najpierw rozbrzmiewały wesołe dźwięki muzyki; potem ci, którzy rozdawali wśród ludu wino i oliwę, a wśród dzieci orzechy; następnie panna młoda, okryta welonem ślubnym, z rozwianymi długimi włosami, otoczona swymi towarzyszami, prowadzona przez „przyjaciół pana młodego” i „dzieci panny młodej”. (…) Po przybyciu do nowego domu, prowadzono ją do męża. Wypowiadano wtedy formułę: „Weź ją zgodnie z prawem Mojżesza i Izraela”, a panna młoda i pan młody koronowani byli girlandami. Następnie podpisywany był formalny dokument prawny, zwany Kethubą, który określał. Następnie, po przepisowym obmyciu rąk i błogosławieństwie, rozpoczyna się wieczernik małżeński – napełnia się kielich i odmawia nad nim uroczystą modlitwę błogosławieństwa małżeńskiego. I tak trwa ta uczta – może to być więcej niż jeden dzień – … aż w końcu 'przyjaciele pana młodego' prowadzą parę młodą do Chederu i Chuppah, czyli komnaty i łoża małżeńskiego” (t. 3, str. 245). 3, str. 245).
Podążając za relacją Mateusza, po zakończeniu tych uroczystości, wyczerpani, ale radośni Józef i Maria po prostu poszli spać.