Guinguette Marais Poitevin

Żywność zakazanaEdit

Koszerny posiłek lotniczy zatwierdzony przez The Johannesburg Beth Din

Prawa kaszrutu można sklasyfikować wg pochodzenia zakazu (biblijne). Prawa kaszrutu można sklasyfikować w zależności od pochodzenia zakazu (biblijne lub rabiniczne) oraz od tego, czy zakaz dotyczy samej żywności, czy jej mieszanki.

Biblijnie zakazane pokarmy obejmują:

• Zwierzęta niekoszerne: Wszelkie ssaki bez pewnych cech rozpoznawczych (parzystokopytne i będące przeżuwaczami); wszelkie ptaki bez tradycji, że mogą być spożywane; wszelkie ryby bez zarówno łusek, jak i płetw (wykluczając w ten sposób np. suma). Wszystkie bezkręgowce są niekoszerne, z wyjątkiem niektórych gatunków szarańczy, co do których większość społeczności nie ma jasnej tradycji. Żadne gady ani płazy nie są koszerne.
• Karalion (nevelah): mięso z koszernego zwierzęcia, które nie zostało ubite zgodnie z prawem szechity. Zakaz ten obejmuje zwierzęta, które zostały ubite przez nie-Żydów.
• Zranione (terefah): zwierzę z istotnym defektem lub urazem, takim jak złamana kość lub szczególne rodzaje zrostów w płucach.
• Krew (dam): Krew koszernych ssaków i ptactwa domowego jest usuwana poprzez solenie, ze specjalnymi procedurami dla wątroby, która jest bardzo bogata w krew.
• Poszczególne tłuszcze (chelev): poszczególne części tłuszczu brzusznego bydła, kóz i owiec muszą być usunięte w procesie zwanym nikkur.
• Skręcony nerw (gid hanasheh): nerw kulszowy, jak zgodnie z Księgą Rodzaju 32:32 patriarchy Jakuba został uszkodzony, gdy walczył z aniołem, więc nie może być spożywany i jest usuwany przez nikkur.
• Kończyna żywego zwierzęcia (ever min ha-chai): Zgodnie z prawem żydowskim, Bóg zabronił Noemu i jego potomkom spożywania mięsa oderwanego od żywego zwierzęcia. W związku z tym, prawo żydowskie uważa, że zakaz ten dotyczy nawet nie-Żydów, a zatem Żyd nie może dać lub sprzedać takiego mięsa nie-Żydowi.
• Niezjedzona żywność (tewel): produkcja Ziemi Izraela wymaga usunięcia pewnych dziesięcin, które w starożytności były oddawane Kohanim (kapłanom), Lewitom i ubogim (odpowiednio terumah, maaser rishon i maasar ani) lub zabierane do Starego Miasta Jerozolimy, aby tam je spożywać (maaser sheni).
• Owoce w ciągu pierwszych trzech lat (orlah): zgodnie z Kpł 19,23 owoce z drzewa w ciągu pierwszych trzech lat po zasadzeniu nie mogą być spożywane (zarówno w Ziemi Izraela, jak i w diasporze). Dotyczy to również owoców winorośli i produkowanego z nich wina.
• Nowe zboże (chadasz): Biblia zabrania spożywania nowo wyhodowanego zboża (zasadzonego po święcie Paschy w poprzednim roku) aż do drugiego dnia Paschy; trwają dyskusje, czy prawo to dotyczy zboża wyhodowanego poza Ziemią Izraela.
• Wino libacyjne (yayin nesekh): wino, które mogło być przeznaczone na praktyki bałwochwalcze.

