Nāblus (Polski)

Nāblus, pisane także jako Nābulus lub Nablus, greckie Neapolis, hebrajskie Shekhem, miasto na Zachodnim Brzegu. Leży w zamkniętej, żyznej dolinie i jest centrum targowym naturalnej oazy, którą nawadniają liczne źródła.

Nabulus

Nabulus.

Markov

West BankEncyclopædia Britannica, Inc.

Założone pod auspicjami rzymskiego cesarza Wespazjana w 72 roku i pierwotnie nazwane Flavia Neapolis, miasto prosperowało w szczególności dzięki strategicznemu położeniu i obfitości pobliskich źródeł. Później nazwane Julia Neapolis lub po prostu Neapolis (grec. „Nowe Miasto”), zostało przedstawione na mapie Maʾdabā z VI w. (zob. Maʾdabā). Zostało podbite przez Arabów w 636 r.; współczesna nazwa jest arabskim przekręceniem greckiej formy. Miasto znajdowało się w rękach krzyżowców od 1099 do 1187 roku; nazywali je Neapol i przez krótki czas było stolicą krzyżowców.

Miejsce, w którym znajduje się Nāblus nie jest identyczne z miejscem, w którym znajdowało się starożytne kananejskie miasto Shechem, chociaż oba te miejsca od dawna są ze sobą kojarzone. Shechem, ważne miasto w starożytnej Palestynie, zostało odnotowane w szczególności ze względu na jego położenie pomiędzy górą Gerizim i górą Ebal (arabskie: Jabal al-Ṭūr i Jabal ʿAybāl, odpowiednio) w przełęczy wschód-zachód, jednej z niewielu takich tras w palestyńskim kraju górskim. Oba miasta były ściśle (choć błędnie) powiązane przez prawie 2000 lat: zarówno literatura rabiniczna, jak i wczesnochrześcijańska powszechnie utożsamiała Nāblus ze starożytnym Szechem, a Nāblus do dziś nazywane jest po hebrajsku Szekhem. Ruiny kananejskiego miasta leżą w Tall al-Balāṭah, na wschód od obecnego miasta Nāblus; pokazują one dowody osadnictwa z okresu Średniego Brązu II (ok. 1900-c. 1750 p.n.e.).

Nāblus jest od wieków w dużej mierze muzułmańskim miastem arabskim, choć jest również głównym ośrodkiem małej społeczności samarytańskiej. W czasach nowożytnych Nablus był częścią brytyjskiego mandatu Palestyny (1920-48); zajęty przez siły arabskie w pierwszej z wojen arabsko-izraelskich w latach 1948-49, został następnie zaanektowany przez Jordanię. Główny ośrodek arabskiej opozycji zarówno wobec Wielkiej Brytanii, jak i ruchu syjonistycznego w czasie mandatu, był sceną częstych niepokojów, a od 1948 do 1967 r. Nāblus był centrum operacji partyzanckich skierowanych przeciwko Izraelowi. Działania oporu trwały nadal po wojnie sześciodniowej w 1967 r. i następującej po niej izraelskiej okupacji miasta, ale na początku lat 70. sytuacja uległa złagodzeniu. Po wojnie Jom Kippur w październiku 1973 r., Nāblus ponownie stał się centrum arabskiej opozycji wobec sił okupacyjnych. W następstwie porozumień z Oslo z 1993 r. Nāblus został ewakuowany przez siły izraelskie, a miasto znalazło się pod kontrolą Autonomii Palestyńskiej.

Zaopatrz się w subskrypcję Britannica Premium i uzyskaj dostęp do ekskluzywnych treści. Subskrybuj teraz

Gospodarka Nāblusu tradycyjnie opierała się na handlu rolnym i rzemiośle – przede wszystkim na ważnym i znanym od dawna przemyśle produkcji mydła z oliwy z oliwek. W czasach nowożytnych stał się centrum przemysłu i handlu. Wiele placówek edukacyjnych znajduje się w Nāblus. Uniwersytet Narodowy Al-Najaḥ (1977) oferuje studia w wielu dziedzinach; kursy są prowadzone głównie w języku arabskim, choć angielski jest językiem wykładowym dla nauk ścisłych. Biblioteka Publiczna Gminy Nāblus, również znajdująca się w mieście, posiada głównie arabskie i angielskie zbiory. Wśród godnych uwagi miejsc kulturalnych w Nāblusie są meczety Jāmiʿ al-Kabīr i Jāmiʿ al-Nasr, które zostały zbudowane na pozostałościach kościołów bizantyjskich; stara dzielnica samarytańska; oraz tradycyjne miejsce Studni Jakuba, na południe od miasta. Ludność. (2005 est.) 130,300.

Dodaj komentarz

Twój adres email nie zostanie opublikowany. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem *