Guinguette Marais Poitevin

Pacjenci z łuszczycowym zapaleniem stawów (PsA), u których choroba objawia się zapaleniem stawów skokowych, wykazali istotnie większą odpowiedź na inhibicję interleukiny (IL)-23 niż na blokowanie czynnika martwicy nowotworów (TNF), co sugeruje możliwość, że decyzje dotyczące leczenia w przyszłości mogą być podejmowane w oparciu o specyficzne ukierunkowanie cytokin.

W małym, otwartym badaniu, ustąpienie enthesitis zdefiniowane przez zerowy wynik w indeksie Spondyloarthritis Research Consortium of Canada (SPARCC) zostało osiągnięte przez 73,9% pacjentów otrzymujących bloker IL-12/23 ustekinumab (Stelara) do tygodnia 24 w porównaniu z 41,7% pacjentów otrzymujących inhibitory TNF (P=0.018), według Georg Schett, MD, i współpracowników z Kliniki Uniwersyteckiej w Erlangen-Nuremberg w Niemczech.

Jednak odpowiedzi na komponent zapalenia stawów były podobne w obu grupach, z usunięciem zarówno obrzęku stawów, jak i bólu obserwowanego w 41% grupy ustekinumabu i 34% grupy anty-TNF, badacze zgłosili w Seminars in Arthritis & Rheumatism.

Klinicznie aktywne enthesitis — zapalenie otaczające miejsca przyczepu ścięgien — zostało zgłoszone nawet u 50% pacjentów z PsA, jednak prawie wszystkie badania kliniczne leczenia PsA koncentrowały się wyłącznie na wielostawowym zapaleniu stawów, wykorzystując pierwotne punkty końcowe, takie jak American College of Rheumatology 20% kryteria poprawy (ACR20). Pacjenci w tych badaniach nie byli zobowiązani do posiadania enthesitis, a jeśli było ono obecne, było uwzględniane tylko w subanalizach.

„Nowe koncepcje sugerują, że enthesitis opiera się na odrębnej patologii molekularnej. Z kilku powodów dane te sugerują centralną rolę prozapalnej cytokiny IL-23 w rozwoju enthesitis” – wyjaśnia Schett i współpracownicy.

W związku z tym, aby zbadać efekty hamowania tej cytokiny, badacze przeprowadzili prospektywne, randomizowane badanie, które objęło 47 pacjentów z aktywnym enthesitis i niepowodzeniem leczenia metotreksatem w dawkach do 25 mg/tydzień przez 3 miesiące.

Uczestników randomizowano do otrzymywania standardowych dawek podskórnego ustekinumabu lub inhibitora TNF, przy czym wybór inhibitora TNF zależał od preferencji pacjenta co do drogi i częstości dawkowania. W sumie 10 pacjentów otrzymało adalimumab (Humira), sześciu otrzymało certolizumab pegol (Cimzia), pięciu otrzymało etanercept (Enbrel), a trzech leczono infliksymabem (Remicade).

Charakterystyka pacjentów była w dużej mierze porównywalna w grupach ustekinumabu i anty-TNF, ze średnim wiekiem 60 lat i czasem trwania choroby od 2 do 3 lat, chociaż włączono więcej mężczyzn niż kobiet. Punktacja wyjściowa w skali SPARCC wynosiła 4, a w skali aktywności choroby (DAS) 28 – 4,2.

Zapalenie stawów mierzono również za pomocą dwóch innych instrumentów, Maastricht Ankylosing Spondylitis Enthesitis Score i Leeds Enthesitis Index. W tych miarach, ustąpienie zapalenia stawów do 24. tygodnia zaobserwowano odpowiednio u 82% i 78% pacjentów w grupie ustekinumabu w porównaniu z 50% w obu przypadkach w grupie inhibitorów TNF.

Całkowita remisja choroby skóry, zdefiniowana jako wynik 100 w skali Psoriasis Area and Severity Index (PASI100), została zaobserwowana u 59% pacjentów w grupie ustekinumabu w porównaniu z 29% w grupie inhibitorów TNF (P=0.039), podczas gdy odpowiedź PASI90, lub bliską rozwiązania, zaobserwowano odpowiednio u 86% i 29% (P=0,0001).

Całkowite ustąpienie zapalenia stawów, zapalenia stawów i łuszczycy odnotowano u 18% pacjentów z grupy ustekinumabu i 8% z grupy inhibitorów TNF.

Badacze przyjrzeli się również czynnikom, które mogą być predykcyjne dla ustąpienia zapalenia stawów, w tym wiek, płeć, czas trwania choroby, ciężkość zajęcia skóry i stawów oraz leczenie ustekinumabem lub inhibitorem TNF, i tylko leczenie ustekinumabem wykazało znaczący związek (OR 0.025, P=0.006).

„Podsumowując, dane te generują hipotezę, że mogą istnieć różnice patogenetyczne ze stratyfikacją implikacji terapeutycznych między zapaleniem błony maziowej a zapaleniem stawów w PsA, wymagające dalszych większych badań w celu walidacji tej koncepcji. Pokazujemy, że pacjenci z PsA spowodowanym zapaleniem stawów są bardzo podatni na blokadę IL-12/23, co sugeruje możliwość bardziej stratyfikowanego podejścia do leczenia u pacjentów z PsA w przyszłości”, podsumowali.

Ograniczenia badania, jak powiedzieli badacze, obejmowały małą liczbę pacjentów i brak zaślepienia.