  Biblijnie zakazane mieszanki obejmują:

  • Mieszanki mięsa i mleka (basar be-chalav): prawo to wywodzi się z szerokiej interpretacji przykazania, aby nie „gotować koźlęcia w mleku matki”; inne niekoszerne pokarmy są dozwolone do użytku nie-dietetycznego (np. do sprzedaży nie-Żydom), ale Żydom zabrania się czerpania jakichkolwiek korzyści z mieszanek mięsa i mleka.
  • Różne gatunki roślin uprawiane razem (kilayim): w Ziemi Izraela różne gatunki roślin mają być uprawiane oddzielnie, a nie w bliskim sąsiedztwie, zgodnie z Kpł 19:19 i Pwt 22:9-11. Szczególnym podziałem tego prawa jest kil’ei ha-kerem, zakaz sadzenia jakiegokolwiek zboża lub warzywa w pobliżu winorośli; prawo to dotyczy Żydów na całym świecie, a Żyd nie może czerpać korzyści z takich produktów.

    Rabbiny zakazane obejmują:

    • Mleko nieżydowskie (chalav akum): mleko, które może mieć domieszkę mleka od niekoszernych zwierząt (zobacz poniżej aktualne poglądy na temat tego zakazu).
    • Nie-żydowski ser (gevinat akum): ser, który mógł być wyprodukowany z niekoszerną podpuszczką.
    • Nie-żydowskie wino (stam yeinam): wino, które chociaż nie zostało wyprodukowane dla celów bałwochwalczych, może być rozlane w takim celu lub ewentualnie, gdy zostanie spożyte, doprowadzi do intermałżeństwa.
    • Żywność ugotowana przez nie-Żyda (bishul akum): prawo to zostało wprowadzone w życie ze względu na obawy związane z zawieraniem małżeństw.
    • Nie-Żydowski chleb (pat akum): prawo to zostało wprowadzone w życie ze względu na obawy związane z zawieraniem małżeństw.
    • Zagrożenie dla zdrowia (sakanah): niektóre pokarmy i mieszanki są uważane za zagrożenie dla zdrowia, takie jak mieszanki ryb i mięsa.

    Dozwolone i zakazane zwierzętaEdit

    

    Przykłady racic parzystokopytnych u kóz (lewa górna), świń (lewa dolna) i bydła (prawa dolna). U koni brak racic parzystokopytnych (prawy górny róg).

    Informacje dodatkowe: Zwierzę nieczyste

    Dozwolone jest tylko mięso z poszczególnych gatunków. Ssaki, które zarówno żują paszę (przeżuwają), jak i mają racice, mogą być koszerne. Zwierzęta posiadające jedną cechę, ale nie drugą (wielbłąd, hieraks i zając, ponieważ nie mają racic, a świnia, ponieważ nie przeżuwa) są specjalnie wykluczone. W 2008 r. rabiniczne orzeczenie uznało, że żyrafy i ich mleko mogą być uznane za koszerne. Żyrafa ma rozszczepione kopyta i przeżuwa pałeczkę, cechy charakterystyczne dla zwierząt uznawanych za koszerne. Wyniki badań z 2008 roku pokazują, że mleko żyrafy zsiada się, spełniając normy koszerności. Pomimo koszerności, żyrafa nie jest dziś zabijana, ponieważ proces ten byłby bardzo kosztowny. Żyrafy są trudne do utrzymania w ryzach, a ich wykorzystanie do produkcji żywności mogłoby spowodować, że gatunek ten stałby się zagrożony.

    Niekoszerne ptaki są wymienione wprost, ale dokładne odniesienia zoologiczne są sporne, a niektóre odniesienia dotyczą rodzin ptaków (wspomniane są 24). Misznah odnosi się do czterech znaków podanych przez mędrców. Po pierwsze, dores (ptak drapieżny) nie jest koszerny. Ponadto, koszerne ptaki posiadają trzy cechy fizyczne: dodatkowy palec u nogi (który nie łączy się z pozostałymi palcami, podtrzymując nogę), zefek (żer) i korkoban (żołądek) ze skórką. Pojedynczy Żydzi nie mogą jednak stosować tych przepisów samodzielnie; aby zezwolić na spożywanie ptaków, nawet jeśli można udowodnić, że spełniają one wszystkie cztery kryteria, konieczna jest ustalona tradycja (masora). Jedynym wyjątkiem jest tu indyk. Był czas, kiedy pewne autorytety uznały znaki za wystarczające, więc Żydzi zaczęli jeść tego ptaka bez masory, ponieważ posiada on wszystkie znaki (simanim) w języku hebrajskim.

    Ryby muszą mieć płetwy i łuski, aby być koszerne. Skorupiaki i inna nie-rybna fauna wodna nie są koszerne. (Zobacz koszerne gatunki ryb.) Owady nie są koszerne, z wyjątkiem niektórych gatunków koszernej szarańczy. Ogólnie rzecz biorąc, każde zwierzę, które zjada inne zwierzęta, czy to zabijające swój pokarm, czy jedzące padlinę, nie jest koszerne, jak również każde zwierzę, które zostało częściowo zjedzone przez inne zwierzęta.

    Klasa	Zabronione rodzaje
    Mammals	Karnożercy; zwierzęta, które nie przeżuwają pałeczek (np., świnia); zwierzęta, które nie mają parzystych kopyt (np, wielbłąd, zając, koń i hieraks); nietoperze
    Ptaki	Ptaki drapieżne; padlinożercy
    Gady i płazy	Wszystkie
    Zwierzęta wodne	Wszystkie nie-ryby. Wśród ryb wszystkie te, które nie mają zarówno płetw, jak i łusek
    Owady	Wszystkie, z wyjątkiem określonych rodzajów szarańczy lub pasikoników, które, według większości nie mogą być dziś zidentyfikowane

    Oddzielenie mięsa i mlekaEdit

    Główny artykuł: Mleko i mięso w prawie żydowskim

    Mięso i mleko (lub pochodne) nie mogą być mieszane w tym sensie, że mięso i produkty mleczne nie są podawane podczas tego samego posiłku, podawane lub gotowane w tych samych naczyniach lub przechowywane razem. Obserwujący Żydzi mają oddzielne zestawy naczyń, a czasami różne kuchnie, dla mięsa i mleka, i odczekują od jednej do sześciu godzin po zjedzeniu mięsa, zanim spożyją produkty mleczne. Przybory i naczynia milchig i fleishig (lit. mleczne i mięsne) są powszechnie określanymi w jidysz rozgraniczeniami między, odpowiednio, mlecznymi i mięsnymi.

    Szelomo Dov Goitein pisze, że „dychotomia kuchni na część mięsną i mleczną, tak podstawowa w obserwowanym żydowskim gospodarstwie domowym, nie jest … nigdy wspomniana w Genizie.” Goitein uważał, że we wczesnym średniowieczu rodziny żydowskie utrzymywały tylko jeden zestaw sztućców i naczyń kuchennych. Według Davida C. Kraemera praktyka utrzymywania oddzielnych zestawów naczyń rozwinęła się dopiero pod koniec XIV lub w XV wieku. Możliwe, że wcześniej przestrzegający przepisów Żydzi czekali przez noc, aż sos mięsny lub mleczny wchłonięty przez ścianki garnka stanie się nieznaczny (lifgam), zanim użyli garnka do innego gatunku (mięsnego lub mlecznego).

    Ubój koszernyEdit

    Główny artykuł: Szechita
    

    Piętnastowieczne przedstawienie szechity

    Mięso i ptactwo domowe musi być ubite przez wyszkoloną osobę (szocheta) przy użyciu specjalnej metody uboju, szechity. Wśród innych cech, ubój szechita przecina żyłę szyjną, tętnicę szyjną, przełyk i tchawicę w jednym ciągłym ruchu cięcia za pomocą ostrego noża bez ostrza. Niespełnienie któregokolwiek z tych kryteriów powoduje, że mięso zwierzęcia nie nadaje się do spożycia. Ciało ubitego zwierzęcia musi być sprawdzone po uboju, aby potwierdzić, że zwierzę nie miało schorzeń lub wad, które spowodowałyby jego śmierć z własnej woli w ciągu roku, co uczyniłoby mięso niezdatnym. Schorzenia te (treifot) obejmują 70 różnych kategorii urazów, chorób i nieprawidłowości, których obecność powoduje, że zwierzę nie jest koszerne. Zabronione jest spożywanie niektórych części zwierzęcia, takich jak niektóre tłuszcze (chelev) i nerwy kulszowe z nóg, których wycięcie jest dokonywane przez ekspertów przed sprzedażą mięsa. W procesie kasheringu należy usunąć jak najwięcej krwi; zwykle odbywa się to poprzez moczenie i solenie mięsa, ale wątroba, jako że jest bogata w krew, jest grillowana na otwartym ogniu. Ryby (i koszerna szarańcza, dla tych, którzy przestrzegają tradycji, które na to pozwalają) muszą być zabite przed spożyciem, ale żadna konkretna metoda nie została określona w prawie żydowskim. Prawne aspekty uboju rytualnego są regulowane nie tylko przez prawo żydowskie, ale także cywilne.

