Terminy te odnoszą się do idei kary lub odwetu w naturze: „lex talionis”. Jest to prymitywne i zazwyczaj nieświadome przekonanie o odpłacie, wyrażone we wczesnym nakazie biblijnym „oko za oko, ząb za ząb. „Zasada talionu zajmuje ważne miejsce w psychoanalizie. Obejmuje ona zarówno ogólną ideę odpłaty za przeciwstawienie się superego, jak i specyficzny lęk, że każda krzywda, rzeczywista czy zamierzona, zostanie ukarana w naturze. Freud zastosował „ideę talionu”, na przykład, do zaburzeń wzrokowych, które czasami dotykają podglądaczy (voyeurs). Powiedział, że jest to „tak jakby oskarżycielski głos podniósł się wewnątrz danej osoby, mówiąc 'Ponieważ zdecydowałeś się używać swojego narządu wzroku dla każdej rozkoszy zmysłów, służy ci całkiem dobrze, jeśli teraz nie widzisz nic.'” (Collected Papers, tom 2, 1924). W tego rodzaju przypadkach uważał, że superego narzuca kalectwo jako karę za naruszenie jego nakazów. W podobny sposób nieświadome pragnienie śmierci innej osoby może wywołać neurotyczny lęk przed śmiercią lub atak histeryczny, podczas którego pacjent czuje, że umiera.Psychoanalitycy uważają, że lęk przed zemstą, czyli „strach przed talionem”, jest znaczącym objawem neurotycznym. Osoby, które żywią nieuświadomione pragnienia kazirodcze, są szczególnie narażone na rozwój tego lęku. Są one często nękane lękami, które reprezentują nieświadomy strach przed karą kastracji – na przykład lęk przed wypadkami lub fobia przed ostrymi narzędziami.