Guinguette Marais Poitevin

Izotop – jeden z dwóch lub więcej gatunków atomów pierwiastka chemicznego o tej samej liczbie atomowej i pozycji w układzie okresowym i prawie identycznym zachowaniu chemicznym, ale o różnych masach atomowych i właściwościach fizycznych. Każdy pierwiastek chemiczny ma jeden lub więcej izotopów.

Atom jest najpierw identyfikowany i oznaczany zgodnie z liczbą protonów w jego jądrze. Ta liczba atomowa jest zwykle oznaczana symbolem Z. Wielkie znaczenie liczby atomowej wynika z obserwacji, że wszystkie atomy o tej samej liczbie atomowej mają prawie, jeśli nie dokładnie, identyczne właściwości chemiczne. Duży zbiór atomów o tej samej liczbie atomowej stanowi próbkę danego pierwiastka. Na przykład sztabka czystego uranu składałaby się w całości z atomów o liczbie atomowej 92. Układ okresowy pierwiastków przypisuje każdej liczbie atomowej jedno miejsce, a każde z tych miejsc jest oznaczone wspólną nazwą pierwiastka, jak na przykład wapń, radon lub uran.

Nie wszystkie atomy danego pierwiastka muszą mieć taką samą liczbę neutronów w jądrach. W rzeczywistości, to właśnie zmienność liczby neutronów w jądrach atomów daje początek izotopom. Przykładem jest wodór. Ma on liczbę atomową 1. Znane są trzy jądra z jednym protonem, które zawierają odpowiednio 0, 1 i 2 neutrony. Te trzy dzielą miejsce w układzie okresowym przypisane liczbie atomowej 1 i stąd nazywane są izotopami (od greckiego isos, oznaczającego „ten sam”, i topos, oznaczającego „miejsce”) wodoru.

Wiele ważnych właściwości izotopu zależy od jego masy. Całkowita liczba neutronów i protonów (symbol A), czyli liczba masowa, jądra daje w przybliżeniu masę mierzoną w tzw. skali atomowej (amu). Różnica liczbowa między rzeczywistą zmierzoną masą izotopu a A nazywana jest nadmiarem masy lub defektem masy (symbol Δ; patrz tabela).

Specyfikacja Z, A, i symbol chemiczny (jedno- lub dwuliterowy skrót nazwy pierwiastka, powiedzmy Sy) w postaci AZSy identyfikuje izotop odpowiednio dla większości celów. Tak więc, w standardowym zapisie, 11H odnosi się do najprostszego izotopu wodoru, a 23592U do izotopu uranu szeroko stosowanego w energetyce jądrowej i produkcji broni jądrowej. (Autorzy, którzy nie chcą używać symboli, czasami zapisują nazwę pierwiastka i liczbę masową – wodór-1 i uran-235 w powyższych przykładach.)

Termin nuklid jest używany do opisania poszczególnych izotopów, szczególnie w przypadkach, gdy podkreślane są jądrowe, a nie chemiczne właściwości atomu. Leksykon izotopów zawiera jeszcze trzy inne często używane terminy: izotony – dla izotopów różnych pierwiastków o tej samej liczbie neutronów, izobary – dla izotopów różnych pierwiastków o tej samej liczbie masowej, izomery – dla izotopów identycznych pod każdym względem z wyjątkiem całkowitej zawartości energii w jądrach.

.