    Przygotowanie mięsaEdit

    Gdy zwierzę jest rytualnie zabijane (shechted) surowe mięso jest tradycyjnie krojone, płukane i solone, przed gotowaniem. Solenie surowego mięsa usuwa krew, która zalega na wewnętrznej powierzchni mięsa. Solenie wykonuje się przy użyciu dowolnej gruboziarnistej soli koszernej, a mięso układa się na kracie lub durszlaku, aby umożliwić odsączenie, i pozwala się, aby sól pozostała na mięsie przez czas potrzebny do przejścia jednej mili biblijnej (ok. 18-24 minut). Po tym czasie resztki soli spłukuje się wodą, a mięso gotuje. Mięso pieczone nie wymaga wcześniejszego solenia, ponieważ ogień działa jak naturalny czyściec krwi.

    Turei Zahav („Taz”), XVII-wieczny komentarz do Szulchan Arukh, orzekł, że kawałki mięsa mogą być „bardzo grube” podczas solenia. Praktyka Żydów jemeńskich jest jednak zgodna z Saadiah Gaon, który wymagał, aby mięso podczas solenia nie było większe niż pół „rotal” (tj. ok. 216 gramów). Pozwala to na przeniknięcie działania soli. Niektóre ortodoksyjne gminy żydowskie wymagają dodatkowo zanurzenia surowego mięsa we wrzącej wodzie przed gotowaniem, co jest praktyką znaną jako ḥaliṭah (hebr. חליטה), „blanszowanie”. Wierzono, że w ten sposób krew znajdująca się w mięsie zostaje zwężona, aby zapobiec jej wypłynięciu podczas jedzenia. Surowe mięso pozostawiano w garnku z wrzącą wodą na tak długo, jak długo trwało bielenie jego zewnętrznej warstwy. Jeśli ktoś chciałby użyć wody do zupy po zrobieniu ḥaliṭah w tym samym garnku, mógłby po prostu wyłowić błonę, pianę i szumowiny, które znajdują się na powierzchni wrzątku. Ḥaliṭah nie jest wymagana podczas pieczenia mięsa nad ogniem, ponieważ ogień zwęża krew.

    Kosher utensyliaEdit

    

    Kosherowe naczynia mleczne z XIX wieku w Muzeum Żydowskim, Berlin

    Naczynia używane do niekoszernej żywności stają się niekoszerne i sprawiają, że nawet koszerna żywność przygotowana przy ich użyciu staje się niekoszerna. Niektóre takie naczynia, w zależności od materiału, z którego są wykonane, mogą być ponownie przystosowane do przygotowywania koszernego jedzenia przez zanurzenie we wrzącej wodzie lub zastosowanie palnika.
    Żywność przygotowana w sposób naruszający szabat nie może być spożywana; chociaż w niektórych przypadkach jest dozwolona po zakończeniu szabatu.

