Co to jest leczenie HIV?
Leczenie HIV polega na przyjmowaniu leków, które spowalniają rozwój wirusa w organizmie. HIV jest rodzajem wirusa zwanym retrowirusem, a kombinacja leków stosowanych w jego leczeniu nosi nazwę terapii antyretrowirusowej (ART). Terapia ART jest zalecana wszystkim osobom żyjącym z HIV, niezależnie od tego, jak długo są zakażone wirusem i w jakim są stanie zdrowia. ART musi być przyjmowana codziennie, dokładnie tak, jak przepisał ci lekarz.
Dlaczego leczenie HIV jest ważne?
Podjęcie i kontynuowanie leczenia HIV zmniejsza ilość wirusa HIV we krwi (zwaną również wiremią) do bardzo niskiego poziomu. Pozwala to zachować zdrowie i zapobiega chorobom. Istnieje również istotna korzyść w zakresie profilaktyki. Osoby żyjące z HIV, które przyjmują leki na HIV codziennie zgodnie z zaleceniami oraz uzyskują i utrzymują niewykrywalną wiremię, nie mają ryzyka przenoszenia wirusa HIV na swoich partnerów HIV-negatywnych. Nazywa się to leczeniem jako profilaktyką.
Jeżeli nie jest się leczonym, HIV atakuje układ odpornościowy i może prowadzić do rozwoju różnych rodzajów zagrażających życiu infekcji i nowotworów. Jeśli liczba twoich komórek CD4 spadnie poniżej pewnego poziomu, jesteś narażony na ryzyko zakażenia oportunistycznego. Są to infekcje, które zwykle nie dotykają osób ze zdrowym układem odpornościowym, ale mogą zainfekować osoby z układem odpornościowym osłabionym przez zakażenie HIV. Twój dostawca usług medycznych może przepisać leki, aby zapobiec niektórym infekcjom.
Leczenie HIV ma największe szanse powodzenia, gdy wiesz, czego się spodziewać i jesteś zaangażowany w przyjmowanie leków dokładnie tak, jak zostały przepisane. Współpraca z lekarzem w celu opracowania planu leczenia pomoże Ci dowiedzieć się więcej na temat HIV i skutecznie nim zarządzać.
Kiedy należy rozpocząć leczenie HIV?
Wytyczne amerykańskiego Departamentu Zdrowia i Usług Społecznych zalecają, aby osoba żyjąca z HIV rozpoczęła leczenie ART tak szybko, jak to możliwe po postawieniu diagnozy. Rozpoczęcie leczenia spowalnia rozwój wirusa HIV i pozwala zachować zdrowie przez wiele lat.
Jeśli opóźnisz leczenie, wirus będzie nadal uszkadzał Twój układ odpornościowy i narażał Cię na większe ryzyko rozwoju infekcji oportunistycznych, które mogą stanowić zagrożenie dla życia.
Czy ART powoduje skutki uboczne?
Tak jak większość leków, terapia antyretrowirusowa (ART) może powodować skutki uboczne. Jednak nie u każdego ART wywołuje skutki uboczne. Stosowane obecnie leki na HIV mają mniej skutków ubocznych, doświadcza ich mniej osób i są one mniej dotkliwe niż w przeszłości. Efekty uboczne mogą być różne dla każdego rodzaju leku ART i dla każdej osoby. Niektóre skutki uboczne mogą wystąpić po rozpoczęciu przyjmowania leku i mogą trwać tylko kilka dni lub tygodni. Inne działania niepożądane mogą rozpocząć się później i trwać dłużej.
Jeśli doświadczasz działań niepożądanych, które są ciężkie lub sprawiają, że chcesz przestać przyjmować leki na HIV, porozmawiaj ze swoim dostawcą opieki zdrowotnej lub farmaceutą przed pominięciem dawek lub przerwaniem przyjmowania leku. Pomijanie dawek lub rozpoczynanie i kończenie przyjmowania leków może prowadzić do lekooporności, co może zaszkodzić twojemu zdrowiu i ograniczyć twoje przyszłe możliwości leczenia.
Niektóre działania niepożądane ART, które są najczęściej zgłaszane, obejmują:
- Nudności i wymioty,
- Biegunkę,
- Trudności w zasypianiu,
- Suchość w ustach,
- Ból głowy,
- Wysypkę,
- Zawroty głowy,
- Zmęczenie i
- Ból.Należy również pamiętać, że leki na HIV mogą powodować inne działania niepożądane u kobiet niż u mężczyzn.
Natychmiast skontaktuj się z lekarzem lub farmaceutą, jeśli pojawią się problemy lub jeśli leczenie sprawi, że będziesz chory. Jeśli działania niepożądane sprawiają, że chcesz czasami pominąć przyjmowanie leków lub całkowicie je odstawić, natychmiast porozmawiaj z lekarzem lub farmaceutą, aby znaleźć odpowiednie dla siebie rozwiązanie. Lekarz może przepisać leki zmniejszające lub eliminujące skutki uboczne lub zalecić zmianę leku na inny rodzaj ART, który będzie dla Ciebie skuteczniejszy. Dowiedz się więcej o możliwych skutkach ubocznych ART i sposobach radzenia sobie z nimi.
Co to jest lekooporność HIV?
Lekooporność może być przyczyną niepowodzenia leczenia u osób żyjących z HIV. W miarę namnażania się wirusa HIV w organizmie, czasami mutuje on (zmienia formę) i tworzy odmiany samego siebie. Wariacje wirusa HIV, które rozwijają się podczas stosowania ART mogą prowadzić do powstania lekoopornych szczepów wirusa HIV.
W przypadku lekooporności leki na HIV, które wcześniej kontrolowały wirusa HIV u danej osoby, nie są skuteczne w walce z nowym, lekoopornym wirusem HIV. Innymi słowy, leki na HIV nie są w stanie zapobiec namnażaniu się HIV opornego na leki. Oporność na leki może spowodować niepowodzenie leczenia HIV.
Osoba może być początkowo zakażona lekoopornym HIV lub rozwinąć lekooporny HIV po rozpoczęciu przyjmowania leków na HIV. Wirus HIV oporny na leki może również rozprzestrzeniać się z osoby na osobę. Test na lekooporność określa, które leki na HIV, jeśli w ogóle, nie będą skuteczne w zwalczaniu określonego szczepu wirusa HIV. Wyniki testów na lekooporność pomagają określić, które leki na HIV należy włączyć do schematu leczenia HIV.
Codzienne przyjmowanie leków na HIV, dokładnie według zaleceń pomaga zapobiegać lekooporności. Przeczytaj więcej o oporności na leki w tym arkuszu informacyjnym HIVinfo.