Mostek (lub kość piersiowa) jest płaską kością znajdującą się w przedniej części klatki piersiowej. Leży w linii środkowej klatki piersiowej i ma kształt litery „T”.
Jako część kostnej ściany klatki piersiowej, mostek pomaga chronić wewnętrzne trzewia klatki piersiowej – takie jak serce, płuca i przełyk.
W tym artykule przyjrzymy się osteologii mostka – jego częściom składowym, artykulacjom i korelacjom klinicznym.
Ryc. 1 – Anatomiczne położenie mostka w tułowiu.Części mostka
Mostek można podzielić na trzy części; manubrium, trzon i wyrostek sutkowaty. U dzieci elementy te są połączone chrząstką. Chrząstka kostnieje do kości w wieku dorosłym.
Manubrium
Manubrium jest najbardziej wysuniętą do przodu częścią mostka. Ma kształt trapezu.
Górna strona mostka jest wklęsła, tworząc wgłębienie znane jako wcięcie szyjne – jest ono widoczne pod skórą. Po obu stronach wcięcia szyjnego znajduje się duży dół wyścielony chrząstką. Doły te łączą się z przyśrodkowymi końcami obojczyków, tworząc stawy mostkowo-obojczykowe.
Na bocznych krawędziach manubrium znajduje się faseta (wyściełane chrząstką wgłębienie w kości), służąca do połączenia z chrząstką żebrową pierwszego żebra, oraz demifacet (półfacet), służący do połączenia z częścią chrząstki żebrowej drugiego żebra.
W dolnej części manubrium łączy się z trzonem mostka, tworząc kąt mostkowy. Można go wyczuć jako poprzeczny grzbiet kostny na przedniej powierzchni mostka. Kąt mostkowy jest powszechnie używany jako pomoc w liczeniu żeber, ponieważ wyznacza poziom drugiej chrząstki podżebrowej.
Ciało
Ciało jest płaskie i wydłużone – największa część mostka. Połączony jest z wyrostkiem sutkowatym górnym (staw mostkowy) i wyrostkiem sutkowatym dolnym (staw mostkowy).
Boczne krawędzie trzonu są oznaczone licznymi stawami (wyściełane chrząstką zagłębienia w kości). Te blaszki stawowe łączą się z chrząstkami żebrowymi żeber 3-6. Istnieją również mniejsze powierzchnie stawowe, które łączą się z częściami drugiego i siódmego żebra, zwane demifacetami.
Wyrostek sutkowaty
Wyrostek sutkowaty jest najbardziej dolną i najmniejszą częścią mostka. Ma zmienny kształt i wielkość, a jego wierzchołek znajduje się na poziomie kręgu T10. Wyrostek sutkowaty jest w dużej mierze chrzęstny i ulega całkowitemu skostnieniu w późnym okresie życia – około 40 roku życia.
W niektórych osobach wyrostek sutkowaty łączy się z częścią chrząstki kostnej siódmego żebra.
Ważność kliniczna: Fractures of the Sternum
Złamania mostka są związane z ciężkimi tępymi urazami klatki piersiowej, takimi jak w wypadku samochodowym. Są stosunkowo rzadkie.
Typowo mostek pęka na kilka kawałków – ten typ złamania jest klasyfikowany jako złamanie z przemieszczeniem (comminuted fracture). Najczęstszym miejscem złamania jest staw manubriosternalny – miejsce, w którym manubrium styka się z korpusem mostka. Pomimo stopnia uszkodzenia mostka, odłamy nie ulegają zwykle przemieszczeniu ze względu na przyczep mięśni piersiowych.
Złamania mostka charakteryzują się wysoką śmiertelnością (25-45%). Nie jest to spowodowane samym złamaniem, ale najczęściej urazami serca i płuc, które mogą wystąpić równocześnie z urazem pierwotnym. Z tego powodu niezwykle istotna jest kontrola pacjentów ze złamaniami mostka pod kątem uszkodzeń trzewi. RTG, TK i USG są powszechnie wykonywanymi badaniami.