    Prawa paschalneEdit

    

    Etykieta na butelce soku pomarańczowego poświadczająca, że jest on koszerny na Paschę

    Pascha ma zaostrzone przepisy dietetyczne, najważniejszym z nich jest zakaz spożywania chleba na zakwasie lub jego pochodnych, które znane są jako chamec. Zakaz ten wywodzi się z Księgi Wyjścia 12:15. Naczynia używane do przygotowywania i podawania chamecu są również zakazane podczas Paschy, chyba że zostały rytualnie oczyszczone (kashered). Obserwujący Żydzi często trzymają oddzielne zestawy naczyń do mięsa i nabiału do użytku tylko w czasie Paschy. Dodatkowo, niektóre grupy stosują różne ograniczenia żywieniowe na Paschę, które wykraczają poza zasady kaszrutu, takie jak niejedzenie kitniyot, gebrochtów lub czosnku.

    Produkty Ziemi IzraelaEdit

    Biblijne zasady kontrolują również wykorzystanie produktów rolnych, na przykład w odniesieniu do ich dziesięciny, lub kiedy wolno je jeść lub zbierać, i co należy zrobić, aby nadawały się do spożycia przez ludzi. W przypadku produktów uprawianych w Ziemi Izraela należy stosować zmodyfikowaną wersję biblijnych dziesięcin, w tym Terumat HaMaaser, Maaser Rishon, Maaser Sheni i Maasar Ani (produkty niepoddane dziesięcinie nazywane są tewel); owoce z pierwszych trzech lat wzrostu lub przesadzenia drzewa są zakazane do jedzenia lub jakiegokolwiek innego wykorzystania jako orlah; produkty uprawiane w Ziemi Izraela siódmego roku otrzymują k’dushat shvi’it i jeśli nie są ostrożnie zarządzane są zakazane jako naruszenie Szmita (Rok Szabatowy). Niektóre zasady kaszrutu są przedmiotem różnych opinii rabinicznych. Na przykład, wielu uważa, że zasada zakazu jedzenia chadaszu (nowego zboża) przed 16 dniem miesiąca Nisan nie obowiązuje poza Ziemią Izraela.

    WarzywaEdit

    

    Kokon znaleziony wśród jęczmienia w dostępnej w handlu torbie jęczmienia. Żywność taka jak nasiona, orzechy i warzywa wymaga sprawdzenia, aby uniknąć zjedzenia owadów.

    Wielu wegetariańskich restauracji i producentów wegetariańskiej żywności nabywa hechsher, poświadczający, że organizacja rabiniczna zatwierdziła ich produkty jako koszerne. Hechszer zwykle zaświadcza, że pewne warzywa zostały sprawdzone pod kątem infestacji owadów i podjęto kroki w celu zapewnienia, że gotowane jedzenie spełnia wymagania bishul Yisrael. Warzywa takie jak szpinak i kalafior muszą być sprawdzone pod kątem obecności insektów. Właściwa procedura kontroli i czyszczenia różni się w zależności od gatunku, warunków uprawy i poglądów poszczególnych rabinów.

    Żywność pareveEdit

    Główny artykuł: Pareve

    Żywność pareve to taka, która nie jest ani mięsem, ani nabiałem. Ryby należą do tej kategorii, jak również każda żywność, która nie pochodzi od zwierząt. Jaja są również uważane za pareve, mimo że są produktem zwierzęcym.

    Niektóre procesy przekształcają produkt mięsny lub mleczny w pareve. Na przykład, podpuszczka jest czasami wytwarzana z wyściółki żołądka, ale jest dopuszczalna do produkcji koszernego sera. Żelatyny pochodzące z koszernych źródeł zwierzęcych (które zostały poddane ubojowi rytualnemu) są również pareve. Inne produkty żelatynopodobne pochodzące ze źródeł niezwierzęcych, takie jak agar agar i karagen, są z natury pareve. Żelatyna rybna, podobnie jak wszystkie koszerne produkty rybne, jest pareve.

    Żydowskie prawo ogólnie wymaga, aby chleb był utrzymywany w stanie parve (tj. nie ugniatany z mięsem lub produktami mlecznymi, ani nie robiony na sprzęcie mięsnym lub mlecznym).

