Splot lędźwiowy jest siecią włókien nerwowych zaopatrujących skórę i mięśnie kończyny dolnej. Znajduje się on w odcinku lędźwiowym, w substancji mięśnia psoas major i przed wyrostkami poprzecznymi kręgów lędźwiowych.
Splot tworzą przednie ramiona (odcinki) nerwów rdzeniowych lędźwiowych L1, L2, L3 i L4. Otrzymuje on również wkłady od piersiowego nerwu rdzeniowego 12. W tym artykule zajmiemy się anatomią splotu lędźwiowego – jego formowaniem i głównymi odgałęzieniami.
Nerwy rdzeniowe
Nerwy rdzeniowe L1 – L4 tworzą podstawę splotu lędźwiowego. Na każdym poziomie kręgosłupa sparowane nerwy rdzeniowe opuszczają rdzeń kręgowy przez otwory międzykręgowe kręgosłupa. Każdy nerw dzieli się następnie na przednie i tylne włókna nerwowe.
Splot lędźwiowy rozpoczyna się jako przednie włókna nerwów rdzeniowych L1, L2, L3 i L4.
Gałęzie
Rys. 1.1 – Prawy splot lędźwiowy i lewy splot krzyżowy.
Gałęzie przednie korzeni rdzeniowych L1-L4 dzielą się na kilka sznurów. Te sznury następnie łączą się razem, tworząc sześć głównych nerwów obwodowych splotu lędźwiowego. Nerwy te schodzą następnie w dół tylnej ściany jamy brzusznej, aby dotrzeć do kończyny dolnej, gdzie unerwiają struktury docelowe.
Rozważymy teraz gałęzie splotu lędźwiowego. (Uwaga: W tym artykule zawrzemy tylko krótkie uwagi na temat funkcji tych nerwów – aby uzyskać bardziej szczegółowe informacje, kliknij na tytuł, aby odwiedzić odpowiednie strony)
Nerw biodrowo-żołądkowy
Nerw biodrowo-żołądkowy jest pierwszą główną gałęzią splotu lędźwiowego. Biegnie on do grzebienia biodrowego, przez mięsień czworoboczny lędźwi tylnej ściany brzucha. Następnie przedziurawia mięsień poprzeczny brzucha i dzieli się na gałęzie końcowe.
Rodzaje: L1 (z wkładem od T12).
Funkcje motoryczne: unerwia mięsień skośny wewnętrzny i poprzeczny brzucha.
Funkcje czuciowe: Unerwia skórę pośladkową tylno-boczną w okolicy łonowej. (Wskazówka: łatwym sposobem zapamiętania, że IlioHypogastric jest przed IlioInguinal jest to, że H jest przed I w alfabecie!)
Ryc. 1.2 – Pochodna nerwu iliohypogastrycznego.Nerw ilioinguinalny
Nerw ilioinguinalny ma taki sam przebieg anatomiczny jak nerw iliohypogastryczny większy. Po unerwieniu mięśni przedniej ściany brzucha, przechodzi przez pierścień pachwinowy powierzchowny, aby unerwić skórę narządów płciowych i środkowej części uda.
Podnóże: L1.
Funkcje motoryczne: Unerwia mięsień skośny wewnętrzny i poprzeczny brzucha.
Funkcje czuciowe: Unerwia skórę przednio-przyśrodkowej części uda. U mężczyzn zaopatruje również skórę nad nasadą prącia i przednią część moszny. U kobiet zaopatruje skórę nad mons pubis i labia majora.
Rys. 1.3 – Pochodna nerwu ilioinguinalnego.Nerw genitofemoralny
Po opuszczeniu mięśnia psoas major nerw genitofemoralny szybko dzieli się na gałąź genitalną i gałąź udową.
Podnóże: L1, L2.
Funkcje ruchowe: Gałąź genitalna unerwia mięsień cremasteric.
Funkcje zmysłowe: Gałąź genitalna unerwia skórę przedniej części moszny (u mężczyzn) lub skórę nad mons pubis i labia majora (u kobiet). Gałąź udowa unerwia skórę górnej przedniej części uda.
Nerw skórny boczny uda
Nerw ten pełni funkcję czysto czuciową. Wchodzi do uda po bocznej stronie więzadła pachwinowego, gdzie zapewnia skórne unerwienie tamtejszej skóry.
Podnóże: L2, L3
Funkcje motoryczne: Brak.
Funkcje czuciowe: Unerwia przednią i boczną część uda do poziomu kolana.
Nerw Obwodowy
Zobacz więcej szczegółowych informacji tutaj
Podnóże: L2, L3, L4.
Funkcje motoryczne: Unerwia mięśnie przyśrodkowej części uda – obturator externus, adductor longus, adductor brevis, adductor magnus i gracilis.
Funkcje czuciowe: Innervates the skin over the medial thigh.
Nerw udowy
Zobacz więcej szczegółowych informacji tutaj.
Podnóże: L2, L3, L4.
Funkcje motoryczne: Unerwia mięśnie przedniej części uda – illiacus, pectineus, sartorius i quadriceps femoris.
Funkcje czuciowe: Innervates the skin on the anterior thigh and the medial leg.
Fig 1.7 – Derivation of the femoral nerveUwaga: Przydatną pomocą pamięciową dla gałęzi splotu lędźwiowego jest: I, I Get Leftovers On Fridays. Jest to skrót od Iliohypogastric, Ilioinguinal, Genitofemoral, Lateral cutaneous nerve of the thigh, Obturator and Femoral.
Ważność kliniczna – pleksopatia lędźwiowo-krzyżowa
Pleksopatia lędźwiowo-krzyżowa jest zaburzeniem wpływającym na splot lędźwiowy lub krzyżowy nerwów. Są to rzadkie zespoły chorobowe, spowodowane uszkodzeniem wiązek nerwowych.
Pleksopatię podejrzewa się, jeśli objawów nie można zlokalizować do jednego nerwu. Pacjenci mogą skarżyć się na bóle neuropatyczne, drętwienie lub osłabienie i zanik mięśni.
Jedną z głównych przyczyn pleksopatii lędźwiowo-krzyżowej jest amyotrofia cukrzycowa, znana również jako lumbosacral radioplexus neurophagy. W tym stanie, wysoki poziom cukru we krwi uszkadza nerwy. Inną przyczyną jest pleksopatia idiopatyczna, będąca lędźwiowo-krzyżowym odpowiednikiem zespołu Parsonage’a-Turnera (który dotyczy splotu ramiennego). Guzy i inne miejscowe inwazje mogą powodować pleksopatię z powodu kompresji splotu.
Leczenie zależy od tego, co jest przyczyną objawów. W przypadku guzów i zmian zajmujących przestrzeń, należy je w miarę możliwości usunąć. W przypadku przyczyn cukrzycowych i idiopatycznych przydatne może być leczenie kortykosteroidami w dużych dawkach.