    Kashrut ma procedury, dzięki którym sprzęt może być oczyszczony z jego wcześniejszego niekoszernego lub mięsnego/mlecznego użycia, ale mogą one być nieodpowiednie dla wegetarian, osób z alergiami lub wyznawców innych statutów religijnych. Na przykład, sprzęt do produkcji nabiału może być oczyszczony na tyle dobrze, że rabini przyznają status pareve produktom wytworzonym przy jego użyciu, ale ktoś z silną wrażliwością alergiczną na nabiał może nadal reagować na pozostałości nabiału. To dlatego niektóre produkty, które są legalnie pareve posiadają ostrzeżenia „mleko”.

    CannabisEdit

    Główny artykuł: Cannabis and Judaism

    Jeśli palone, w normalnych okolicznościach nie ma powodu, dla którego cannabis (marihuana) nie byłaby koszerna, chociaż niektórzy rabini stosują to tylko do medycznej marihuany, a nie do rekreacyjnego użycia. Jednakże, jest to wyjątek, że palenie jej zazwyczaj wiąże się z zapaleniem iskry, więc nie byłoby to odpowiednie na przykład po zachodzie słońca w Szabat. Jeśli marihuana jest „jedzona”, jak to ma miejsce w przypadku przetworów z konopi, sprawa nie jest tak oczywista, ponieważ w środku mogą znajdować się małe owady, które nie są koszerne. W przypadku konopi uprawianych w Izraelu, rośliny muszą przestrzegać szmittah, ale nie dotyczy to konopi z innych krajów. Przynajmniej jedna marka konopi jadalnych posiada certyfikat zgodności z prawem Kaszrutu.

    TytońEdit

    Główny artykuł: Palenie tytoniu w prawie żydowskim

    Chociaż nie jest to produkt spożywczy, niektóre tytonie otrzymują roczną certyfikację koszerności. Ten całoroczny certyfikat oznacza, że tytoń jest certyfikowany również na Paschę, gdzie mogą obowiązywać różne ograniczenia. Tytoń może na przykład mieć kontakt z niektórymi ziarnami chamecu, które są surowo zabronione podczas Paschy, a certyfikat jest gwarancją, że jest on wolny od tego typu zanieczyszczeń. W Izraelu certyfikat ten jest wydawany przez prywatną grupę rabinów kaszrutowych Beit Yosef, ale Naczelny Rabinat sprzeciwił się przyznawaniu jakichkolwiek certyfikatów przez rabinów z powodu ryzyka zdrowotnego związanego z tytoniem.

    Żywność modyfikowana genetycznieEdit

    Z chwilą pojawienia się inżynierii genetycznej, na świat wprowadzono zupełnie nowy rodzaj żywności, a uczeni zarówno akademiccy, jak i wyznawcy judaizmu mają różne punkty widzenia na to, czy te nowe szczepy żywności powinny być uważane za koszerne, czy nie. Pierwszym genetycznie zmodyfikowanym zwierzęciem zatwierdzonym przez FDA do spożycia przez ludzi jest łosoś AquAdvantage i choć normalnie łosoś jest akceptowalnym koszernym pokarmem, ten zmodyfikowany organizm posiada gen pochodzący z organizmu niekoszernego.

    W 2015 r. Komitet ds. Prawa Żydowskiego i Standardów Zgromadzenia Rabinicznego wydał dokument dotyczący organizmów modyfikowanych genetycznie, stwierdzając, że modyfikacja sekwencji genów poprzez wprowadzenie obcego DNA w celu przekazania określonej zdolności w nowym organizmie jest dozwolona, że nie należy celowo tworzyć całkowicie nowych gatunków i że implikacje zdrowotne żywności modyfikowanej genetycznie muszą być rozpatrywane indywidualnie.

    Niektórzy twierdzą, że takie mieszanie gatunków jest sprzeczne z naukami Talmudu, a zatem sprzeczne z prawem żydowskim i niekoszerne. Inni twierdzą, że znaczenie ma prawo kaszrutu dotyczące jednej na sześćdziesiąt części, a obcy gen stanowi mniej niż 1/60 zwierzęcia, a zatem zmodyfikowany łosoś jest koszerny.